بدائیه فرقه‌ای از غُلاة شیعه هستند که بداء را برای خدا جایز می‌دانند.

بدائیه
نامبدائیه
عقیدهغلاة شیعه و نیز اعتقاد به جواز بداء

اعتقادات

پیروان این فرقه معتقدند مانعی ندارد که خداوند حکمی را صادر کند و بعد از مدتی حکم دیگری را صادر کند که مخالف حکم اول باشد. آنان بر همین اساس خلافت خلفای ثلاثه را تفسیر می‌کنند[۱]. اما شیعیان این تعبیر را درست نمی‌دانند، بلکه مطابق با آیه: «یمحوا الله ما یشاء و یثبت و عنده أم الکتاب»[۲]. بداء را بر خداوند جایز می‌دانند، زیرا بنا‌بر مصالح عالم آفرینش؛ خداوند هرگاه بخواهد، می‏‌تواند امری را باطل و امری دیگر را جایگزین آن کند. این نوع تفسیر از بداء به معنای نسخ است. چنانکه خداوند امامت اسماعیل فرزند جعفر بن محمد (صادق‌) را «نسخ» فرمود و درباره او بداء حاصل شد و امام صادق (علیه‌السّلام) فرمود: مَا بَدَا لِلَّهِ فِی شَیْ‌ءٍ کَمَا بَدَا لَهُ فِی إِسْمَاعِیلَ ابْنِی[۳][۴].

پانویس

  1. شاطبی ابراهیم بن موسی بن محمد، الاعتصام، قاهره، نشر مطبعه السعاده، سال 1332 هجری قمری، ج۲، ص۲۱۹
  2. سوره رعد، آیه 39
  3. شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمه، جلد اول، ص 69
  4. مشکور جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 خورشیدی، چاپ اول، ص 98 با ویرایش فنی و محتوایی و نیز اصلاح عبارات.