عطائیه: تفاوت میان نسخه‌ها

۶ بایت اضافه‌شده ،  ‏۷ مهٔ ۲۰۲۳
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲: خط ۲:


== شرح حال ==
== شرح حال ==
وی فقیهی تابعی از فقها، مفسرین و محدثین طبقه سوم در [[مکه]] و شخصی معلم و پارسا بود.  وی در زمان خلافت [[عثمان]] به دنیا آمد و در جنگ [[حجاج بن یوسف|حَجّاج]] با [[عبدالله بن زبیر]]، دستش قطع و در ادامه نابینا شد و سرانجام در سال ۱۱۴ هجری قمری در سن ۸۸ سالگی درگذشت. <ref>مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 334</ref><ref>یوسف بن عبدالرحمن بن یوسف، تهذیب الکمال، ج۲۰ ص۷۶ ش۳۹۳۳</ref> <ref>ذهبی شمس الدین محمد، تذکرة الحفّاظ، ج۱ ص۹۸.
وی فقیهی تابعی از فقها، مفسرین و محدثین طبقه سوم در [[مکه]] و شخصی معلم و پارسا بود.  وی در زمان خلافت [[عثمان]] به دنیا آمد و در جنگ [[حجاج بن یوسف|حَجّاج]] با [[عبدالله بن زبیر]]، دستش قطع و در ادامه نابینا شد و سرانجام در سال ۱۱۴ هجری قمری در سن ۸۸ سالگی درگذشت<ref>مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 334</ref>،<ref>یوسف بن عبدالرحمن بن یوسف، تهذیب الکمال، ج۲۰ ص۷۶ ش۳۹۳۳</ref>،<ref>ذهبی شمس الدین محمد، تذکرة الحفّاظ، ج۱ ص۹۸.
</ref> <ref>بخاری محمد بن اسماعیل، التاریخ الکبیر، ج۶ ص۴۶۴ ش۲۹۹۹</ref><ref>یوسف بن عبدالرحمن بن یوسف، تهذیب الکمال، ج۲۰ ص۸۵ ش۳۹۳۳</ref> <ref>منیع بغدادی محمد بن سعد، الطبقات الکبری، ج۵ ص۴۷۰.</ref> <ref>محمدی ری شهری محمد، شناخت‌ نامه حدیث، ج۳، ص۱۶۸-۱۶۹.</ref>
</ref>،<ref>بخاری محمد بن اسماعیل، التاریخ الکبیر، ج۶ ص۴۶۴ ش۲۹۹۹</ref>،<ref>یوسف بن عبدالرحمن بن یوسف، تهذیب الکمال، ج۲۰ ص۸۵ ش۳۹۳۳</ref>،<ref>منیع بغدادی محمد بن سعد، الطبقات الکبری، ج۵ ص۴۷۰.</ref>،<ref>محمدی ری شهری محمد، شناخت‌ نامه حدیث، ج۳، ص۱۶۸-۱۶۹.</ref>.


== تاریخچه ==
== تاریخچه ==
در زمان وى [[مذاهب فقهى]] (به عنوان مذهب و فرقه) هنوز برقرار نشده بود و در [[مدینه]] هفت نفر به عنوان فقهاى سبعه مرجعیت داشتند که مردم به آنان رجوع مى‏ کردند. علاوه در [[مکه]] که عطاء مى ‏زیسته است، جمعى از جمله خود وی مرجعیت داشته‏‌اند که پس از درگذشت هر کدام از ایشان، دوران مرجعیت‌شان نیز خاتمه  می‌یافت. <ref>مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 335</ref> <ref>مقدسی شمس الدین ابو عبیدالله محمد بن احمد، احسن التقاسیم فى معرفة الاقالیم، لیدن سال 1876- 1906 میلادی، ص 37</ref>
در زمان وى [[مذاهب فقهى]] (به عنوان مذهب و فرقه) هنوز برقرار نشده بود و در [[مدینه]] هفت نفر به عنوان فقهاى سبعه مرجعیت داشتند که مردم به آنان رجوع مى‏ کردند. علاوه در [[مکه]] که عطاء مى ‏زیسته است، جمعى از جمله خود وی مرجعیت داشته‏‌اند که پس از درگذشت هر کدام از ایشان، دوران مرجعیت‌شان نیز خاتمه  می‌یافت<ref>مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 335</ref>،<ref>مقدسی شمس الدین ابو عبیدالله محمد بن احمد، احسن التقاسیم فى معرفة الاقالیم، لیدن سال 1876- 1906 میلادی، ص 37</ref>.


== جایگاه روایی ==
== جایگاه روایی ==
عطاء‌بن‌ابی‌ریاح (رباح) با حدود دویست نفر از [[صحابه|صحابه پیامبر (ص)]] حشر و نشر داشته است. او از پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم)، [[ابوبکر]]، [[عمر]]، [[عثمان]] و فضل‌بن‌عبّاس، به صورت مرسل و از اُمّ‌سَلَمه، اُمّ‌هانی، ابو‌سعید خُدْری، [[عایشه]]، [[ابن‌عبّاس]]، [[عبداللّه‌بن‌زبیر]]، [[عبدالله‌بن‌عمر]] و دیگران، روایت نقل کرده است. جمعی از راویان چون [[ابو حنیفه|ابو‌حنیفه]]، اوزاعی، زُهری، قتاده، اَعمَش، سَلَمة‌بن‌کهیل از وی حدیث شنیده اند.
عطاء‌بن‌ابی‌ریاح (رباح) با حدود دویست نفر از [[صحابه|صحابه پیامبر (ص)]] حشر و نشر داشته است. او از پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم)، [[ابوبکر]]، [[عمر]]، [[عثمان]] و فضل‌بن‌عبّاس، به صورت مرسل و از اُمّ‌سَلَمه، اُمّ‌هانی، ابو‌سعید خُدْری، [[عایشه]]، [[ابن‌عبّاس]]، [[عبداللّه‌بن‌زبیر]]، [[عبدالله‌بن‌عمر]] و دیگران، روایت نقل کرده است. جمعی از راویان چون [[ابو حنیفه|ابو‌حنیفه]]، اوزاعی، زُهری، قتاده، اَعمَش، سَلَمة‌بن‌کهیل از وی حدیث شنیده اند.
[[شیخ طوسی]] او را از اصحاب [[امام علی (ع)]] می‌داند و می‌نویسد که در نقل حدیث، خلط(مخلّط) می‌کرده است. <ref>شیخ طوسی، رجال الطوسی، ص۷۵ ش۷۲۱.</ref> البته عطا به نظر نمی‌تواند از اصحاب امام علی علیه‌السلام باشد، زیرا وی در زمان شهادت حضرت  تنها سیزده سال عمر داشت.  
[[شیخ طوسی]] او را از اصحاب [[امام علی (ع)]] می‌داند و می‌نویسد که در نقل حدیث، خلط(مخلّط) می‌کرده است<ref>شیخ طوسی، رجال الطوسی، ص۷۵ ش۷۲۱.</ref>البته عطا به نظر نمی‌تواند از اصحاب امام علی علیه‌السلام باشد، زیرا وی در زمان شهادت حضرت  تنها سیزده سال عمر داشت.  
علاوه، بعضی می‌گویند که تهمت خلط از ناحیه [[اهل‌سنّت]] درباره عطاء‌بن‌سائب گفته شده است نه درباره عطاء‌بن‌ابی‌رباح.<ref>شوشتری محمد تقی، قاموس الرجال: ج۷ ص۲۰۳ ش۴۸۸۹.</ref> در منابع اهل‌سنت از امام باقر علیه‌السلام نقل شده است که فرمود: احکام حج را از عطاء بیاموزید. <ref>ابن کثیر دمشقی، البدایه و النهایة، ج۹ ص۳۰۶.</ref> همچنین شیخ طوسی حدود 84 فتوا را به عطاء نسبت داده است.<ref>موسوعة طبقات الفقهاء، ج۱، ص۴۶۰، ش۲۱۴</ref>
علاوه، بعضی می‌گویند که تهمت خلط از ناحیه [[اهل‌سنّت]] درباره عطاء‌بن‌سائب گفته شده است نه درباره عطاء‌بن‌ابی‌رباح<ref>شوشتری محمد تقی، قاموس الرجال: ج۷ ص۲۰۳ ش۴۸۸۹.</ref>. در منابع اهل‌سنت از امام باقر علیه‌السلام نقل شده است که فرمود: احکام حج را از عطاء بیاموزید<ref>ابن کثیر دمشقی، البدایه و النهایة، ج۹ ص۳۰۶.</ref>. همچنین شیخ طوسی حدود 84 فتوا را به عطاء نسبت داده است<ref>موسوعة طبقات الفقهاء، ج۱، ص۴۶۰، ش۲۱۴</ref>.


== آثار و روایات ==
== آثار و روایات ==
باید گفت که شمار دقیقی از روایات و آثار عطاء‌بن‌ریاح گزارش نشده است، ولی احادیث فراوانی در منابع حدیثی اهل‌سنّت به او نسبت داده شده است.<ref>محمدی ری شهری محمد، شناخت‌ نامه حدیث، ج۳، ص۱۶۸-۱۶۹.</ref>
باید گفت که شمار دقیقی از روایات و آثار عطاء‌بن‌ریاح گزارش نشده است، ولی احادیث فراوانی در منابع حدیثی اهل‌سنّت به او نسبت داده شده است<ref>محمدی ری شهری محمد، شناخت‌ نامه حدیث، ج۳، ص۱۶۸-۱۶۹.</ref>.


== پانویس ==
== پانویس ==