معبدیه‏ از شاخه‌های فرق «ثعالبه» و از خوارج بودند که پس از ثعلبة‌بن‌مشکان پیرو مردی از خوارج به نام معبد شدند.

معبدیه
ناممعبدیه
نام رایجمعبدیه
موسسمعبد
عقیده1. بندگانی که از توانایی مالی برخورداند، باید زکات بدهند و آنانی که مستمند هستند مستحق دریافت زکات می باشند. 2. ثوابی را که خداوند در برابر طاعات به آدمی می‌دهد مربوط به زمان حیات اوست و اگر بمیرد، برای طاعاتی( اعمال نیابتی) که به نیتش انجام می دهند، حتی اگر در قالب دعا و استغفار هم باشد، پاداشی نخواهد گرفت.

آرا و عقاید معبد

معبد درباره گرفتن زکات از موالی و بردگان یا بخشیدن آن به ایشان با دیگر «ثعالبه» مخالفت کرد و ثعالبه‌ای که دراین‌باره سخنی نگفته بودند را کافر شمرد و در مقابل، ثعالبه نیز او را به دلیل این عقیده کافر شمردند. معبد معتقد بود بندگانی که از توانایی مالی برخوردارند، باید زکات بدهند و آنانی که مستمند هستند، مستحق دریافت زکات می‌باشند. او بر این باور بود ثوابی را که خداوند در برابر طاعات به آدمی می‌دهد مربوط به زمان حیات اوست و اگر بمیرد، برای طاعاتی که به نیتش انجام می دهند، پاداشی نخواهد گرفت. وی همچنین می‌گفت اعمال نیابت‌پذیر چون حج و عمره و ... که برخی به نیت دیگران انجام می‌دهند و یا دعا و استغفاری که برای او و یا درباره دیگران انجام می‌شود، بی‌فایده و بدون منفعت است[۱][۲][۳][۴][۵].

پانویس

  1. مشکور محمد جواد؛ فرهنگ فرق اسلامی؛ مشهد، نشر آستان قدس رضوی؛ سال 1372 شمسی؛ چاپ دوم، ص 414 با ویرایش و اصلاح جملات.
  2. بغدادی ابومنصور؛ الفرق بين الفرق؛ به اهتمام محمد زاهد بن حسن الكوثرى؛ قاهره؛ سال 1948 میلادی؛ ص 60.
  3. عراقی ابو محمد عثمان بن عبدالله؛ الفرق المفترقة بين اهل الزيغ و الزندقة؛ تحقيق يشار قوتلو آى؛ آنكارا، سال 1961 میلادی؛ ص 21.
  4. نشوان‌الحمیری ابو‌سعید؛ الحور‌العين؛ تحقيق كمال‌مصطفى؛ مصر؛ سال 1948 میلادی، ص 172.
  5. اسفرایینی شاهفور‌بن‌طاهر؛ التبصير فى الدين و تمييز الفرقة الناجية عن الفرق الهالكين؛ تحقيق شيخ محمد زاهد‌بن‌الحسن‌الكوثرى؛ قاهره، سال 1940 میلادی، ص 33.