احمدیه (قادیانیه)
احمدیه یا قادیانیه فرقه ای تجدید نظر طلب در عقاید و احکام اسلامی و منسوب به غلام احمد قادیانی است.
موسس
موسس این فرقه غلام احمد قادیانی است. غلام احمد در سال 1839م در روستایی به نام قادیان از شهرستان گرداس پور پنجاب از ایالت های هند متولّد شد و در سال 1908م در شهر لاهور در پاکستان از دنیا رفت و جسد او به قادیان منتقل و در آنجا به خاک سپرده شد.[۱]
تاریخچه
نوشته اند: خاندان غلام احمد از بازماندگان امیر برلاس عموى امیر تیمور گورگانى هستند. هنگامى که امیر تیمور ایالت کش را که در تحت حکومت عمویش بود به تصرف خویش در آورد این خاندان به خراسان مهاجرت کردند و تا اواخر قرن دهم هجرى یا 16 میلادى در خراسان بسر مى بردند. در این قرن آن سرزمین را ترک کرده وارد هندوستان شدند. رئیس این خانواده که هادى بیک نام داشت دهکده اى به نام اسلامپور (اسلام شهر) بنا نهاد.اجداد غلام احمد در دربار پادشاهان مغول هند مقام و منزلتى یافتند، این خاندان در شهرستان قادیان واقع در ناحیه گورداسپور در پنجاب اقامت گزیدند. پدر غلام احمد، میرزا غلام مرتضى نام داشت.غلام احمد در حدود سال 1255 ه (1839 م) در قادیان متولد شد، ظاهرا حرفه پدرش طبابت بود. غلام احمد پس از تحصیلات اسلامى به جاى آن که حرفه پدر را دنبال کند و حکیم (طبیب) گردد وارد خدمت دولت انگلیس شد و از سال 1860 تا 1865 در شهر سیالکوت مشغول کار بود، از آن پس از خدمت دولتى کناره گرفت و در زادگاه خود قادیان گوشه گیرى اختیار کرد و در حدود چهل سالگى (1880 م) کتاب مذهبى خود را که «براهین احمدیه» نام دارد منتشر کرد که با حسن استقبال مردم روبرو شد.در حدود پنجاه سالگى به دعوت بشارت خود پرداخت و دعوى کرد که از جانب خدا به او وحى مى رسد و اجازه دارد بیعت بپذیرد.در سال 1904 که خود را مسیح و مهدى موعود و تاراکریشنا خواند.وى مىگفت که حضرت مسیح را به دار نیاویختند، بلکه او از دست دشمنان گریخته و به هند سفر کرد و در کشمیر اقامت نمود و به تعلیم انجیل پرداخت و پس از صد و بیست سال عمر در گذشت و در «سرىناگر» به خاک سپرده شد و مرقد او امروز به قبر یوذاسف مشهور است.غلام احمد در سال 1326 (1908 م) درگذشت و پیروان او شخصى را به نام مولوى نور الدین به جانشینى او برگزیدند و پس از چندى پسر بیست و پنجساله اش میرزا بشیر الدین محمود احمد را بعنوان خلیفه المسیح الثانى انتخاب کردند. وى چهل سال خلافت کرد و نظام نوینى بدان مذهب داد.
عقاید
عقاید احمدیه با عقاید دیگر مسلمانان اختلاف بسیارى ندارد جز در سه اصل: اول- طبیعت مسیح یافتن. دوم- دعوى مهدویت غلام احمد. سوم- انکار جهاد اسلامى. غلام احمد مى گوید که جهاد در زمان ما نباید به جنگ و شمشیر باشد، بلکه جهاد کوششى است که پیروان آن مذهب در گسترش آن عقیده با صلح و آرامش به جاى مى آورند. قادیانیه خود را جماعت احمدیه نیز مى خوانند که گاهى آنان را میرزایى مى نامند. بر طبق آمار خود ایشان، نزدیک به نیم میلیون مؤمن احمدى وجود دارد که در حدود نیمى از آن ها در پاکستان و بقیه بطور یکسان میان هندوستان و دیگر نقاط تقسیم شده اند، به ویژه در افریقا و اندونزى.اعضاى جماعت احمدیه باید حد اقل یک چهارم درصد در آمد خود را به صندوق انجمن بپردازند. مرکز جدید جماعت در «ربوه» در پاکستان واقع است یک مجلس مشاورت هم دارند که اعضاى آن بیشتر انتخابى هستند و دبیر خانه مرکزى هم دارند. ربوه در حدود صد و چهار کیلومترى واقع در جنوب غربى لاهور است و در آنجا مشغول ساختن شهرى هستند که هنوز به علت اختلافات مذهبى با دولت پاکستان، پایان نیافته است.کسانى که مذهب «احمدیه» را مى پذیرند باید احمدى زاده باشند یا رسما اظهار ایمان کنند. ایمان نامه ایشان چنین است: گواهى مى دهم تنها خداوند بزرگ را باید پرستید. او کسى است که انباز و شریک ندارد.من مى کوشم تا به همه قوانین اسلام عمل کنم. من محمد (ص) پیغمبر اکرم را خاتم پیغمبران مى دانم و نیز به تمام دعوی هاى میرزا غلام احمد قادیانى اعتقاد دارم.پس از چندى، گروهى از جماعت احمدیه منشعب شده و غلام احمد را به نام «مجدد» خواندند نه پیغمبر و تأکید مى‌کنند که او هرگز ادعاى پیغمبرى نکرد.این فرقه از گروه نخستین کوچک تر ولى در فعالیت مذهبى خود پرشور هستند و مى کوشند مردم را به دین اسلام تبلیغ کنند و نه به آیین خود و در کشورهاى انگلیسى زبان براى اشاعه مذهب خویش انتشارات فراوانى دارند.این دسته را انجمن اشاعه اسلام احمدیه مى خوانند. مرکز تبلیغات انجمن در لندن و برلین و جاکارتا است.[۲]