بکتاشیه

بَکتاشیه، طریقتی است که پیروانش خود را منسوب به حاجی بکتاش ولی زاهد خراسانی می‌دانند وی در نیشابور به دنیا آمد و نزد على احمد یسوى درس خواند و در سال 738 هجرى در گذشت.

تاریخچه و عقاید

طریقه «بكتاشیه» در قرن شانزدهم میلادى در اناتولى یعنى آسیاى صغیر رواج فراوان یافت و عقاید ایشان شبیه «قزلباشیه» و «شبك» و «على الهیان» كرد است. با این كه بیشتر «بكتاشیه» خود را از اهل سنت و جماعت مى ‏دانند ولى اعمال و رفتار ایشان بر خلاف آن طایفه است و بیشتر به «غلاة» شیعه‏ شباهت دارد و به امامت ائمه اثنى عشر اعتقاد دارند و و چهارده معصوم (ع) را به بزرگى مى‏ ستایند.در عین حال عقاید مسیحیان نیز در ایشان تأثیر كرده است و معتقد به تثلیث اللّه و محمد (ص) و على (ع) هستند و مانند مسیحیان عشاى ربّانى به جاى مى‏ آورند.

آداب و رسوم

پیروان این فرقه بر سر سفره خود شراب و نان و پنیر مى‏ گذارند و در پیش شیخ خود كه او را «بابا» مى ‏خوانند به گناهان خویش اعتراف و از او طلب آمرزش مى‏ كنند. نوشیدن شراب در نزد ایشان حرام نیست و زنان شان حجاب ندارند و به اسرار اعداد و حروف اعتقاد دارند و فضل اللّه حروفى را كه پیشواى «حروفیان» بود محترم مى‏ شمارند و كتاب «جاویدان‏ نامه» او را از كتب مقدس مى ‏شمارند و این كتاب را به فارسى «عشق نامه» و به تركى «فرشته اوقلى» مى ‏نامند.جامه «بكتاشیه» عبایى سفید و كلاهى سیاه چند گوش مثلث شكل است كه گاهى عدد اضلاع آن به احترام ائمه اثنى عشر به دوازده ترك مى ‏رسد و شیخ ایشان داراى عمامه ‏اى سبز است. «بكتاشیه» بر گردن خود گردن بندى از سنگ دارند كه آن را تسلیم تاش یعنى سنگ تسلیم می خوانند و تبرزینى دو دم و عصایى دراز دارند. جوانانی از ایشان که همسر ندارند، گوشواره‏ هایى به گوش مى‏ آویزند تا از کسانی که همسر دارند تشخیص داده شوند.حاج بكتاش را پیر اوّل می خوانند و پیروان او فرزند حاج بكتاش را «اوغلرى» یعنى پسران حاج بكتاش می نامند.ایشان عبادات شریعت اسلام را كه نماز و روزه و حج و زكات باشد به جاى نمى ‏آورند.