confirmed، مدیران
۳۶٬۲۱۹
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۳۹: | خط ۳۹: | ||
# سیر اعلام النبلاء، ج15ص576 شماره 349؛ | # سیر اعلام النبلاء، ج15ص576 شماره 349؛ | ||
# الانساب، سمعانی، ج2ص440، ذیل دارمی | # الانساب، سمعانی، ج2ص440، ذیل دارمی | ||
{{جعبه اطلاعات شخصیت | |||
| عنوان = | |||
| تصویر = | |||
| نام = | |||
| نامهای دیگر = | |||
| سال تولد = | |||
| تاریخ تولد = | |||
| محل تولد = | |||
| سال درگذشت = | |||
| تاریخ درگذشت = | |||
| محل درگذشت = | |||
| استادان = | |||
| شاگردان = | |||
| دین = | |||
| مذهب = | |||
| آثار = | |||
| فعالیتها = | |||
| وبگاه = | |||
}} | |||
احمد بن محمد بن سعید بن عقده، (249 – 332ق) | |||
ابوالعباس. معروف به «ابن عقده كوفی». از محدثان و حافظان مشهور شیعه(زیدی جارودی). در سال 249هجری در كوفه متولد شد و در هفتم ذیالقعده سال 332 هجری در كوفه دعوت حق را لبیك گفت. برخی نیز وفات او را به سال 333هجری نوشتهاند. وی از موالی بنیهاشم بود و جد اعلای او «عجلان» اهل همدان بوده است. پدرش «محمد عقده» معلم قرآن در كوفه و فردی خوشخط بود كه در ضمن اینكار، به حرفه صحافی نیز اشتغال داشت. ظاهراً وی نیز از موقعیت شغلی پدرش استفاده میكرد و اوراق و نوشتههایش را (كه به ششصد بار شتر میرسید) در آنجا صحافی میكرد. فرزند او «ابونعیم محمد بن احمد بن عقده» از راویان و حافظان حدیث بوده و تلعكبری در زمان حیات پدرش، از او روایت گرفته است. به گفته ذهبی وی بعد از سال260هجری به طلب حدیث پرداخت و در شهرهای كوفه، بغداد و مكه از راویان بیشماری حدیث گرفت بهطوری كه یادداشتهای او قابل شمارش نیست. ذهبی در ادامه میگوید: «وی در حفظ حدیث به این درجه عالی رسید اما چون كینه خلفای نخستین را در دل داشت پس او معاند و زندیق است». یافعی در باره صاحب شرح حال، ضمن اینكه وی را «شیعی» معرفی كرده است میگوید: «یكی از اركان حدیث و یكی از نشانههای خداوند در حفظ بود». دارقطنی میگوید: «آنچه وی دارد مردم ندارند و آنچه دیگران دارند در وی موجود است». ابنعقده از حافظان بزرگی است كه اهل كوفه بالاجماع وی را همطراز با «عبدالله بن مسعود صحابی»(م32ق) قرار دادهاند. به گفته دارقطنی، وی 120 هزار حدیث همراه با اسانید آنها را حفظ كرده بود، و در باره 300 هزار حدیث در خصوص اهلبیت(ع)، آمادگی گفتگو و مناظره داشت. وی فردی شجاع و بیپروا بود و در زمانی كه در بغداد بود، منبری در مسجد «براثا»(یكی از پایگاههای مهم شیعیان) داشت و در آنجا به ذكر مطاعن و مثالب سلف میپرداخت، به همین دلیل بارها دستگیر و به زندان انداخته شد. بسیاری از علمای حدیث از عامه و خاصه از وی روایت كردهاند و جز اندكی (مانند ذهبی، یافعی و دارقطنی) كه او را صرفاً به خاطر تشیعش جرح نمودهاند، بقیه به ستایش از او پرداختهاند. وی از استادان كلینی است و كلینی در كتاب كافی بارها از او روایت كرده است. «ابوغالب زراری»(م368ق)، «ابوعبدالله محمدبن ابراهیم نعمانی» معروف به «ابن ابی زینب»(م360ق) و «احمدبن صلت اهوازی» نیز از وی اجازه روایت داشتهاند. وی با اینكه مذهب جارودی(چهار امامی) داشت مورد احترام علمای امامیه بود و اینان ارزش آثار وی را به اندازه تألیفات دانشمندان شیعه اثنا عشری میدانند. وی در جمعآوری احادیث بیشمارش نزد اساتید بسیاری روایت گرفته است كه از جمله آنها «ابوجعفر محمدبن مفضل بن ابراهیم اشعری»، «علی بن حسن بن علی بن فضال»(م290ق)، «جعفربن احمد بن یوسف اودی»، «حمیدبن زیادبن نینوایی»(م310ق)، «قاسم بن محمد بن حسین بن خازم»، «جعفر بن عبدالله علوی» و «حسین بن حمدان» هستند. از جمله شاگردان روایی او «احمدبن محمدبن موسی بن صلت اهوازی»، «محمدبن علی بن بابویه»(م381ق)، «محمدبن احمدبن داود»، «هارون بن موسی تلعكبری»(م385ق) و «جعفر بن محمدبن قولویه»(م368ق) میباشند. وی نویسندهای پركار بود و آثار فراوانی از خود به یادگار گذاشته است. معروفترین تألیفات او: «الولایه و من روی عن غدیر خم»، «فضل الكوفه»، «اخبار ابی حنیفه»، «من روی عن امیرالمؤمنین و مسنده»، «من روی عن الحسن و الحسین(ع) »، «من روی عن زیدبن علی»، «الرجال»، «الجهر ببسم الله»، «اخبار یحیی بن حسین بن زید» و «صلح الحسن(ع)» هستند. | |||
منابع: (رجال طوسی، ص409 شماره 5949، وص443 شماره 6317؛ الفهرست، شیخ طوسی، ص73 شماره 86؛ یافعی، مرآه الجنان، ج2ص311 وقایع سال 332ق؛ دائره المعارف تشیع، ج1ص350؛ معجم رجال الحدیث، ج3ص64 شماره 871؛ تاریخ بغداد، ج5ص220 شماره 2680؛ سیر أعلام النبلاء، ج15ص340 شماره 178؛ الاعلام، زركلی، ج1ص207؛ الانساب، سمعانی، ج4ص215؛ المجدی فی أنساب الطالبیین، ص322؛ الكنی و الالقاب، ج1ص358؛ الذریعه، ذیل عناوین كتابها) |