اتحادیه

نسخهٔ تاریخ ‏۲۹ سپتامبر ۲۰۲۱، ساعت ۲۲:۱۰ توسط Salehi.m (بحث | مشارکت‌ها) (صفحه‌ای تازه حاوی «اتحاديه‏ به معنای یک مکتب یا مشرب و یا فرقه ای با مشی صوفیانه است. ==اعتقادات=...» ایجاد کرد)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)

اتحاديه‏ به معنای یک مکتب یا مشرب و یا فرقه ای با مشی صوفیانه است.

اعتقادات

احمد خابط که یکی از معتزلیان مطرود است، می گويد كه عالم دارای دو مدبر است خدا و حضرت عیسی. خدا قدیم است و عیسی حادث و هر دو با هم متحد هستند. مشی و مرام اتحادیه با این سخن صوفیانه هماهنگ است. پیروان این مکتب معقتقدند که چون روح آدمی مصفا و خالص و به نور معرفت الهی منور شود، از خانه دوئى ( افتراق خدا و انسان) بيرون می آید و از تو بودن و من بودن فاصله می گیرد و حقیقت کشف جز این نیست که عارف و معروف، عاشق و معشوق در هم می آمیزد و بنده بودن و خدا بودن به کنار می رود و هر دو یکی می شوند. غلاة اتحادیه این افترا را بر برخی از امامان وارد کردند. [۱] محقق اردبیلی در تشریح مذاهب صوفیه که اتحادیه جزیی از آن است می نویسد: بدان که مذاهب صوفیه بسیار است که بنا بر برخی از نقل ها پایه آن بر چهار مذهب به نام حلولیه، اتحادیه، واصلیه و عشاقیه بنا شده است. [۲] وی می افزاید که در نظر برخی دیگر، اصول مذاهب صوفیه علاوه بر چهار مذهب بر شمرده شده، تلفیقیه و رزاقیه نیز می باشد و برخی دیگر وحدتیه را نیز افزوده و به هفت مورد رسانده اند. [۳]این شخصیت در ادامه تمام اقوال را رد می کند و می نویسد که اصول مذهب صوفیه بر دو فرقه حلولیه و اتحادیه استوار است. [۴]

تفسیر مشارب اتحادیه و حلولیه

محقق اردبیلی در تفسیر مشارب این دو فرقه می نویسد که حلولیه معتقدند خدا در ما حلول کرده است. اما اتحادیه معتقدند که ما با خدا یکی می شویم و خداوند با همه عرفا یکی است. [۵]مرتضی رازی نیز صوفیه را به شش فرقه تقسیم و اولین آن ها را اتحادیه معرفی می کند و می نویسد «اولین فرقه صوفیه اتحادیه هستند که ادعای اتحاد دارند و رییس آن ها حلاج بود. حلاج ساحر بود و در سحر مهارت داشت. وی شاگرد عبد الله بن هلال کوفی بود و عبد الله شاگرد زرقاء الیمامه از کسانی بود که از سجاح سحر را آموخته بود و سجاح در زمان مسیلمه کذاب بود که مدعی پیامبری شد و حلاج مدعی خدایی شد. [۶] عبدالمنعم حفنی اتحادیه را از غلاة صوفیه دانسته است. [۷] لویی ماسینیون اتحادیه را زندقه معرفی می کند. [۸]

پانویس

  1. مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 خورشیدی، چاپ اول، ص 23 با ویرایش و اصلاحات گسترده در عبارات.
  2. محقق اردبیلی، حدیقة الشیعة، ص564
  3. محقق اردبیلی، حدیقة الشیعة، ص564
  4. محقق اردبیلی، حدیقة الشیعة، ص565
  5. محقق اردبیلی، حدیقة الشیعة، ص564
  6. مرتضی رازی، تبصرة العوام، ص122
  7. حنفی عبد المنعم، موسوعة الفرق و الجماعات و المذاهب و الاحزاب و الحرکات الاسلامیة، ص44
  8. دائرة المعارف الاسلامیة، ج15، ص 178