متوسمیه‏ از جمله فرقه هفتاد و سه گانه مسلمانان است.

معنای لغوی توسم

توسم در لغت به معنى دیدن چیزى از روى هوش و فراست و به علامت پى بردن است. عرب چنین مثال می‌زند: توسّمت فیه الخیر. یعنى خیر را در او دیدم.

پندهای متوسمیه

متوسمیه می‌گویند که هوش با خود دار و گوش با دل دار و هر چه دل گوید به جاى آور. پند نگاه‌دار که دل آئینه عیب نما است و اگر دل پاک و نورانی باشد، آماده دریافت الهامات ربانی خواهد شد. زیرا دل تاریک گرفتار زنگار طبیعت انسانی می‌شود و جز گناه و معصیت چیز دیگری جذب این دل نخواهد شد چنان که رسول خدا(ص) فرمود: (دل) دم به دم (محل) فرود ملک است از فلک، یا فرود شیطان است. قوله صلى اللّه علیه و سلم: ان للشیطان لمة بقلب ابن آدم و الملک لمة. پس باید دانست که حاکم دل انسان است نه قرآن و خبر(حدیث) این حدیث در جامع الصغیر سیوطى آمده است: ان للشیطان لمة بابن آدم و للملک فأما لمة الشیطان فإیعاذ بالشر و تکذیب بالحق و أمّا لمة الملک فإیعاذ بالخیر و تصدیق بالحق فمن وجد ذلک فلیعلم انه من اللّه تعالى فلیحمد اللّه و من وجد الاخرى فلیتعوّذ باللّه من الشیطان. [۱] [۲] [۳]

پانویس

  1. مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 389 با ویرایش و اصلاح عبارات
  2. هفتاد و سه ملت يا اعتقادات مذاهب، كتابى بى‏نام مربوط به قرن ششم با تصحيح محمد جواد مشكور، تهران، سال 1341 هجری شمسی، ص 55.
  3. سیوطی جلال الدین، الجامع الصغير، ج 1، ص 322.