عبدالعزیز رنتیسی
عبدالعزیز علی عبدالحافظ الرنتیسی در تاریخ 23 اکتبر 1947 م، در روستای یبنا در شرق یافا و در نزدیکی عسقلان به دنیا آمد. ایشان کمتر از یک سال بعد توسط صهیونیست‌ها اخراج شدند و با خانواده به نوار غزه رفتند و در اردوگاه خان یونس مستقر شدند. وی در سن شش سالگی به عضویت مدرسۀ وابسته به آژانس امداد و کار سازمان ملل متحد برای آوارگان فلسطینی در آمد. او نیز در این سن برای کمک به خانواده پرجمعیت خود که شرایط سختی را پشت سر می‌گذاشتند مجبور به کار شد و تحصیلات متوسطه خود را در سال 1965 م، به پایان رساند. او یکی از هفت رهبر جنبش اخوان‌المسلمین در نوار غزه بود که با حماس نیز همکاری می‌کرد.
زندگی‌نامه
ایشان خاطرات دوران کودکی خود را اینگونه تعریف می‌کند: پدرم در حالی که من در پایان دوره راهنمایی بودم از دنیا رفت؛ بنابراین برادر بزرگترم مجبور شد برای کار به عربستان سعودی سفر کند.
عبدالعزیز یکی از دانشجویان ممتاز بود که او را واجد شرایط دریافت بورسیۀ تحصیلی در مصر با هزینۀ آژانس امداد و کار سازمان ملل متحد (UNRWA) کرد و در آنجا به مدت 9 سال در رشتۀ اطفال تحصیل کرد و از دانشکده فارغ‌التحصیل شد. دکترای پزشکی در دانشگاه اسکندریه در سال 1972 م، که بعداً مدرک کارشناسی‌ارشد خود را در رشتۀ اطفال گرفت و سپس در سال 1976 م، به‌عنوان پزشک مقیم در بیمارستان ناصر(مرکز اصلی پزشکی در خان یونس) مشغول به کار شد. دکتر رنتیسی چندین سمت را دردورۀ عمومی به عهده گرفت. از جمله: عضویت در یک نهاد اداری در جامعۀ اسلامی، جامعه پزشکی عرب در نوار غزه و هلال‌احمر فلسطین، و کار در دانشگاه اسلامی غزه از زمان افتتاح آن در سال 1978 م، به‌عنوان یک مدرس دروس علوم، ژنتیک و انگل‌شناسی آغازکرد.
همکاری با اخوان‌المسلمین
ایشان دربارۀ آغاز فعالیت خود با اخوان‌المسلمین چنین می‌گوید: که در دوران تحصیل در مصر بسیار تحت تأثیر شیخ محمود عید و شیخ ابراهیم المهلوی قرار گرفتم. و هر دو در مساجد قاهره تبلیغ می‌کردند و از اخوان‌المسلمین بودند. پس از بازگشت به غزه، اندیشه‌های جسورانه‌ای که او را به نهضت اسلامی سوق داد تا نه تنها در غزه یا فلسطین، بلکه در جهان به یکی از برجسته‌ترین نمادهای آن تبدیل شود، در قلب و ذهنش داشت.
ایشان افزود: سخنرانی‌ها سیاسی پرشور بود؛ زیرا محمود عید از آرمان فلسطین حمایت میكرد و در آن زمان به شدت با انورسادات مقابله میكرد كه تأثیری بر من گذاشت. اشغال اسرائیل در سال 1981 م، بود كه او را در حبس خانگی قرار دادند و سپس به دلیل امتناع او از پرداخت مالیات به مقامات اشغالگر، بازداشت شد.
یکی از بنیانگذاران حماس
او یکی از هفت رهبر جنبش اخوان‌المسلمین در نوار غزه بود که با حماس همکاری می‌کرد. حادثه برخورد تریلر صهیونیستی با خودروی کارگران فلسطینی و کشته و زخمی شدن همه سرنشینان خودرو، حرکتی برنامه‌ریزی شده بود. بویژه اینکه این حادثه پس از یک سری اقدامات تحریک آمیز اسرائیل رخ داد که کرامت جوانان فلسطینی را هدف قرار داد. مخصوصاً دانشجویان دانشگاه که همیشه در آماده باش و تقریباً هر روز درگیر با نیروهای اشغالگر بودند. در نتیجه این حادثه رانندگی عمدی، راهپیمایی خودجوش خشمگینانه‌ای در جبلیه به وقوع پیوست که منجر به شهادت یک شهید و تعدادی مجروح شد، رهبران اخوان‌المسلمین در نوار غزه به رهبری رنتیسی، موضوع را مورد بررسی قرار داد و تصمیم مهمی برای برافروختن قیام در نوار غزه علیه اشغالگران صهیونیست گرفت. آن تصمیم تاریخی در شب نهم دی ماه 1366 شمسی گرفته شد و مقرر شد «نهضت مقاومت اسلامی» عنوانی برای اقدام انتفاضه‌ای که نماینده جنبش اسلامی در فلسطین است، اعلام شود و اولین بیانیه صادر و امضا شد. این بیانیه تاریخی که از آغاز انتفاضه خبر داد و در آن نوشته شده بود که چهره تاریخ را دگرگون خواهد کرد و انتفاضه از مساجد شروع و آغاز شد و مردم فلسطین مرحله‌ای از بهترین مراحل جهاد خود را آغاز کردند.
ایشان دربارۀ ماجرای تأسیس نهضت می‌گوید:
من مسئول منطقۀ خان یونس در جنبش اخوان‌المسلمین بودم و در سال 1987 م، تصمیم گرفتیم که در قیام فعالانه شرکت کنیم و در آن زمان هفت ساله بودم. که به همراه شیخ احمد یاسین، عبدالفتاح دخان، محمد شماع، ابراهیم الیزوری و عیسی النشر، جنبش را آغاز کردیم و نامی را برای جنبش انتخاب کردیم که «حرکات مقاومت اسلامی» است، سپس مخفف آن «حماس» نام گرفت.
رهبری جنبش
ایشان پس از شهادت شیخ احمد یاسین در تاریخ 23/3/2004 با اتفاق آرا به عنوان رهبر جنبش حماس در غزه انتخاب شد. الرنتیسی به خبرنگاری که از او درباره (درگیری) در داخل حماس بر سر جانشینی شهید شیخ احمد یاسین پرسیده بود، گفت: ما برای رهبری رقابت نمی‌کنیم... ما برای شهادت با هم رقابت می‌کنیم.
رهبر مجاهد
ایشان مردی اهل سیاست، تحصیل و جنگ با هم بود و تجربه آزمایش‌های تلخ و جنگ‌های سختی را داشت که برادران مجاهدش پیش از او به جهاد و شهادت در راه خدا رفتند.
او در راه خدا تلاش می‌کرد و آرزوی آزادی کشورهای مسلمان از فلسطین گرفته تا عراق و افغانستان و کشمیر و چچن و فیلیپین و سایر کشورهای مسلمان را داشت و در چندین جبهه با دشمنان می‌جنگید.
مبارزه او با صهیونیست‌ها
اولین رویارویی او با رژیم صهیونیستی در سال 1981 م، بود که به دلیل امتناع از پرداخت مالیات به اشغالگران غاصب، تحت حصر خانگی قرار گرفت و پس از آن دستگیر شد. ایشان در زندان‌های اشغالگران بود و یک سال را در مرج الظهور گذراند که در سال 1992 م، او را به همراه 417 نفر دیگر تبعید کردند.
او اولین رهبر حماس است که در سال 1987 م، توسط مقامات اشغالگر دستگیر شد. آنها به مدت 6 روز متوالی از خوابیدن او جلوگیری کردند و او را به مدت 24 ساعت در یخچال گذاشتند، علاوه بر سایر اشکال شکنجه وحشیانه که 20 روز به طول انجامید.
بازگشت از زندان
ایشان پس از آزادی از زندان برای ایفای نقش خود در رهبری حماس، به دفاع شدید از مواضع و اصول مردم فلسطین پرداخت و به قیام مجدد تشویق شد و چندین بار توسط مخالفین دستگیر شد.
شهادت
پس از ترور شیخ احمد یاسین رهبر حماس به دست نیروهای اسرائیل، رهبری حماس در داخل جنبش به ایشان سپرده شد. در حالی که وی تنها ۲۶ روز پس از شیخ احمد یاسین رهبری حماس را بر عهده داشت، در شب شنبه ۷ آوریل ۲۰۰۴، اتومبیل او را در خیابان جلاء در منطقه الغفری در شمال غزه به وسیله موشک هلفایر بالگردهای جنگنده نیروی هوایی ارتش اسرائیل مورد هدف قرار گرفته و رنتیسی به همراه فرزند و محافظش در سن ۵۷ سالگی ترور شد و به شهادت رسید.
بیش از نیم میلیون فلسطینی تنها در روز یکشنبه 18/4/2004 در غزه در مراسم تشییع پیکر شهید الرنتیسی و یارانش که با او به شهادت رسیدند، شرکت کردند. پس از شهادت ایشان تظاهرات گسترده‌ای در تمام کشورهای عربی، اسلامی و خارجی برگزار شد.
منبع
- ر.ک: مدخل عبد العزیز الرنتیسی در ویکی‌اخوان؛ ikhwanwiki.com..