اخوان المسلمین مراکش
حركه الاصلاح و التجدید كه منشعب شده از گروه الشبیبه الاسلامیه به رهبری مطیع است متأثر از افكار و اندیشه های متفكران اخوانی همچون حسن البنا بوده است.
اسلام گرایان مراكش
شالوده روحیه مذهبی مردم مراكش در طول تاریخ تحت تأثیر افكار و اندیشه های طریقت های صوفیه و فقهای مالكی بوده است و دین و نظام پادشاهی در این سرزمین از همه جدایی نشدنی بوده است. اكنون اغلب جریانات و سازمان دهی اسلام گرای مراكش با نظام پادشاهی بیعت نمودند.
جنبش الشبیبه الاسلامیه (جوانان اسلامی) اولین سازمان اسلامی مراكشی در نوامبر 1972 توسط عبدالكریم مطیع (متولد 1936) و عضو سابق اتحادیه ملی نیروهای خلقی (با گرایشات سوسیالیستی) تأسیس گردید.
شیوه و راهكارهای این تشكیلات با عكس العمل دستگاه امنیتی و اطلاعاتی خشن ادریس البصری (وزیر كشور مراكش) رو به رو بود.
رهبری گروه به اتهام ترور عمر بن جلون در سال 1975 (بن جلون از رهبران سوسیالیست و مخالف حسن هم بوده است) تحت تعقیب و پیگرد قانونی و امنیتی قرار گرفتند. رهبران این گروه به كشورهایی همچون لیبی پناه بردند.
برخی از جوانان این گروه شیوه های مطیع را مورد نقد قرار دادند و از این رهگذر توانستند به فعالیت محفلی بپردازند. عبدالاله بنكیران، دكتر محمد یتیم و عبدالله بها از جمله رهبران این گروه بوده كه بعدها به نام الجماعدالاسلامیه و حركه الاصلاح و التجدید معروف شدند. رهبران این گروه زیر چتر تشكیلاتی جنبش خلقی دموكراتیك مشروطه خواه (الحركه الشعبیه الدستوریه الدعقراطیه) به رهبری دكتر عبدالكریم الخطیب پزشك مخصوص پادشاه در انتخابات پارلمانی 1997 شركت كرده و در این راستا عبدالاله بنكیران عضو پارلمان مراكش شد.
حركه الاصلاح و التجدید
حركه الاصلاح و التجدید كه منشعب شده از گروه الشبیبه الاسلامیه به رهبری مطیع است متأثر از افكار و اندیشه های متفكران اخوانی همچون حسن البنا بوده است. این جنبش در پی توسعه حیطه تشكیلات و سازمانی خود با رابطه المستقبل الاسلامی متحد می شود. این شریك جدید خود از ائتلاف و اتحاد سه گروه (جمعیه الدعوه الاسلامیه، الجمعیه الاسلامیه و جمعیه الشروق) متشكل شده است. حركه الاصلاح با تغییر اساسنامه و مرامنامه خود و تغییر نام خود به حزب التجدید الوطنی در مه 1992 و حزب الوحده و التنمیه (وحدت و توسعه) در سال 1993 نتوانست مجوز فعالیت رسمی از وزارت كشور بگیرد و به همین خاطر نمی توانست به طور مستقل در انتخابات پارلمانی شركت كند. در اكتبر 1998 با ادغام در تشكیلات ملی، نام خود را به حزب العداله والتنمیه (عدالت و توسعه) تغییر داد و توانست در انتخابات پارلمانی مراكش در 27 سپتامبر 2002، 43 كرسی به دست آورد. رهبری این گروه هم اكنون به عهده دكتر سعدالدین العثمانی است.
اندیشه ها
اندیشه های این گروه متحول شده و شیوه دموكراتیك پارلمانتاریسم را برای حضور در صحنه سیاست این كشور اتخاذ نموده است. این حزب، یك نوع پیروی و تقلید از خط مشی و سیاست حزب اسلام گرا حاكم تركیه به رهبری رجب طیب اردوغان در پی گرفته است.
احزاب اسلام گرا
هم اكنون سه حزب اسلام گرا به طور رسمی در مراكش فعالیت دارند:
1. حزب عدالت و توسعه كه در پارلمان جایگاه ممتازی دارد.
2. حزب النهضه والفضیله به رهبری محمد خلیدی كه در 25 دسامبر 2005 از دولت مجوز گرفته است. خلیدی از رهبران گروه انشعابی از حزب عدالت و توسعه بوده و دولت با آزادی فعالیت این گروه در صدد تضعیف حزب عدالت و توسعه است.
3. حزب البدیل الحضاری (الترناتیو تمدنی) كه در 22 اكتبر 1995 مجوز رسمی برای فعالیت حزب گرفته است.
جنبش العدل و الاحسان به رهبری شیخ یاسین كه پایگاه وسیع مردمی دارد و جمعیت الاصلاح و التجدید كه از سوی دولت مجوز فعالیت نگرفته اند. گروه های كوچك اسلام گرا همچون جماعه الاختیار الاسلامی، جماعه السفه و جمعیه الدعوه الاسلامیه فعالیت فرهنگی و مذهبی و دور از سیاست دارند[۱].