confirmed، مدیران
۳۷٬۶۶۷
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۸: | خط ۱۸: | ||
| وبگاه = | | وبگاه = | ||
}} | }} | ||
'''عایشه''' دختر [[ابوبکر]] بن ابی‌قحافه متولد ۴ یا ۵ [[بعثت]] است. او سومین زنی است که به همسری [[رسول خدا]] (صلی الله علیه) در آمد. [[اهل‌سنت]] با استناد به روایاتی از فضایل عایشه و محبوبیت او نزد پیامبر خبر داده‌اند و برای او جایگاه ارزشمندی قائل‌اند. اما در مقابل [[شیعیان]] به دلیل موضع‌گیری‌های عایشه در دوران [[خلافت]] [[امام علی]]( | '''عایشه''' دختر [[ابوبکر]] بن ابی‌قحافه متولد ۴ یا ۵ [[بعثت]] است. او سومین زنی است که به همسری [[رسول خدا]] (صلی الله علیه) در آمد. [[اهل‌سنت]] با استناد به روایاتی از فضایل عایشه و محبوبیت او نزد پیامبر خبر داده‌اند و برای او جایگاه ارزشمندی قائل‌اند. اما در مقابل [[شیعیان]] به دلیل موضع‌گیری‌های عایشه در دوران [[خلافت]] [[امام علی]](علیه السلام) و تأثیرگذاری او در شکل‌گیری [[جنگ جمل]] و همچنین جلوگیری از دفن پیکر [[امام حسن]](علیه السلام) کنار قبر پیامبر (صلی الله علیه) نقدهای فراوانی به رفتار و سیره او مطرح کرده‌اند. | ||
== زندگی‌نامه == | == زندگی‌نامه == | ||
| خط ۷۷: | خط ۷۷: | ||
عایشه مطابق با گفته خود به خدیجه همسر پیامبر (صلی الله علیه) به خاطر اینکه پیامبر بارها از او نام می‌برده حسادت می‌کرد.<ref>مسلم بن حجاج نیشابوری، صحیح مسلم، ج ۴، ص۱۸۸۹</ref> | عایشه مطابق با گفته خود به خدیجه همسر پیامبر (صلی الله علیه) به خاطر اینکه پیامبر بارها از او نام می‌برده حسادت می‌کرد.<ref>مسلم بن حجاج نیشابوری، صحیح مسلم، ج ۴، ص۱۸۸۹</ref> | ||
همچنین برخی روایات حاکی از عداوت عایشه با امام علی ( | همچنین برخی روایات حاکی از عداوت عایشه با امام علی (علیه السلام) از زمان پیامبر است. چنانچه روایت شده است علىّ بن ابى طالب (علیه السلام) خدمت پیامبر (صلی الله علیه) و آله وارد شد در حالى که عایشه پشت سر حضرت نشسته بود و خانه پر از جمعیت بود. حضرت مکانى براى نشستن پیدا نکرد. | ||
پیامبر (صلی الله علیه) و آله به او اشاره کرد که اینجا یعنى پشت سر آن حضرت بنشیند. على ( | پیامبر (صلی الله علیه) و آله به او اشاره کرد که اینجا یعنى پشت سر آن حضرت بنشیند. على (علیه السلام) آمد و بین پیامبر (صلی الله علیه) و عایشه نشست و مانند اعرابى ها زانوان را در بغل گرفت. عایشه آن حضرت را کنار زد و غضب کرد و گفت: براى نشستنت جایى جز بغل من نیافتى؟! پیامبر (صلی الله علیه) با شنیدن این سخن بر عایشه غضب کرد و فرمود: ساکت باش اى حمیرا! درباره برادرم على مرا اذیت مکن. او امیرالمؤمنین و آقاى مسلمانان و صاحب لواى حمد و پیشرو پیشانى سفیدان در روز قیامت است. خداوند اختیار پل صراط را به او مىسپارد و او آتش را تقسیم مىکند. دوستانش را داخل بهشت و دشمنانش را داخل آتش مى نماید. <ref>أسرار آل محمد (صلی الله علیه) (ترجمه کتاب سلیم)، اسماعیل انصاری، ص ۴۱۵؛ مناقب ابن مردویه (منبع اهل سنت)، ص ۶۲</ref> | ||
تلاش عایشه در گردآوری احزاب مخالف امام علی( | تلاش عایشه در گردآوری احزاب مخالف امام علی(علیه السلام) و سازماندهی لشکری بزرگ علیه خلافت امام که به جنگ جمل انجامید، نشانه بارزی از دشمنی او با [[علی بن ابی‌طالب]](علیه السلام) است. عایشه در [[مکه]] حضور داشت که خبر قتل عثمان را برای او آوردند. او عمره خود را به‌جا آورد و به سمت [[مدینه]] راه افتاد اما همین که خبر به خلافت رسیدن علی(علیه السلام) را به او دادند، با ناراحتی به مکه بازگشت. پس از مدتی با رسیدن طلحه و زبیر به مکه، این سه با نیروهایی از قبایل عرب، به سوی [[بصره]]<ref>ر. ک:مقاله بصره</ref> راه افتادند و ادعای خونخواهی عثمان را مطرح ساختند. آنها بعد از تصرف این شهر، در برابر نیروهای امام صف‌آرایی کردند.<ref>تاریخ یعقوبی، ج۲ ص۱۸۰</ref> | ||
حضرت علی ( | حضرت علی (علیه السلام) در جریان جنگ جمل، نامه‌ای برای عایشه نوشت و شخصیت وی را بدین گونه توصیف کرد: اما بعد فانک خرجت من بیتک عاصیه لله تعالی و لرسوله (صلی الله علیه) تطلبین امرا کان عنک موضوعاً، ثم تزعمین انّک تریدین الاصلاح بین النّاس فخبّرینی ما للنّساء و قود العساکر؟ و زعمت انک طالبه بدم عثمان و عثمان رجل من بنی‌امیه و انت امراه من بنی‌تمیم بن مره، ولعمری ان الذی عرضک للبلاء و حملک علی المعصیه لأعظم الیک ذنباً من قتله عثمان، و ما غضبت حتی اغضبت و لاهجت حتی هیجت، فاتقی الله یا عایشه! و ارجعی الی منزلک و اسبلی علیک سترک، والسلام.<ref> کشف الغمه، ج ۱، ص ۳۲۵</ref> | ||
اما بعد، تو عصیان خداى تعالى و رسول او را پیشه کرده، از خانه ات بیرون آمده ای، و طالب امری شده‌ای که بر عهده تو نیست. آنگاه گمان میکنی که تو اصلاح بین مردم را می‌خواهی. خبر کن مرا که زنان را با لشکرکشى چه کار! و گمان میکنی که طالب خون عثمان هستی حال آنکه او مردى بود از [[بنى‌امیه]] و تو زنى هستى از بنى تمیم بن مره. به خدا سوگند که تو درى از بلا بر خود گشودى، و امرى از معصیت براى خود اندوختى، و گناه این اعظم است از گناه قاتلان عثمان، و غضب بر کسى نکردى تا خود مغضوب شدى، و فتنه از براى کسى نینگیختى تا خود مفتون گشتى، اى عایشه از خداى تعالى بترس و به منزل خود بازگرد، و ستر خود را بر روى خود فرو انداز و السلام. | اما بعد، تو عصیان خداى تعالى و رسول او را پیشه کرده، از خانه ات بیرون آمده ای، و طالب امری شده‌ای که بر عهده تو نیست. آنگاه گمان میکنی که تو اصلاح بین مردم را می‌خواهی. خبر کن مرا که زنان را با لشکرکشى چه کار! و گمان میکنی که طالب خون عثمان هستی حال آنکه او مردى بود از [[بنى‌امیه]] و تو زنى هستى از بنى تمیم بن مره. به خدا سوگند که تو درى از بلا بر خود گشودى، و امرى از معصیت براى خود اندوختى، و گناه این اعظم است از گناه قاتلان عثمان، و غضب بر کسى نکردى تا خود مغضوب شدى، و فتنه از براى کسى نینگیختى تا خود مفتون گشتى، اى عایشه از خداى تعالى بترس و به منزل خود بازگرد، و ستر خود را بر روى خود فرو انداز و السلام. | ||
یکی دیگر از اقدامات عایشه در زمان حیاتش، جلوگیری از دفن پیکر امام حسن( | یکی دیگر از اقدامات عایشه در زمان حیاتش، جلوگیری از دفن پیکر امام حسن(علیه السلام) کنار قبر پیامبر(صلی الله علیه) بود. از آن‌جا که محل دفن پیامبر(صلی الله علیه) در خانه عایشه بود و پس از آن، خلیفه اول و دوم نیز در این مکان دفن شده بودند، با شهادت امام حسن(علیه السلام)، [[امام حسین]](علیه السلام) مطابق با وصیت برادرش قصد داشت پیکر او را، کنار قبر پیامبر(صلی الله علیه) دفن کند، اما عایشه با تحریک مروان بن حکم، مانع این اقدام شد و امام حسین(علیه السلام) برای پرهیز از درگیری از این اقدام صرف‌نظر کرد و جنازه امام(علیه السلام) در [[بقیع]] دفن شد.<ref>انساب الاشراف، بلاذری، ج۳ ص۶۶</ref> | ||
== خلفا و عایشه == | == خلفا و عایشه == | ||
| خط ۹۷: | خط ۹۷: | ||
=== امام علی و عایشه === | === امام علی و عایشه === | ||
عایشه از مخالفان امام علی( | عایشه از مخالفان امام علی(علیه السلام) بود. برخی نویسندگان، سابقه این اختلاف را به دوران حیات پیامبر عقب برده‌اند.<ref> نقش همسران رسول خدا در حکومت امیر مومنان، ص۱۰۳</ref> نقش عایشه در برپایی شورشی بزرگ علیه خلافت امام علی(علیه السلام) که به جنگ جمل انجامید، نشانه بارزی از دشمنی او با علی ابن ابی‌طالب(علیه السلام) است، هر چند برخی نویسندگان سنی مذهب او را تحت تاثیر تحریک بدخواهان دانسته‌اند و یا اقدام او در لشکرکشی به بصره را به قصد [[قصاص]] کشندگان عثمان و نه مخالفت با علی(علیه السلام)و این عمل او را خطایی در [[اجتهاد]]<ref>ر. ک:مقاله مسجد</ref> دانسته‌اند که خود عایشه از آن پشیمان بود.<ref>ندوی، سیره السیده عائشه‌ام المومنین، ص۱۸۹-۱۹۲</ref> | ||
عایشه که از مخالفان عثمان بود و در هنگام قتل عثمان در مکه حضور داشت با شنیدن به خلافت رسیدن علی، در مکه ماند. بعد از مدتی با رسیدن طلحه و زبیر به مکه، این سه با نیروهایی از قبایل عرب به سوی بصره راه افتادند و ادعای خونخواهی عثمان را مطرح کردند<ref>سیره السیده عائشه‌ام المومنین، ص۱۸۹-۱۹۲</ref> و بعد از تصرف این شهر، در برابر نیروهای امام صف ارایی کردند.<ref>ابن قتیبه، الامامه و السیاسه، ج۱، ص۷۱-۷۲ </ref> | عایشه که از مخالفان عثمان بود و در هنگام قتل عثمان در مکه حضور داشت با شنیدن به خلافت رسیدن علی، در مکه ماند. بعد از مدتی با رسیدن طلحه و زبیر به مکه، این سه با نیروهایی از قبایل عرب به سوی بصره راه افتادند و ادعای خونخواهی عثمان را مطرح کردند<ref>سیره السیده عائشه‌ام المومنین، ص۱۸۹-۱۹۲</ref> و بعد از تصرف این شهر، در برابر نیروهای امام صف ارایی کردند.<ref>ابن قتیبه، الامامه و السیاسه، ج۱، ص۷۱-۷۲ </ref> | ||
| خط ۱۰۹: | خط ۱۰۹: | ||
=== غنیمت نگرفتن در جنگ جمل === | === غنیمت نگرفتن در جنگ جمل === | ||
وقتی که علی ( | وقتی که علی (علیه السلام) با اصحاب جمل جنگ نمود، چیزی را به غنیمت نگرفت. برخی از اصحابش گفتند: اگر جنگ با اینها حلال است، پس غنیمتشان نیز حلال است و اگر غنیمتشان حرام است، پس جنگشان هم [[حرام]] است؛ بنابراین چرا با آنان جنگیدی، اما کسی از آنها را اسیر نگرفتی؟ | ||
امام ( | امام (علیه السلام) فرمود: کدام یک از شما حاضر است عایشه را به‌عنوان سهم خود بردارد؟ برخی گفتند: عایشه از جهت رسول الله (صلی الله علیه) مصون و محفوظ است و او را به اسارت نمی‌گیریم؛ اما دیگران چنین مصونیتی ندارند؛ پس می‌توانیم آنان را به اسارت بگیریم.... <ref> سیدمرتضی، علم‌الهدی، تنزیه الأنبیاء (علیه السلام) ص ۱۵۵؟؟ ؟، شریف رضی، قم، چاپ اول، ۱۳۷۷ش</ref> | ||
=== حفاظت از جان عایشه === | === حفاظت از جان عایشه === | ||
امیرالمؤمنین ( | امیرالمؤمنین (علیه السلام) در مسیرشان به [[کوفه]]<ref>ر. ک:مقاله کوفه</ref> دستور دادند عایشه را همراه چهل زن که [[عمامه]] و [[عرقچین]] به سر گذاشته و [[شمشیر]] حایل کرده بودند، به مدینه برسانند و دستور داده بود که از چپ و راست و پشت سر از او مواظبت کنند عایشه نیز در طول سفر به علی (علیه السلام) چنین و چنان می‌گفت که مردان (نامحرمی) را با من فرستاد و حرمت پیامبر اسلام (صلی الله علیه) را نگه نداشت؛ اما زمانی که وارد مدینه شدند و آنان را دید از سخنانش پشیمان شد و گفت: خداوند به پسر ابی‌طالب بهترین پاداش‌‌ها را بدهد که حرمت پیامبر (صلی الله علیه) را حفظ نمود. <ref>شیخ مفید، الجمل، ص ۴۱۵؟؟ ؟، انتشارات کنگره جهانی شیخ مفید، قم، ۱۴۱۳ق</ref> | ||
== ماجرای تحریم عایشه == | == ماجرای تحریم عایشه == | ||