خابطیه‏ از «قدریه» پیروان احمد بن خابط بودند.

شرح حال موسس

احمد بن خابط معتزلی از بزرگان معتزله در قرن سوم هجری قمری است. نام پدر وی را برخی منابع حائط ضبط کرده اند، ولی بنابر نقل عبدالقاهر بغدادی و محمد شهرستانی نام وی خابط بوده است. چنان که برخی نیز نام او را حافظ دانسته اند. وی شاگرد نظّام، دانشمند بزرگ معتزلی بوده است. [۱]

اندیشه موسس

موسس این فرقه معتقد است که مسیح همان خداوند است كه درع و زره جسمانیت پوشیده است. همچنین معتقد است که همه انواع حیوانات اعم از خزنده و چرنده، مانند انسان ها دارای امت و رسولی هستند زیرا خداوند فرمود: «و ما من دابة فی الأرض و لا طائر یطیر بجناحیه إلا أمم أمثالكم ...» سوره انعام، آیه 38. و باز فرمود:«... إن من أمة إلا خلا فیها نذیر» سوره فاطر، آیه 24. یعنى امتى نیست كه در آن خداوند، پیامبرى نفرستاده باشد.[۲] [۳] [۴] [۵] [۶]

اعتقادات کلی

خابطیه معتقدند که خداوند تدبیر كار جهان را به عیسى بن مریم علیه السلام واگذاشت و آن حضرت دومین آفریدگار جهان است. معتقدند که مسیح بنا بر اصل تبنى پسر خداوند است، ولى از وى تولد نیافته و او كسى است كه در آخرت به اعمال مردم رسیدگی می کند. معتقدند که مسیح پدرش آدم را بیافرید. معتقدند که روح آدمى در هیاكل مختلف متناسخ می گردد و از بدنى به بدن دیگر منتقل می شود. معتقدند که نه قیامتی وجود دارد و نه بعث و حشری.[۷] [۸] [۹] [۱۰] [۱۱]


پانویس

  1. http://www.wikiferaq.org/index.php/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D8%B7
  2. مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 175 همراه با ویرایش.
  3. بغدادی عبد القاهر، الفرق بین الفرق، به اهتمام محمد زاهد بن حسن الکوثری، چاپ قاهره، سال 1948 میلادی، ص 140- 164- 167.
  4. شهرستانی محمد بن عبد الکریم، الملل و النحل، تصحیح و تعلیق الشیخ احمد فهمى محمد، چاپ قااهره، سال 1948 میلادی، ص 61
  5. بغدادی ابو منصور، الملل و النحل، تحقیق نادر البیرنصری، چاپ بیروت، سال 1970 میلادی، ص 115
  6. یمانی یحیی ابن مرتضی، المنیه و الامل، تحقیق محمد جواد مشکور، چاپ بیروت، ص 73
  7. مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 175 همراه با ویرایش.
  8. بغدادی عبد القاهر، الفرق بین الفرق، به اهتمام محمد زاهد بن حسن الکوثری، چاپ قاهره، سال 1948 میلادی، ص 140- 164- 167.
  9. شهرستانی محمد بن عبد الکریم، الملل و النحل، تصحیح و تعلیق الشیخ احمد فهمى محمد، چاپ قااهره، سال 1948 میلادی، ص 61
  10. بغدادی ابو منصور، الملل و النحل، تحقیق نادر البیرنصری، چاپ بیروت، سال 1970 میلادی، ص 115
  11. یمانی یحیی ابن مرتضی، المنیه و الامل، تحقیق محمد جواد مشکور، چاپ بیروت، ص 73