مراقبه: تفاوت میان نسخه‌ها

۲۷ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۵ فوریهٔ ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۸: خط ۸:


== پیشینه مراقبه ==
== پیشینه مراقبه ==
مُراقبه اصطلاحی در [[عرفان اسلامی]] و مربوط به حوزه دین و اخلاق بوده و دارای قدمتی طولانی است و به معنای مواظبت بر تمامی اعمال، گفتار و اندیشه‌ها برای سرپیچی نکردن از دستورهای الهی است. اگر بخواهیم برای سلوک سه مرحله مشارطه، مراقبه و محاسبه در نظر بگیریم، مراقبه مرحله دوم از آن مراحل است. در متون اخلاق اسلامی، پیشینه‌ مراقبه به «مرابطه» باز می‌گردد که عبارت است از نگهبانی و مواظبت [[عقل]] از [[نفس]] <ref>بحرالعلوم سید مهدی، رساله سیر و سلوک (تحفة الملوک)، ص۱۵۰. ‏</ref> علمای اخلاق با استناد به برخی از آیات و روایات، مراقبه را از ضروریات سلوک می‌دانند. علاوه بر این، کلمه مراقبه متعلق به ادبیات عرفانی اسلامی است، اما در چند دهه اخیر برخی از علاقه‌مندان به ادیان شرقی، برای اصطلاحاتی همچون مدیتیشن (Meditation)، چن و یا ذن (Zen)، به غلط از اصطلاح تخصصی مراقبه استفاده می‌کنند. <ref>ر. ک. مجله معرفت ادیان، مقاله بررسي تطبيقي مفهوم و حقيقت «مراقبه» در عرفان اسلامي و عرفان بودايي».</ref>  
مُراقبه اصطلاحی در [[عرفان اسلامی]] مربوط به حوزه دین و اخلاق و دارای قدمتی طولانی است. این اصطلاح به معنای مواظبت بر تمامی اعمال، گفتار و اندیشه‌ها برای سرپیچی نکردن از دستورهای الهی است. اگر بخواهیم برای سلوک سه مرحله، مشارطه، مراقبه و محاسبه در نظر بگیریم، مراقبه مرحله دوم آن می‌باشد. در منابع مربوط به اخلاق اسلامی، پیشینه‌ مراقبه به «مرابطه» باز می‌گردد که عبارت است از نگهبانی و مواظبت [[عقل]] از [[نفس]] <ref>بحرالعلوم سید مهدی، رساله سیر و سلوک (تحفة الملوک)، ص۱۵۰. ‏</ref> علمای اخلاق با استناد به برخی از آیات و روایات، مراقبه را از ضروریات سلوک می‌دانند. علاوه بر این، کلمه مراقبه متعلق به ادبیات عرفانی اسلامی است، اما در چند دهه اخیر، برخی از علاقه‌مندان به ادیان شرقی برای اصطلاحاتی همچون مدیتیشن (Meditation)، چن و یا ذن (Zen)، به غلط از اصطلاح تخصصی مراقبه استفاده می‌کنند. <ref>ر. ک، مجله معرفت ادیان، مقاله بررسي تطبيقي مفهوم و حقيقت «مراقبه» در عرفان اسلامي و عرفان بودايي».</ref>  
 
== معناشناسی مراقبه ==
== معناشناسی مراقبه ==
مراقبه یعنی مواظبت بر انجام اعمال به‌طوری که بر خلاف دستورهای الهی نباشد. در مراقبه، بنده به این نکته توجه می‌کند که خداوند بر ظاهر و باطن اعمال وی و آن چه در قلبش می‌گذرد، آگاه است.<ref>نراقی ملااحمد، جامع السعادات، بی‌تا، ج۳، ص۹۶
مراقبه یعنی مواظبت بر انجام اعمال به‌طوری که بر خلاف دستورهای الهی نباشد. در مراقبه، انسان به این نکته توجه می‌کند که خداوند بر ظاهر و باطن اعمال وی و آن چه در قلبش می‌گذرد، آگاه است.<ref>نراقی ملا احمد، جامع السعادات، بی‌تا، ج۳، ص۹۶
</ref> <ref>بحرالعلوم سید مهدی، رساله سیر و سلوک، ۱۴۲۵ق، ص۱۵۰.</ref>
</ref> <ref>بحرالعلوم سید مهدی، رساله سیر و سلوک، ۱۴۲۵ق، ص۱۵۰.</ref>
== ارزش مراقبه در قرآن ==
== ارزش مراقبه در قرآن ==
قرآن می‌فرماید: «ای کسانی که ایمان آورده‌‏اید، از (مخالفت) خدا بپرهیزید و هر کسی باید بنگرد تا برای فردایش چه چیزی از پیش فرستاده و از خدا بپرهیزید که خداوند از آنچه انجام می‏‌دهید، آگاه است!» <ref>سوره حشر، آیه۱۸.</ref>  
قرآن می‌فرماید: «ای کسانی که ایمان آورده‌‏اید، از (مخالفت) خدا بپرهیزید و هر کسی باید بنگرد تا برای فردایش چه چیزی از پیش فرستاده و از خدا بپرهیزید که خداوند از آنچه انجام می‏‌دهید، آگاه است!» <ref>سوره حشر، آیه۱۸.</ref>  
confirmed
۵٬۹۱۷

ویرایش