confirmed، مدیران
۳۶٬۸۳۲
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
|- | |- | ||
|جانشین | |جانشین | ||
|امام علی ( | |امام علی (علیه السلام) | ||
|- | |- | ||
|مدت خلافت | |مدت خلافت | ||
| خط ۴۴: | خط ۴۴: | ||
'''عثمان بن عفان''' سومین [[خلیفه]] از [[خلفای راشدین]] نزد اهل سنت و از اصحاب [[محمد (ص) خاتم الانبیاء|پیامبر اکرم(ص)]] است. عثمان بنابر شورایی که عمر بن خطاب پیش از مرگ خود برای انتخاب خلیفه تعیین کرد به خلافت رسید و از سال ۲۳ قمری تا هنگام کشته شدنش در سال ۳۵ قمری حکومت کرد. | '''عثمان بن عفان''' سومین [[خلیفه]] از [[خلفای راشدین]] نزد اهل سنت و از اصحاب [[محمد (ص) خاتم الانبیاء|پیامبر اکرم(ص)]] است. عثمان بنابر شورایی که عمر بن خطاب پیش از مرگ خود برای انتخاب خلیفه تعیین کرد به خلافت رسید و از سال ۲۳ قمری تا هنگام کشته شدنش در سال ۳۵ قمری حکومت کرد. | ||
عثمان ۴۹ روز آخر عمر خود را در محاصره مخالفین و معترضین خود بود که نهایتاً به قتل او انجامید. عثمان همچنین نسخه‌ای رسمی از [[قرآن]] را جمع‌آوری و به ثبت رسانید. پس از قتل عثمان اختلافات گروه‌های مسلمانان و سرزمین‌های متحده اسلامی (مثل [[شام]] | عثمان ۴۹ روز آخر عمر خود را در محاصره مخالفین و معترضین خود بود که نهایتاً به قتل او انجامید. عثمان همچنین نسخه‌ای رسمی از [[قرآن]] را جمع‌آوری و به ثبت رسانید. پس از قتل عثمان اختلافات گروه‌های مسلمانان و سرزمین‌های متحده اسلامی (مثل [[شام]]، [[عراق]]، [[حجاز]] و [[مصر]]) بیشتر شد، این ناسازگاری‌های سیاسی و دینی منجر به درگیری‌هایی موسوم به فتنه اول و دوم گردید. | ||
== معرفی عثمان == | == معرفی عثمان == | ||
| خط ۷۷: | خط ۷۷: | ||
=== شورای خلافت === | === شورای خلافت === | ||
در سال ۲۳ هجری فیروز غلام ایرانی مغیرة بن شعبه، عمر بن خطاب را مضروب ساخت. عمر تنها چند روز پس از این ضربت زنده ماند، اما پیش از مرگ خود، شورایی شش نفره متشکل از [[امام علی]] ( | در سال ۲۳ هجری فیروز غلام ایرانی مغیرة بن شعبه، عمر بن خطاب را مضروب ساخت. عمر تنها چند روز پس از این ضربت زنده ماند، اما پیش از مرگ خود، شورایی شش نفره متشکل از [[امام علی]] (علیه السلام)، [[عثمان بن عفان]]، [[زبیر بن عوام]]، [[طلحة بن عبیدالل]]ه، [[عبدالرحمن بن عوف]] و [[سعد بن ابی وقاص]] تشکیل داد و به آنها دستور داد تا یک نفر را از بین خود به عنوان خلیفه انتخاب کنند. سعد از ابتدا رأی خود را به عبدالرحمان واگذار کرد. زبیر به طرفداری از علی (علیه السلام) از نامزدی خلافت انصراف داد. عبدالرحمان اعلام کرد که خواستار خلافت نیست. طلحه که پسرعموی ابوبکر و مخالف علی(علیه السلام) بود، به طرفداری از عثمان کنار رفت. بنابراین فقط علی (علیه السلام) و عثمان نامزد خلافت بودند<ref>تاریخ الامم و الملوک، ج ۳، ص ۲۹۶؛ شرح نهج‌البلاغه، ابن ابی الحدید، ج ۱، ص ۱۸۸</ref> و رأی و نظر عبدالرحمن بسیار حائز اهمیت شد. | ||
عبدالرحمن بن عوف پس از ۳ روز رایزنی با مردم، به‌ویژه اشراف و امرا، ابتدا از علی ( | عبدالرحمن بن عوف پس از ۳ روز رایزنی با مردم، به‌ویژه اشراف و امرا، ابتدا از علی (علیه السلام) خواست تا متعهد شود که در صورت نیل به مقام خلافت، به کتاب خدا، [[سیره پیامبر]] (ص) و ابوبکر و عمر عمل کند. علی (علیه السلام) در جواب گفت: امید آن دارم که در محدوده دانش، توانایی و [[اجتهاد]] خود به کتاب خدا و سنت رسول خدا(ص) عمل کنم. سپس عبدالرحمن شرط خود را با عثمان در میان گذاشت و او بلافاصله پذیرفت. به همین جهت، ابن عوف با عثمان بیعت کرد. | ||
== عثمان از هجرت به مدینه تا رحلت پیامبر == | == عثمان از هجرت به مدینه تا رحلت پیامبر == | ||
| خط ۹۷: | خط ۹۷: | ||
زید همه نوشته‌های پراکنده قرآنی را جمع کرد و هر آیه قرآنی را هرچند دهها حافظ و دهها نوشته، مؤید و مطابق آن بود، با اخذ حداقل دو شاهد (یکی از کتابت، یکی از حفظ) می‌پذیرفت. قرآن جمع و تدوین یافتۀ زید همچنان متشکل از صحیفه‌ها بود و به صورت مصحف نبود و سرانجام آن را در جعبه‌ای نهادند و کسی را مأمور حفظ و نگهبانی آن کردند. این گردآوری، ۱۴ ماه و حداکثر تا وفات ابوبکر در سال ۱۳ق طول کشید. این نسخه را طبق وصیت ابوبکر در اختیار عمر نهادند. پس از عمر نیز طبق وصیتش آن را در اختیار دخترش حفصه دختر عمر همسر پیامبر(ص) قرار دادند. | زید همه نوشته‌های پراکنده قرآنی را جمع کرد و هر آیه قرآنی را هرچند دهها حافظ و دهها نوشته، مؤید و مطابق آن بود، با اخذ حداقل دو شاهد (یکی از کتابت، یکی از حفظ) می‌پذیرفت. قرآن جمع و تدوین یافتۀ زید همچنان متشکل از صحیفه‌ها بود و به صورت مصحف نبود و سرانجام آن را در جعبه‌ای نهادند و کسی را مأمور حفظ و نگهبانی آن کردند. این گردآوری، ۱۴ ماه و حداکثر تا وفات ابوبکر در سال ۱۳ق طول کشید. این نسخه را طبق وصیت ابوبکر در اختیار عمر نهادند. پس از عمر نیز طبق وصیتش آن را در اختیار دخترش حفصه دختر عمر همسر پیامبر(ص) قرار دادند. | ||
در زمان خلافت عثمان، با فتوحات اسلامی و رفتن قرآن به سرزمین‌های تازه گشوده، اختلافات و مشکلات بسیاری در قرائت کلمات قرآن پیش آمد. عثمان گروهی مرکب از زید بن ثابت و [[سعید بن عاص]] و عبدالله بن زبیر و [[عبدالرحمن بن حارث]] تشکیل داد. این گروه با همکاری ۱۲ نفر از قریش و انصار که امام علی( | در زمان خلافت عثمان، با فتوحات اسلامی و رفتن قرآن به سرزمین‌های تازه گشوده، اختلافات و مشکلات بسیاری در قرائت کلمات قرآن پیش آمد. عثمان گروهی مرکب از زید بن ثابت و [[سعید بن عاص]] و عبدالله بن زبیر و [[عبدالرحمن بن حارث]] تشکیل داد. این گروه با همکاری ۱۲ نفر از قریش و انصار که امام علی(علیه السلام) بر کار آنان به نوعی نظارت و اشراف داشت کار استنساخ نسخه نهایی را آغاز کرد. | ||
آنان تمام نوشته‌های زمان پیامبر(ص) را گردآوردند. سپس نسخه کتابت زید در زمان ابوبکر را که نزد حفصه محفوظ بود، به امانت گرفتند. قرار بر این بود که هر وقت ۳ تن همکار زید با او در کتابت کلمه‌ای اختلاف یافتند به لهجه قریش کتابت کنند. به این ترتیب کار تدوین نهایی، بر مبنای صحایف بازمانده از پیامبر(ص) و نسخه‌های اختصاصی از جمله نسخه حفصه و نسخه خود زید، و با تکیه به حفظ حافظان و شهادت شاهدان، پیش رفت و <sub>مصحف امام</sub> یعنی مصحف نمونه و رسمی و نهایی که معروف به [[مُصحَف عُثمانی]] بود، در فاصله چهار پنج سال از ۲۴ق تا قبل از ۳۰ق، سرانجام یافت و از روی آن ۵ یا ۶ نسخه عیناً استنساخ شد. | آنان تمام نوشته‌های زمان پیامبر(ص) را گردآوردند. سپس نسخه کتابت زید در زمان ابوبکر را که نزد حفصه محفوظ بود، به امانت گرفتند. قرار بر این بود که هر وقت ۳ تن همکار زید با او در کتابت کلمه‌ای اختلاف یافتند به لهجه قریش کتابت کنند. به این ترتیب کار تدوین نهایی، بر مبنای صحایف بازمانده از پیامبر(ص) و نسخه‌های اختصاصی از جمله نسخه حفصه و نسخه خود زید، و با تکیه به حفظ حافظان و شهادت شاهدان، پیش رفت و <sub>مصحف امام</sub> یعنی مصحف نمونه و رسمی و نهایی که معروف به [[مُصحَف عُثمانی]] بود، در فاصله چهار پنج سال از ۲۴ق تا قبل از ۳۰ق، سرانجام یافت و از روی آن ۵ یا ۶ نسخه عیناً استنساخ شد. | ||
| خط ۱۰۵: | خط ۱۰۵: | ||
=تغییر در احکام اسلام بوسیله عثمان= | =تغییر در احکام اسلام بوسیله عثمان= | ||
عثمان در برخی موارد احکام اسلام را تغییر دارد. او در منا نماز را بر خلاف سنت رسول خدا(ص) تمام خواند و وقتی با اعتراض صحابه از جمله [[عبدالرحمان بن عوف]] روبرو شد و نتوانست به آنان جوابی بدهد، گفت: <sub>هذا رَأىٌ رَأَیْتُهُ</sub>. این رأیی است که خود بر آن شدم! <ref>تاریخ اسلام، ج4 ص268</ref> به گفته متقی هندی تغییر در وضو و اختلاف در وضوی شیعه و اهل سنت نیز از زمان خلافت او آغاز شد. <ref>کنزالعمال ج9 ص443 ح 26890</ref> او با آنکه در جایی خود می‌گوید پیامبر(ص) پس از شستن صورت و دست‌ها و مسح سر، پاها را نیز مسح کرد <ref>المصنف فی الأحادیث والآثار ج1 ص16</ref> اما در جای دیگر وضوی پیامبر( | عثمان در برخی موارد احکام اسلام را تغییر دارد. او در منا نماز را بر خلاف سنت رسول خدا(ص) تمام خواند و وقتی با اعتراض صحابه از جمله [[عبدالرحمان بن عوف]] روبرو شد و نتوانست به آنان جوابی بدهد، گفت: <sub>هذا رَأىٌ رَأَیْتُهُ</sub>. این رأیی است که خود بر آن شدم! <ref>تاریخ اسلام، ج4 ص268</ref> به گفته متقی هندی تغییر در وضو و اختلاف در وضوی شیعه و اهل سنت نیز از زمان خلافت او آغاز شد. <ref>کنزالعمال ج9 ص443 ح 26890</ref> او با آنکه در جایی خود می‌گوید پیامبر(ص) پس از شستن صورت و دست‌ها و مسح سر، پاها را نیز مسح کرد <ref>المصنف فی الأحادیث والآثار ج1 ص16</ref> اما در جای دیگر وضوی پیامبر(علیه السلام) با شستن پاها می‌داند.<ref> مسند الدارمی ج1 ص544 </ref> | ||
'''حضرت علی( | '''حضرت علی(علیه السلام) در‌این‌باره می‌فرماید''': | ||
اگر دین تابع نظر افراد بود، هرآینه کف پاها به مسح کردن سزاوارتر از روی پاها بود؛ ولی من دیدم که رسول خدا(ص) روی پاها را مسح می‌فرمود. <ref> ابن ابی شیبه، المصنف فی الأحادیث والآثار ج1 ص25؛ کنز العمال فی سنن الأقوال والأفعال ج9 ص606</ref> | اگر دین تابع نظر افراد بود، هرآینه کف پاها به مسح کردن سزاوارتر از روی پاها بود؛ ولی من دیدم که رسول خدا(ص) روی پاها را مسح می‌فرمود. <ref> ابن ابی شیبه، المصنف فی الأحادیث والآثار ج1 ص25؛ کنز العمال فی سنن الأقوال والأفعال ج9 ص606</ref> | ||
| خط ۱۲۱: | خط ۱۲۱: | ||
ماجراهای منتهی به قتل عثمان بن عفان به عنوان سومین خلیفه [[مسلمانان]]، از مهمترین حوادث دوران بعد از پیامبر اسلام دانسته شده است. او حدود دوازده سال خلیفه مسلمانان بود.<ref>شیخ مفید، الإختصاص، ۱۴۱۳ق، ص۱۳۰</ref>به گفته رسول جعفریان، تاریخ‌پٰژوه معاصر، عثمان در شش سال اول خلافت بسیار آرام عمل کرد و کوشید موقعیت خود را مستحکم کند. اما در شش سال دوم، بنی‌امیه را صاحب قدرت کرد، مناصب مهم حکومتی را به آنها سپرد و عملا تمام قدرت در دست بنی‌امیه افتاد.<ref>جعفریان، تاریخ خلفا، ۱۳۸۰ش، ص۱۴۴</ref> | ماجراهای منتهی به قتل عثمان بن عفان به عنوان سومین خلیفه [[مسلمانان]]، از مهمترین حوادث دوران بعد از پیامبر اسلام دانسته شده است. او حدود دوازده سال خلیفه مسلمانان بود.<ref>شیخ مفید، الإختصاص، ۱۴۱۳ق، ص۱۳۰</ref>به گفته رسول جعفریان، تاریخ‌پٰژوه معاصر، عثمان در شش سال اول خلافت بسیار آرام عمل کرد و کوشید موقعیت خود را مستحکم کند. اما در شش سال دوم، بنی‌امیه را صاحب قدرت کرد، مناصب مهم حکومتی را به آنها سپرد و عملا تمام قدرت در دست بنی‌امیه افتاد.<ref>جعفریان، تاریخ خلفا، ۱۳۸۰ش، ص۱۴۴</ref> | ||
شیوه حاکمیت او اعتراض‌هایی را برانگیخت که منجر به محاصره خانه و سپس قتل او شد. ابن‌حجر عسقلانی مورخ [[اهل‌سنت]] معتقد است قتل عثمان سرآغاز فتنه‌ها در جهان اسلام گردید.<ref> ابن‌حجر، الإصابة، ۱۴۱۵ق، ج۴، ص۳۷۹</ref> اختلاف بین بنی‌امیه و بنی‌هاشم و طرفداران آنها را دوباره برافروخت؛ بنی‌امیه خود را خونخواه عثمان دانسته و علی( | شیوه حاکمیت او اعتراض‌هایی را برانگیخت که منجر به محاصره خانه و سپس قتل او شد. ابن‌حجر عسقلانی مورخ [[اهل‌سنت]] معتقد است قتل عثمان سرآغاز فتنه‌ها در جهان اسلام گردید.<ref> ابن‌حجر، الإصابة، ۱۴۱۵ق، ج۴، ص۳۷۹</ref> اختلاف بین بنی‌امیه و بنی‌هاشم و طرفداران آنها را دوباره برافروخت؛ بنی‌امیه خود را خونخواه عثمان دانسته و علی(علیه السلام) که خلیفه بعدی بود را مقصر قتل او می‌دانستند. بنی‌امیه قتل عثمان را وسیله‌ای برای احیای برتری و قدرت خود میان عرب قرار دادند.<ref>غریب، خلافة عثمان بن عفان، قاهره، ص۱۶۵</ref> | ||
پس از قتل عثمان تاریخ اسلامی وارد مرحله جدیدی شد.<ref>الغبان، فتنة مقتل عثمان بن عفان، ۱۴۱۹ق، ج۱، ص۲۳۸</ref> کشته‌شدن او زمینه‌ساز جنگ‌های داخلی در زمان حاکمیت امام علی( | پس از قتل عثمان تاریخ اسلامی وارد مرحله جدیدی شد.<ref>الغبان، فتنة مقتل عثمان بن عفان، ۱۴۱۹ق، ج۱، ص۲۳۸</ref> کشته‌شدن او زمینه‌ساز جنگ‌های داخلی در زمان حاکمیت امام علی(علیه السلام) شد که در یکی از آنها افراد نامداری مانند طلحه، زبیر و عایشه در برابر او قرار داشتند و دیگری منجر به شکل‌گیری گروهی به نام [[خوارج]] گردید.<ref>غریب، خلافة عثمان بن عفان، قاهره، ص۱۵۹</ref> | ||
== قتل عثمان == | == قتل عثمان == | ||
شورشیان آهسته آهسته به این نتیجه رسیدند که عثمان قصد کناره‌گیری و تن‌دادن به خواسته‌های آنان را ندارد، پس قصد جان او را کردند؛ ولی برخی معذورات مانند نگهبانی [[حسن بن‌علی]]( | شورشیان آهسته آهسته به این نتیجه رسیدند که عثمان قصد کناره‌گیری و تن‌دادن به خواسته‌های آنان را ندارد، پس قصد جان او را کردند؛ ولی برخی معذورات مانند نگهبانی [[حسن بن‌علی]](علیه السلام) و مایل نبودن شورشیان به درگیری با او و بنی‌هاشم، مانع حمله آنان به خانه عثمان می‌شد. شورشیان عاقبت از دور به خانه عثمان تیر انداختند و در این میان امام حسن(علیه السلام) زخمی شد. تیری نیز به مروان خورد و محمد بن طلحه نیز خون‌آلود شد و سر و صورت قنبر غلام علی(علیه السلام) شکست. محمد بن‌ابی‌بکر از اینکه [[امام حسن]](علیه السلام) زخمی شد، هراسان بود که مبادا بنی‌هاشم به سبب این موضوع وارد کار شوند و فتنه گسترش یابد. | ||
چون امام حسن( | چون امام حسن(علیه السلام) زخمی شده بود، دو مرد او را از خانه عثمان بیرون بردند. محاصره‌کنندگان گفتند اگر بنی‌هاشم خون را بر سر و صورت حسن ببینند، مردم را از دور عثمان می‌پراکنند؛ بنابراین تصمیم گرفتند پیش از آن، عثمان را بدون اینکه کسی متوجه شود بکشند. چند نفر از خانه یکی از انصار گذشتند و وارد خانه عثمان شدند، به طوری که هیچ‌یک از اطرافیان عثمان متوجه ورود آنان نشدند. | ||
در این زمان فقط همسر عثمان نزد وی بود. شورشیان عثمان را کشتند و همسرش شروع به شیون کرد. امام حسن( | در این زمان فقط همسر عثمان نزد وی بود. شورشیان عثمان را کشتند و همسرش شروع به شیون کرد. امام حسن(علیه السلام) و امام حسین(علیه السلام) وقتی وارد دارالاماره شدند، دیدند عثمان کشته و بدن او مُثله شده است. امام علی(علیه السلام)، طلحه، زبیر و سعد از موضوع آگاه شدند و شروع به خواندن آیه انا لله و انا الیه <ref>بخشی از آیهٔ ۱۵۶ سورهٔ بقرهٔ قرآن</ref> راجعون کردند. دینوری نقل کرده است عده‌ای همچون علی(علیه السلام) بر کشته عثمان گریستند تا جایی که علی(علیه السلام) از هوش رفت. <ref>دینوری، امامت و سیاست، ترجمه، ص۶۷-۷۰</ref> | ||
قتل عثمان در سال ۳۵ق روی داد.<ref> ابن عبدالبر، الاستیعاب</ref> درباره سن او در این هنگام اختلاف است. از واقدی (درگذشته: ۲۰۷ یا ۲۰۹ق.) نقل کرده‌اند عثمان ۸۲ساله بوده است.<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ۳، ۱۰۴۸</ref> برخی منابع نام قاتل عثمان را سودان بن حمران نوشته‌اند. <ref>ابن عبدالبر، الاستعیاب، 3، 1045</ref> | قتل عثمان در سال ۳۵ق روی داد.<ref> ابن عبدالبر، الاستیعاب</ref> درباره سن او در این هنگام اختلاف است. از واقدی (درگذشته: ۲۰۷ یا ۲۰۹ق.) نقل کرده‌اند عثمان ۸۲ساله بوده است.<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ۳، ۱۰۴۸</ref> برخی منابع نام قاتل عثمان را سودان بن حمران نوشته‌اند. <ref>ابن عبدالبر، الاستعیاب، 3، 1045</ref> | ||
| خط ۱۳۷: | خط ۱۳۷: | ||
=== موضع امام علی در قتل عثمان === | === موضع امام علی در قتل عثمان === | ||
بنابر منابع تاریخ اسلام، امام علی( | بنابر منابع تاریخ اسلام، امام علی(علیه السلام) با قتل عثمان مخالف بود و برای جلوگیری از قتل او، دو فرزندش حسن و حسین(علیه السلام) و چند تن دیگر را به نگهبانی خانه او گماشت. <ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج3،ص:1046</ref> به نقل برخی منابع، او پس از اطلاع از قتل عثمان گریست و نگهبانان خانه او را توبیخ کرد و گفت که هیچ توجیهی برای قتل عثمان وجود ندارد. <ref>دینوری، امامت و سیاست(ترجمه فارسی)، ص۶۹</ref> | ||
در نقلی دیگر از قول امام علی( | در نقلی دیگر از قول امام علی(علیه السلام) نقل شده است که عثمان، خود، حسن و حسین(علیه السلام) را که از او حفاظت می‌کردند، از جنگ با مهاجمان خانه خود بازداشته است. <ref>دینوری، امامت و سیاست(ترجمه فارسی)، ص۷۶</ref> پیش از قتل عثمان نیز امام علی(علیه السلام) بارها وساطت کرد و کمک‌هایی به او رساند؛ برای نمونه وقتی معترضان وی را محاصره کردن و آب را بر او بستند، امام علی(علیه السلام) آب و غذا به او می‌رساند. <ref>دینوری، امامت و سیاست(ترجمه فارسی)، ص۶۱</ref> | ||
به نقل منابع اهل سنت از امام علی( | به نقل منابع اهل سنت از امام علی(علیه السلام)، او گفته است که اگر عثمان از من برای دفاع از خود کمک می‌خواست از جان مضایقه نمی‌کردم، به مرگ حسن و حسین رضا می‌دادم، من مردم را از کشتن عثمان بیم دادم. <ref>دینوری، امامت و سیاست(ترجمه فارسی)، ص۷۶</ref> گفته‌اند وقتی معترضان مصری قصد محاصره و قتل عثمان را کردند، نزد علی(علیه السلام) آمدند. گفتند: برخیز و همراه ما بیا تا به سوی او برویم، خداوند خون وی را حلال کرده است. علی(علیه السلام) گفت: به خدا سوگند چنین نخواهم کرد و با شما نخواهم آمد. مردم [[مصر]] گفتند: پس برای چه برای ما نامه نوشتی؟ علی گفت: به خدا سوگند، من هرگز برای شما نامه‌ای ننوشتم. در این جا آنها به یکدیگر نگاه کردند. <ref>دینوری، امامت و سیاست(ترجمه فارسی)، ص۶۱</ref> | ||
=== پیامدهای قتل عثمان === | === پیامدهای قتل عثمان === | ||
پس از کشته شدن عثمان بن عفان به دست شورشیان، مسلمانان با علی بن ابی‌طالب( | پس از کشته شدن عثمان بن عفان به دست شورشیان، مسلمانان با علی بن ابی‌طالب(علیه السلام) به عنوان خلیفه بیعت کردند. معاویه که والی شام بود، مدعی خلافت شد ولی از آنجا که در مقابل منزلت علی بن ابی‌طالب(علیه السلام) در جامعه پس از پیامبر(ص) توانایی کافی برای طرح این ادعا را نداشت، قتل عثمان را بهانه کرد و مدعی شد که علی(علیه السلام) در قتل عثمان نقش داشته و خود را ولی خون عثمان خواند و شامیان را به جنگ علیه او شوراند. | ||
معاویه در پاسخ به کسانی که از او می‌خواستند از خلافت مشروع علی بن ابی‌طالب پیروی کند، می‌گفت علی در کشته شدن عثمان بی‌تقصیر نیست و اگر تقصیر ندارد، قاتلان او را به ما تحویل دهد تا آنگاه به موضوع بعدی که خلافت مسلمانان است، بپردازیم و درباره آن بیندیشیم. <ref>ابن مزاحم، وقعة صفین/ترجمه، ص:271</ref> از آن طرف، همسر عثمان پیراهن خونالود و مقداری از ریش کنده شده او را همراه نامه‌ای برای معاویه فرستاد و طلب خونخواهی کرد. | معاویه در پاسخ به کسانی که از او می‌خواستند از خلافت مشروع علی بن ابی‌طالب پیروی کند، می‌گفت علی در کشته شدن عثمان بی‌تقصیر نیست و اگر تقصیر ندارد، قاتلان او را به ما تحویل دهد تا آنگاه به موضوع بعدی که خلافت مسلمانان است، بپردازیم و درباره آن بیندیشیم. <ref>ابن مزاحم، وقعة صفین/ترجمه، ص:271</ref> از آن طرف، همسر عثمان پیراهن خونالود و مقداری از ریش کنده شده او را همراه نامه‌ای برای معاویه فرستاد و طلب خونخواهی کرد. | ||
معاویه از این نامه و <sub>پیراهن عثمان</sub> برای بیعت گرفتن از مردم به نفع خود استفاده کرد و امام علی( | معاویه از این نامه و <sub>پیراهن عثمان</sub> برای بیعت گرفتن از مردم به نفع خود استفاده کرد و امام علی(علیه السلام) را مقصر کشته شدن عثمان معرفی نمود. علاوه بر این، او با [[پیراهن عثمان]]، مردم شام را به جنگ علیه امام علی(علیه السلام) تشویق کرد. بدین ترتیب، لباس خونین و خونخواهی عثمان تبدیل به بهانه‌ای شد برای ناحق نشان دادن خلافت علی(علیه السلام) و حقانیت خلافت معاویه. شامیان نیز با او موافقت کردند و به معاویه گفتند: عثمان پسر عموی توست و تو ولی دم او هستی، ما نیز همراه تو هستیم. <ref>دینوری، امامت وسیاست/ترجمه، ص:۱۱۰</ref> | ||
قتل عثمان و متعاقب آن، ادعای خلافت معاویه، جنگ های بزرگی مانند جنگ صفین را به مسلمانان تحمیل کرد و هزاران نفر و از جمله برخی صحابه پیامبر(ص) مانند [[عمار بن یاسر]] در این جنگ ها جان خویش را از دست دادند. شهادت امام علی( | قتل عثمان و متعاقب آن، ادعای خلافت معاویه، جنگ های بزرگی مانند جنگ صفین را به مسلمانان تحمیل کرد و هزاران نفر و از جمله برخی صحابه پیامبر(ص) مانند [[عمار بن یاسر]] در این جنگ ها جان خویش را از دست دادند. شهادت امام علی(علیه السلام) و به حکومت رسیدن معاویه و تغییر مسیر خلافت اسلامی به حکومت موروثی از مهمترین پیامدهای قتل عثمان بن عفان است. | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||