حماریه (معتزله)
حماریه از فرق «معتزله» بودند که در عسکرمکرم (از نواحی شوشتر خوزستان) زندگی میکردند.
حماریه (معتزله) | |
---|---|
موسس | منسوب به مروان حمار |
عقیده | تناسخ ؛ مسخ |
موسس فرقه
پایهگذار این فرقه دقیقاً مشخص نیست؛ ولی ظاهرا این فرقه به مروان بن محمد ملقب به مروان حمار آخرین خلیفه بنیامیه منسوب است. محمدبناسحاق الندیم در «الفهرست ص 338» نوشته است که: مروانبنمحمد، زندیق و شاگرد جعدبندرهم- نقش بزرگی در ایجاد این فرقه داشته است[۱]. البته میتوان گفت که افرادی چون سلیمان ضمیری و خالدبنعبدالله نیز در تاسیس این فرقه نقش داشتند.
تاریخچه
در منابع مورد دسترس مذاهباسلامی، فقط به بیان نام این فرقه بدون اشاره بهدلیل آن، اکتفا شده است[۲]. با اینحال، اشخاصی چون شهرستانی ، ابن حزم و ابن جوزی در آثار خود نامی از این فرقه نیاوردند.
اعتقادات
حماریه نیز چون دیگر فرقهها دارای اعتقادات مختلفی بودند. از جمله به تناسخ اعتقاد داشتند و این اعتقاد را از احمدبنخابط (خابطیه) و نیز عبادبنسلیمان الضمری فراگرفتند و گفتند خداوند بعضی از افراد را مسخ کرده و به شکل میمون و خوک درآورده و آنان پس از مسخ صورت آدم درآمدند. علاوه باور داشتند که اگر مقداری گوشت را در خاک دفن کنند و آن گوشت به کرم تبدیل شود، کرمهایی که بهوجود میآید، آفرینندهاش انسان است نه خداوند! [۳][۴][۵][۶].
پانویس
- ↑ مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستانقدسرضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 165
- ↑ مقریزی تقیالدین، الخطط، جلد 2 صفحه 347
- ↑ مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 165 با ویرایش و اصلاح عبارات.
- ↑ بغدادی عبدالقاهر، مختصر کتاب الفرق بین الفرق، اختصار عبدالرزاق بن رزق الله بن ابی بکر بن خلف الرسعنی، به اهتمام فیلیپ حتی، چاپ مصر، سال 1924 میلادی، ص 167
- ↑ بغدادی عبدالقاهر، الفرق بین الفرق، به اهتمام محمد زاهد بن حسن الکوثری، چاپ قاهره، سال 1948 میلادی، ص 142
- ↑ اسفرایینی شهفور، التبصیر فی الدین، تحقیق شیخ محمد زاهد بن الحسن الکوثری، چاپ قاهره، سال 1940 میلادی، ص 82