دین، سیاست و حکومت در خاورمیانه (کتاب)
کتاب دین، سیاست و حکومت در خاورمیانه که دارای سیزده فصل میباشد، حاصل مقالات و سخنرانیهای مختلف برنارد لویس در مناسبتها و کنفرانسهای مختلف میباشد. موضوعات مهمی در این سیزده فصل در خصوص مسایل مهم سیاسی خاورمیانه مطرح گردیده است. با توجه به اینکه این مجموعه از مطالب مختلف اما با تمرکز بر موضوعات مهم مشترک خاورمیانه تدارک دیده شده است شاید خواننده را در ابتدای کار در خصوص مسئله اصلی کتاب دچار سردرگمی کند؛ اما با مطالعه عمیقتر خواننده نه تنها دچار سردرگمی نخواهد شد بلکه به برخی از تحلیلهای جدید در مورد این منطقه استراتژیک دست خواهد یافت.
دربارهٔ نویسنده
برنارد لویس نویسنده کتاب حاضر یکی از شرق شناسان مطرح در دوران معاصر است که اغلب تالیقات و تحقیقات خود را بر روی تحولات خاورمیانه و مسایلی هم چون خشونت، آزادی، عدالت، دموکراسی و حکومت دینی متمرکز کرده است.
دربارهٔ کتاب
کتاب دین، سیاست و حکومت در خاورمیانه که در سیزده فصل آماده شده حاصل مقالات و سخنرانیهای مختلف برنارد لویس در مناسبتها و کنفرانسهای مختلف میباشد.[۱]
موضوعات مهمی در این سیزده فصل در خصوص مسایل مهم سیاسی خاورمیانه مطرح گردیده است؛ اما با توجه به اینکه این مجموعه از مطالب مختلف با مخرج مشترک خاورمیانه تدارک شده است شاید خواننده را در خصوص مسئله اصلی کتاب دچار سردرگمی کند اما فصول کتاب حاوی مطالب مهم و تحلیلهای تاریخی معتبر پیرامون مسایل خاورمیانه میباشد.
فصل اول
مجوز قتل، اعلامیه جهادی بنلادن
در این فصل نویسنده با اعلامیهٔ جهادی بنلادن و حوادث یازده سپتامبر آغاز میکند و با تحلیل و ردیابی آن و تحلیل محتوا بر مفهوم کفار متمرکز میشود و میکوشد خط اسلام سلفی جهادی و مسایل مرتبط با آنها را توضیح دهد.
فصل دوم
اسلام و اروپا
در این فصل نویسنده بر تحولات قرن پانزدهم در اروپا و مسائلی که او آن را توسعهطلبی اروپایی نامگذاری میکند متمرکز میشود. در این دوران کشورهای اروپایی سعی میکنند از شرق و غرب مرزهای خود را از نظر سیاسی و اقتصادی و نیز فرهنگی گسترش دهند، رویارویی مسلمانان در این دوران با اروپا و غرب محور این فصل میباشد.
فصل سوم
دین وسیاست در اسلام و یهودیت
در این فصل برخی موضوعات از نظر هر سه دین اصلی اسلام مسیحیت ویهودیت مقایسه میشود.
فصل چهارم
اسلام و لیبرال دموکراسی
در این فصل بر اساس تحولات صورت گرفته بعد از سال ۱۹۰۲ در عثمانی و شکلگیری دو جریان مختلف فکری در مواجهه با موج برخاسته از غرب به سوی سرزمینهای اسلامی مناسبات سیاسی و فرهنگی در ان دوران در امپراتوری عثمانی را توضیح میدهد.
فصل پنجم
جهان عرب در قرن بیست و یکم.
مسئله این فصل وجود چالشی بزرگ در جهان عرب به نام اسراییل و تاثیر ان بر دیگر کشورهای عرب میباشد.
فصل ششم
جنسیت و برخورد تمدنها.
در این بخش جایگاه زنان در تاریخ تمدن اسلامی و در جوامع مسلمان با غرب مقایسه میشود و تحولات پیش آمده و اثرات آن بر روی جامعه مسلمان و برخی واکنشها بررسی میشود.
فصل هفتم
دموکراسی و مذهب در خاورمیانه
در این فصل نحوهٔ ورود اندیشه ناسیونالیسم و سوسیالیسم به خاورمیانه و سرنوشت این دو گرایش و تاثیراتی که بر جا گذاشتند مورد بررسی قرار میگیرد.
فصل هشتم
صلح و آزادی در خاورمیانه.
فصل نهم
دموکراسی، مشروعیت و جانشینی در خاورمیانه.
در این فصل تلاش برخی از جوامع خاورمیانه برای رسیدن به آزادی بررسی میشود هم چنین در این بخش سرنوشت مفهوم دموکراسی و نگاههای مختلف به ان بررسی میشود.
فصل دهم
ربط تاریخ
این فصل سخنرانی نویسنده در سازمان کنفرانس اسلامی میباشد با موضوع تحولات منطقه و اثرات یازده سپتامبر در خاومیانه.
فصل یازدهم
آزادی و عدالت در اسلام
در این فصل که حاصل سخنرانی در جولای ۲۰۰۶ میباشد برنارد لویس نشان میدهد که آزادی به سبک غربی در خاورمیانه انتقال ناپذیر است و راه حل نوسازی در خاورمیانه بگونه دیگری باید باشد. در فراز پایانی سخنرانی هم به ایران و القاعده و نظر آنان به مسئله آزادی اشاره میکند.
فصل دوازدهم
اسلام و اروپا.
در این فصل مسئله مهاجرت به اروپا و مسئله تروریسم در مرکز توجه است.
فصل سیزدهم
آزادی و عدالت در خاورمیانه مدرن
در این بخش نویسنده با توضیح مفهوم عدالت در اندیشه اسلامی خصوصا در اندیشه شیخ طهطاوی سعی میکند تحولات معاصر خاورمیانه جدید و آرمانهای این جوامع را توضیح دهد.