۸۷٬۱۹۹
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
جز (جایگزینی متن - '[[محمد بن عبدالله (خاتم الأنبیاء)' به '[[محمد بن عبدالله (خاتم الانبیا)') |
||
(۱۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
<div class="wikiInfo">[[پرونده:سوره احزاب.jpg |جایگزین=سوره احزاب]] | <div class="wikiInfo">[[پرونده:سوره احزاب.jpg |جایگزین=سوره احزاب]]</div> | ||
'''سوره اَحزاب''' [[مدنی]] است و نامگذاری آن به این دلیل است که بخش مهمی از سوره به اتفاقات [[جنگ احزاب]]([[خندق]]) اختصاص دارد. این سوره به نکوهش رسم جاهلیِ ظِهار و پسرخواندگی میپردازد. پس از شرح ماجرای جنگ احزاب و نکوهش منافقان، به مسئلهٔ همسران [[محمد بن عبدالله (خاتم الانبیا)|پیامبر]] میپردازد و آنان را الگوی زنان [[مسلمان]] معرفی میکند. سپس به داستان [[زینب بنت جحش]] اشاره میکند و در مورد [[حجاب]] نیز سخن میگوید. موضوع [[معاد]] آخرین مبحث این سوره است. | |||
سورهای است که مطالب خود را در سه بخش بیان نموده است. بخش اول ابطال سنتهای [[جاهلیت|جاهلی]] و اصلاح سنتها، بخش دوم جریان [[غزوه خندق|جنگ احزاب]] و بخش سوم احکام الهی مربوط به همسران [[محمد بن عبدالله (خاتم الانبیا)|پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم)]] و احکام گسترش حیاء و عفت در جامعه و در هر سه بخش به نقش [[منافقان]] در ایجاد بحران در جامعه اشاره دارد. | |||
</div> | |||
'''سوره اَحزاب''' [[مدنی]] است و نامگذاری آن به این دلیل است که بخش مهمی از سوره به اتفاقات [[جنگ احزاب]]([[خندق]]) اختصاص دارد. این سوره به نکوهش رسم جاهلیِ ظِهار و پسرخواندگی میپردازد. پس از شرح ماجرای جنگ احزاب و نکوهش منافقان، به مسئلهٔ همسران [[پیامبر]] میپردازد و آنان را الگوی زنان [[مسلمان]] معرفی میکند. سپس به داستان [[زینب بنت جحش]] اشاره میکند و در مورد [[حجاب]] نیز سخن میگوید. موضوع [[معاد]] آخرین مبحث این سوره است. | |||
سورهای است که مطالب خود را در سه بخش بیان نموده است. بخش اول ابطال سنتهای جاهلی و اصلاح سنتها، بخش دوم جریان جنگ احزاب و بخش سوم احکام الهی مربوط به همسران پیامبر(صلی الله علیه) و احکام گسترش حیاء و عفت در جامعه و در هر سه بخش به نقش [[منافقان]] در ایجاد بحران در جامعه اشاره دارد. | |||
== احزاب == | == احزاب == | ||
خط ۳۷: | خط ۱۰: | ||
* پاکسازی خرافات [[جاهلیت]] از میان مسلمانان؛ | * پاکسازی خرافات [[جاهلیت]] از میان مسلمانان؛ | ||
* آموزههای نظامیجنگ احزاب و [[بنیقريظه|بنیقریظه]]؛ | * آموزههای نظامیجنگ احزاب و [[بنیقريظه|بنیقریظه]]؛ | ||
* خاتمیت [[ | * خاتمیت [[محمد بن عبدالله (خاتم الانبیا)|پیامبر اسلام(صلی الله علیه و آله و سلم)]] و الگو بودن ایشان؛ | ||
* پاکی و [[عصمت]] [[اهل بیت | * پاکی و [[عصمت]] [[اهل بیت|اهلبیت(علیهالسلام)]]؛ | ||
* آداب معاشرت و حجاب زنان<ref>تفسير قرآن مهر، ج 16، ص 297.</ref>. | * آداب معاشرت و حجاب زنان<ref>تفسير قرآن مهر، ج 16، ص 297.</ref>. | ||
خط ۵۵: | خط ۲۸: | ||
بحثهایی را که در این سوره آمده است میتوان به هفت بخش تقسیم کرد: | بحثهایی را که در این سوره آمده است میتوان به هفت بخش تقسیم کرد: | ||
بخش اول سرآغاز سوره است که [[ | * بخش اول سرآغاز سوره است که [[محمد بن عبدالله (خاتم الانبیا)|پیامبر اسلام(صلی الله علیه و آله و سلم)]] را به اطاعت [[خداوند]] و ترک تبعیت از [[كافران|کافران]] و پیشنهادهای [[نفاق|منافقان]] دعوت میکند و به او اطمینان میدهد که در برابر کارشکنیهای آنها از وی حمایت خواهد فرمود. | ||
* | |||
بخش دوم به پارهای از خرافات زمان جاهلیت مانند مساله ظهار که آن را وسیله [[طلاق]] و جدایی زن و مرد از هم میدانستند و | * بخش دوم به پارهای از خرافات زمان [[جاهلیت]] مانند مساله ظهار که آن را وسیله [[طلاق]] و جدایی زن و مرد از هم میدانستند و همچنین مساله پسرخواندگی (تبنی) اشاره کرده و قلم بطلان بر آنها میکشد، و پیوندهای خویشاوندی را در پیوندهای واقعی و طبیعی منحصر میسازد. | ||
* | |||
بخش سوم که مهمترین بخش این سوره است مربوط به جنگ احزاب و حوادث تکان دهنده آن و پیروزی اعجازآمیز مسلمین بر [[كفار|کفار]] و کارشکنیها و بهانهجوئیهای گوناگون منافقان و پیمانشکنی آنان میباشد و در این زمینه دستورهای جامع و جالبی بیان شده است. | * بخش سوم که مهمترین بخش این سوره است مربوط به جنگ احزاب و حوادث تکان دهنده آن و پیروزی اعجازآمیز مسلمین بر [[كفار|کفار]] و کارشکنیها و بهانهجوئیهای گوناگون منافقان و پیمانشکنی آنان میباشد و در این زمینه دستورهای جامع و جالبی بیان شده است. | ||
* | |||
بخش چهارم مربوط به همسران پیامبر است که باید در همه چیز الگو و اسوه برای زنان مسلمان باشند و در این زمینه دستورات مهمی به آنها میدهد. | * بخش چهارم مربوط به همسران پیامبر است که باید در همه چیز الگو و اسوه برای زنان مسلمان باشند و در این زمینه دستورات مهمی به آنها میدهد. | ||
* | |||
بخش پنجم به داستان زینبدخترجحش که روزی همسر [[زید]] پسر خوانده پیغمبر(صلی الله علیه) بود و از او جدا شد، به فرمان خدا با پیامبر(صلی الله علیه) ازدواج کرد و دستاویزی برای منافقان گشت قرآن در این زمینه پاسخ کافی به بهانهجویان میدهد. | * بخش پنجم به داستان زینبدخترجحش که روزی همسر [[زید بن حارثه|زید]] پسر خوانده پیغمبر(صلی الله علیه و آله و سلم) بود و از او جدا شد، به فرمان خدا با پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) ازدواج کرد و دستاویزی برای منافقان گشت قرآن در این زمینه پاسخ کافی به بهانهجویان میدهد. | ||
* | |||
بخش ششم از مساله حجاب سخن میگوید که با بخشهای گذشته نیز رابطه نزدیک دارد و همه زنان با [[ايمان|ایمان]] را به رعایت این دستور اسلامیتوصیه میکند. | * بخش ششم از مساله حجاب سخن میگوید که با بخشهای گذشته نیز رابطه نزدیک دارد و همه زنان با [[ايمان|ایمان]] را به رعایت این دستور اسلامیتوصیه میکند. | ||
* | |||
بخش هفتم که آخرین بخش را تشکیل میدهد، اشارهای به مساله مهم معاد دارد و راه نجات در آن عرصه عظیم و همچنین مساله امانتداری بزرگ انسان یعنی مساله تعهد و تعهد و تکلیف و مسئولیت او را شرح میدهد<ref>تفسير نمونه، ج 17، ص 184</ref>. | * بخش هفتم که آخرین بخش را تشکیل میدهد، اشارهای به مساله مهم معاد دارد و راه نجات در آن عرصه عظیم و همچنین مساله امانتداری بزرگ انسان یعنی مساله تعهد و تعهد و تکلیف و مسئولیت او را شرح میدهد<ref>تفسير نمونه، ج 17، ص 184</ref>. | ||
== فضائل، خواص و ثواب قرائت == | == فضائل، خواص و ثواب قرائت == | ||
[[ابیبنكعب|ابیبنکعب]] از [[ | [[ابیبنكعب|ابیبنکعب]] از [[محمد بن عبدالله (خاتم الانبیا)|پیغمبر(صلی الله علیه و آله و سلم)]] روایت نموده که آن حضرت فرمود: «کسی که سوره احزاب را قرائت نموده و آن را به خانواده خود و هر کس که در تحت تملّک اوست تعلیم نماید خداوند متعال او را از [[عذاب قبر]] ایمنی دهد». | ||
[[عبد اللَّهبنسنان]] از [[ | [[عبد اللَّهبنسنان]] از [[جعفر بن محمد (صادق)|امام صادق(علیهالسلام)]] روایت کرده که فرمودند: «کسی که زیاد [[سوره احزاب]] را قرائت کند [[روز قيامت|روز قیامت]] در همسایگی پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) و خاندان و همسران آن حضرت خواهد بود<ref>ترجمه تفسير مجمعالبيان، ج 20، ص 3.</ref>». | ||
== محل و زمان نزول == | == محل و زمان نزول == | ||
سوره احزاب در مدینه بر پیامبر اسلام(صلی الله علیه) [[نزول قرآن|نازل]] شده است<ref>همان</ref>. | # سوره احزاب در مدینه بر پیامبر اسلام(صلی الله علیه و آله و سلم) [[نزول قرآن|نازل]] شده است<ref>همان</ref>. | ||
سوره احزاب در بین سال دوم تا پنجم هجری نازل شده است<ref>تفسير قرآن مهر، ج 16، ص 299</ref>. | # سوره احزاب در بین سال دوم تا پنجم هجری نازل شده است<ref>تفسير قرآن مهر، ج 16، ص 299</ref>. | ||
== فضای نزول == | == فضای نزول == | ||
خط ۸۵: | خط ۵۸: | ||
دوم: پیامبر برای [[مؤمنان]] از خودشان مقدمتر است، زنان پیامبر مادران مؤمنان هستند، ازدواج با آنان [[حرام]] میباشد حتی بعد از رحلت آن حضرت. | دوم: پیامبر برای [[مؤمنان]] از خودشان مقدمتر است، زنان پیامبر مادران مؤمنان هستند، ازدواج با آنان [[حرام]] میباشد حتی بعد از رحلت آن حضرت. | ||
سوم: جریان جنگ احزاب به طور مفصل. | سوم: جریان [[غزوه خندق|جنگ احزاب]] به طور مفصل. | ||
چهارم: اجلاء [[يهود بنیقريظه|یهود بنیقریظه]] از مدینه و تصرف اراضی آنها. | چهارم: اجلاء [[يهود بنیقريظه|یهود بنیقریظه]] از مدینه و تصرف اراضی آنها. | ||
خط ۹۱: | خط ۶۴: | ||
پنجم: جریان زید و زینب و طلاق زینب و اینکه خدا بعد از طلاق زید زینب را به رسولش تزویج کرد تا مردم در تزویج زنان پسرخواندهها بعد از طلاقشان محذوری نداشته باشند. | پنجم: جریان زید و زینب و طلاق زینب و اینکه خدا بعد از طلاق زید زینب را به رسولش تزویج کرد تا مردم در تزویج زنان پسرخواندهها بعد از طلاقشان محذوری نداشته باشند. | ||
ششم: مطالب مفصلی درباره زنان [[ | ششم: مطالب مفصلی درباره زنان [[محمد بن عبدالله (خاتم الانبیا)|رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم)]] در رابطه با محفوظ ماندن مقام رهبری چنان که خواهد آمد. | ||
هفتم: آداب دخول و خروج به محضر رسول(صلی الله علیه). | هفتم: آداب دخول و خروج به محضر رسول(صلی الله علیه و آله و سلم). | ||
هشتم: بررسی حالات و تفتینهای منافقان مدینه و تهدید آنان به [[تبعید]] و اعدام و تعقیب. | هشتم: بررسی حالات و تفتینهای [[نفاق|منافقان]] [[مدینه]] و تهدید آنان به [[تبعید]] و اعدام و تعقیب. | ||
نهم: آیۀ امانت و حمل انسان امانت خدا را<ref>تفسير احسنالحديث، ج 8، ص 304 با اندکی تصرف در ابتدای عبارت.</ref>. | نهم: آیۀ امانت و حمل انسان امانت خدا را<ref>تفسير احسنالحديث، ج 8، ص 304 با اندکی تصرف در ابتدای عبارت.</ref>. | ||
== ویژگی == | == ویژگی == | ||
سوره احزاب از سور مثانی میباشد. مثانی سورههایی هستند که بعد از سور مئین قرار گرفتهاند و زیر صد آیه دارند مانند اینکه سور مئین مبادی باشند و توالی آن مثانی آن فرض شدهاند<ref>زاد المسير فی علم التفسير، ج 4، ص 141</ref>. | سوره احزاب از سور مثانی میباشد. مثانی سورههایی هستند که بعد از سور مئین قرار گرفتهاند و زیر صد آیه دارند مانند اینکه [[سوره|سور مئین]] مبادی باشند و توالی آن مثانی آن فرض شدهاند<ref>زاد المسير فی علم التفسير، ج 4، ص 141</ref>. | ||
سورههای مثانی عبارتند از: احزاب و حجّ و قصص و نمل و نور و انفال و مریم و عنکبوت و روم و یس و فرقان و حجر و رعد و سبأ و فاطر و إبراهیم و ص و محمد و لقمان و زمر<ref>التمهید في علوم القرآن، ج1، ص 313.</ref>. | سورههای مثانی عبارتند از: احزاب و حجّ و قصص و نمل و نور و انفال و مریم و عنکبوت و روم و یس و فرقان و حجر و رعد و سبأ و فاطر و إبراهیم و ص و محمد و لقمان و زمر<ref>التمهید في علوم القرآن، ج1، ص 313.</ref>. | ||
روایتی است که از رسول خدا صلی الله علیه و آله نقل شده که فرمود: خداوند هفت سوره طوال را به جای تورات و سورههای مئین را به جای انجیل و سورههای مثانی را به جای زبور به من داد و پروردگارم مرا با دادن سورههای مفصّل فزونی بخشید<ref>جامع البيان فی تفسير القرآن، ج 1، ص 34.</ref>. | روایتی است که از رسول خدا (صلی الله علیه و آله) نقل شده که فرمود: خداوند هفت سوره طوال را به جای [[تورات]] و سورههای مئین را به جای [[انجیل]] و سورههای مثانی را به جای [[زبور]] به من داد و پروردگارم مرا با دادن سورههای مفصّل فزونی بخشید<ref>جامع البيان فی تفسير القرآن، ج 1، ص 34.</ref>. | ||
آیۀ مهم تطهیر که در مورد اهلالبیت علیهمالسلام و پاکی آنان نازل شده آیۀ سیودوم همین سوره است و در این سوره به داستان جنگ مهم احزاب اشاره شده است<ref>تفسير قرآن مهر، ج 16، ص 300.</ref>. | آیۀ مهم تطهیر که در مورد [[اهل بیت |اهلالبیت (علیهمالسلام)]] و پاکی آنان نازل شده آیۀ سیودوم همین سوره است و در این سوره به داستان جنگ مهم احزاب اشاره شده است<ref>تفسير قرآن مهر، ج 16، ص 300.</ref>. | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
== | == منابع == | ||
[https://quran.inoor.ir/fa/surah/33/ برگرفته از سایت معرفی سوره احزاب - پایگاه جامع قرآنhttps://quran.inoor.ir] | [https://quran.inoor.ir/fa/surah/33/ برگرفته از سایت معرفی سوره احزاب - پایگاه جامع قرآنhttps://quran.inoor.ir] | ||
[[رده:قرآن]] | [[رده:قرآن]] | ||
[[رده:سورههای قرآن]] | [[رده:سورههای قرآن]] | ||