ضحاکیه
ضحاکیّه پیروان ضحاک‌بن‌قیس شیبانی از رهبران خوارج حروریه بودند که سرانجام به سال ۱۲۸ ق در نبرد با مروانیان کشته شد. پیروان این فرقه بر لعن معاویه و عمرو‌بن‌عاص و عثمان پیمان بستند و از آنان برائت جستند.
| ضحاکیه | |
|---|---|
 | |
| نام | ضحاکیه |
| تاریخ شکل گیری | 1 ق، ۱ ش، ۶۲۲ م |
| قرن شکل گیری | قرن اول هجری قمری |
| موسس | ضحاک‌بن‌قیس شیبانی |
| عقیده | ضحاکیه معتقد بودند که جایز است کنیزک مسلمان را به کافران بفروشند و چون در «دار تقیه» باشند، نکاح مسلمان با کافر درست است، ولی در جایی که زیر فرمان مسلمان باشد، نکاح زن مسلمان با غیر مسلمان جایز نیست. |
تاریخچه
ضحاکیه به‌عنوان یک شورش از خوارج محسوب می‌شود که با عملکردی افراطی در برابر جامعه اسلامی موضع‌گیری می‌کردند و از جمله عناصر بی‌بصیرتی بودند که دوست را از دشمن تشخیص نمی‌دادند و کورکورانه و بدون تشخیص حق با هر حکومتی مخالفت می‌کردند و فقط خودشان را حق و مسلمان و مخالفین خود را کافر می‌دانستند.
ضحاک بن قیس شیبانی
ضحاک‌بن‌قیس شیبانی رهبر خوارج حروریه و از شجاعان زیرک بود. وی در سال ۱۲۶ هجری قمری همراه سعید‌بن‌بهدل شیبانی و گروهی از حروریان ناحیه جزیره، شورش خود را آغاز کرد. چون سعید در سال ۱۲۷ هجری ق درگذشت، ضحاک جانشین او شد و شراة خوارج با او بیعت کردند. آنگاه ضحاک به موصل و سپس به «شهر زور» رفت. در آنجا خوارج صفریه به او پیوستند و تعدادشان به چهار هزار نفر رسید. ضحاک در ادامه به سمت عراق رفت و کوفه را تسخیر کرد[۱]. عبدالله‌بن عمر بن‌عبدالعزیز، امیر عراق، سپاهی برای نبرد با او فرستاد و او را شکست داد و میان او و عبدالله صلح برقرار شد. پس از آن به‌سوی موصل رفت و مروان‌بن‌محمد سپاهی را به فرماندهی فرزندش عبدالله برای نبرد با او گسیل داشت. دو سپاه با هم در نبردی سخت در منطقه نصیبین درگیر شدند. در این نبرد ضحاک به‌قتل رسید و شمار بسیاری از سپاهیان وی ـ که نزدیک به صدهزار نفر بودند ـ کشته شدند. در میان آنان حدود هشتصد زن از خوارج نیز وجود داشتند که همگی در آن نبرد جان باختند[۲][۳][۴][۵][۶][۷][۸].
اعتقادات
ضحاکیه معتقد بودند که جایز است کنیزک مسلمان را به کافران بفروشند و چون در «دار تقیه» باشند نکاح مسلمان با کافر درست است، ولی در جایی که زیر فرمان مسلمان باشد، نکاح زن مسلمان با غیر مسلمان جایز نیست[۹].
پانویس
- ↑ مشکور، محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ اول، ص 323 با ویرایش و اصلاحات
- ↑ زرکلی، خیر‌الدین، الاعلام، ج۳، ص۱۳۷.
- ↑ ابن اثیر، علی بن ابی‌الکرم، الکامل فی التاریخ، ج۴، ص۱۴۵.
- ↑ طبری، محمد بن جریر، تاریخ طبری، ج۷، ص۳۱۶.
- ↑ طبری، محمد بن جریر، تاریخ طبری، ج۷، ص۳۴۴.
- ↑ ابن خیاط، ابو عمرو بن ابی هبیره، تاریخ خلیفة بن خیاط، ص۱۹۹.
- ↑ مسعودی، علی بن حسین، مروج الذهب، ج۳، ص۸۷.
- ↑ مشکور، محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ اول، ص 323 با ویرایش و اصلاح عبارات
- ↑ مشکور، محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ اول، ص 323 با ویرایش و اصلاحات