۸۷٬۷۷۵
ویرایش
جعفریه (پیروان فقهی جعفر بن محمد) (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۱۱ سپتامبر ۲۰۲۳، ساعت ۰۹:۳۴
، ۱۱ سپتامبر ۲۰۲۳بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
جعفریه از پیروان فقهی «حضرت [[امام جعفر صادق]]» (80- 148) ششمین امام [[امامیه|شیعه امامیه]] هستند. | جعفریه از پیروان فقهی «حضرت [[جعفر بن محمد (صادق)|امام جعفر صادق]]» (80- 148) ششمین امام [[امامیه|شیعه امامیه]] هستند. | ||
== تاریخچه == | == تاریخچه == | ||
دوره زندگانی امام صادق (علیه‌السلام) مصادف با اواخر دوره [[بنی‌امیه]] و اوائل روزگار [[عباسیان|بنی‌عباس]] بود. بنابر‌این، به‌سبب اختلافاتی که میان [[امویان]] و [[عباسیان]] وجود داشت، [[شیعیان]] فارغ‌البال بوده و نیز به سبب طولانی بودن عمر حضرت‌صادق علیه‌السلام نسبت به‌دیگر امامان؛ دستگاه حکومتی بنی‌امیه و | دوره زندگانی امام صادق (علیه‌السلام) مصادف با اواخر دوره [[بنی امیه|بنی‌امیه]] و اوائل روزگار [[عباسیان|بنی‌عباس]] بود. بنابر‌این، به‌سبب اختلافاتی که میان [[امویان]] و [[عباسیان]] وجود داشت، [[شیعه|شیعیان]] فارغ‌البال بوده و نیز به سبب طولانی بودن عمر حضرت‌صادق علیه‌السلام نسبت به‌دیگر امامان؛ دستگاه حکومتی بنی‌امیه و بنی‌العباس فرصت مزاحمت برای آن حضرت و نیز شیعیان را نداشتند. | ||
آن حضرت در مدت طولانی امامت خود، موفق شد تا نظم و ترتیبی به وضع «شیعه» امامیه بدهند و فقه‌شیعه را تدوین نمایند، از این‌جهت، امام‌صادق علیه‌السلام را «حبر‌الامة» یعنی دانشمند امت‌اسلام و فقیه آل‌محمد (ص) خوانده‌اند. | آن حضرت در مدت طولانی امامت خود، موفق شد تا نظم و ترتیبی به وضع «شیعه» امامیه بدهند و فقه‌شیعه را تدوین نمایند، از این‌جهت، امام‌صادق علیه‌السلام را «حبر‌الامة» یعنی دانشمند امت‌اسلام و فقیه آل‌محمد (ص) خوانده‌اند. | ||
بیشتر احادیث فقهی «شیعه» از آن‌حضرت روایت شده است و به همین‌دلیل، فقه‌شیعه را «[[فقهجعفری]]» و مذهب او را «[[مذهبجعفری]]» نامیدند. | بیشتر احادیث فقهی «شیعه» از آن‌حضرت روایت شده است و به همین‌دلیل، فقه‌شیعه را «[[فقهجعفری]]» و مذهب او را «[[مذهبجعفری]]» نامیدند. | ||
| خط ۸: | خط ۸: | ||
== وجه تسمیه == | == وجه تسمیه == | ||
جعفریه در واقع به‌معنای فقهجعفری است، چون بسیاری از احادیث فقهی‌‌شیعه و مستندات آن نسبت به دیگر امامان، از حضرت‌صادق علیه‌السلام روایت شده است. از این‌رو، فقه‌‌امامیه را فقهجعفری و | جعفریه در واقع به‌معنای فقهجعفری است، چون بسیاری از احادیث فقهی‌‌شیعه و مستندات آن نسبت به دیگر امامان، از حضرت‌صادق علیه‌السلام روایت شده است. از این‌رو، فقه‌‌امامیه را فقهجعفری و مذهبشیعه را مذهبجعفری نیز نامیده‌اند. | ||
<ref> | <ref> | ||
دلائل الامامة، منسوب به محمد بن جریرطبری آملی، قم، نشر موسسه البعثه، سال 1413 قمری، ج۱، ص۲۴۷</ref> <ref>ابن عطیه، المناظرات بین فقهاء السنة و فقهاء الشیعة، بیروت، سال 1419 قمری و 1999 میلادی، ج۱، ص ۶۳</ref> | دلائل الامامة، منسوب به محمد بن جریرطبری آملی، قم، نشر موسسه البعثه، سال 1413 قمری، ج۱، ص۲۴۷</ref> <ref>ابن عطیه، المناظرات بین فقهاء السنة و فقهاء الشیعة، بیروت، سال 1419 قمری و 1999 میلادی، ج۱، ص ۶۳</ref> | ||
| خط ۱۷: | خط ۱۷: | ||
اما به جز این مسأله اساسی، اختلافات شیعه و سنی در اجتهاد و ادله و اصول و فروع عبادات و معاملات و [[نکاح]] است. | اما به جز این مسأله اساسی، اختلافات شیعه و سنی در اجتهاد و ادله و اصول و فروع عبادات و معاملات و [[نکاح]] است. | ||
مبانی تشریع در مذهبشیعه «کتاب‌اللّه»، «[[سنت]]»، «[[اجماع]]» و «[[عقل]]» است. در سنت‌رسول‌خدا(ص)، شیعه احادیثی را میپذیرد که از صافی عترت یعنی اهل‌بیت رسول‌خدا (ص) گذشته باشد و آن [[احادیث]] در نزد ایشان معروف به«اخبار» است. | مبانی تشریع در مذهبشیعه «کتاب‌اللّه»، «[[سنت]]»، «[[اجماع]]» و «[[عقل]]» است. در سنت‌رسول‌خدا(ص)، شیعه احادیثی را میپذیرد که از صافی عترت یعنی اهل‌بیت رسول‌خدا (ص) گذشته باشد و آن [[احادیث]] در نزد ایشان معروف به«اخبار» است. | ||
«اجماع» نزد شیعه، اتفاق علمای‌شیعه امامیه است بر قول امام‌معصوم. «[[قیاس]]» نزد اخباریون‌شیعه حرام است، ولی نزد «اصولیون» مورد قبول است. در فروع‌فقه، مذهب «شیعه‌امامیه» با [[مذهب‌شافعی]] اختلاف چندانی ندارد. از مسائل مورد اختلاف‌ایشان با سنت و جماعت، جایز دانستن «[[متعه]]» و یا زناشویی موقت و بعضی از مسائل [[ارث]] و غیره است. شیعه‌امامیه‌جعفریه درباره «[[عدل]]» معتقد است که عدل از «[[صفات‌ثبوتیه]]» خداوند است و تصوّر عدول از آن و گرائیدن خدا به ستم، جایز نیست. خداوند به بندگان خود تکلیف ما لا‌یطاق نمیفرماید و بیش از آنچه سزاوارند، آنان را عذاب نمی‌کند و چون «عادل» است هیچگاه فعل حسن و نیکو را ترک نکرده و کار زشت و قبیح از او سر نمیزند. با اینکه قادر به اعمال نیک و زشت هست، اما جز به‌فعل نیک نمیگراید. چون خداوند «حکیم» است، پس باید فعل او از روی حکمت و بر حسب نظام اکمل باشد. | «اجماع» نزد شیعه، اتفاق علمای‌شیعه امامیه است بر قول امام‌معصوم. «[[قیاس]]» نزد اخباریون‌شیعه حرام است، ولی نزد «اصولیون» مورد قبول است. در فروع‌فقه، مذهب «شیعه‌امامیه» با [[شافعیه|مذهب‌شافعی]] اختلاف چندانی ندارد. از مسائل مورد اختلاف‌ایشان با سنت و جماعت، جایز دانستن «[[متعه]]» و یا زناشویی موقت و بعضی از مسائل [[ارث]] و غیره است. شیعه‌امامیه‌جعفریه درباره «[[عدل]]» معتقد است که عدل از «[[صفات‌ثبوتیه]]» خداوند است و تصوّر عدول از آن و گرائیدن خدا به ستم، جایز نیست. خداوند به بندگان خود تکلیف ما لا‌یطاق نمیفرماید و بیش از آنچه سزاوارند، آنان را عذاب نمی‌کند و چون «عادل» است هیچگاه فعل حسن و نیکو را ترک نکرده و کار زشت و قبیح از او سر نمیزند. با اینکه قادر به اعمال نیک و زشت هست، اما جز به‌فعل نیک نمیگراید. چون خداوند «حکیم» است، پس باید فعل او از روی حکمت و بر حسب نظام اکمل باشد. | ||
<ref>مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ اول، ص 140 با ویرایش و اصلاح عبارات</ref><ref>محمصانی صبحی رجب، فلسفه التشریع فی الاسلام، ص 53- 56.</ref><ref>عقاید الشیعة، ص 15- 17.</ref> <ref>کاشف‌الغطاء محمد حسین، اصل الشیعة و اصولها.</ref> | <ref>مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ اول، ص 140 با ویرایش و اصلاح عبارات</ref><ref>محمصانی صبحی رجب، فلسفه التشریع فی الاسلام، ص 53- 56.</ref><ref>عقاید الشیعة، ص 15- 17.</ref> <ref>کاشف‌الغطاء محمد حسین، اصل الشیعة و اصولها.</ref> | ||