اجماع: تفاوت میان نسخه‌ها

۸ بایت حذف‌شده ،  ‏۱۵ اکتبر ۲۰۲۳
جز
جایگزینی متن - 'اهل‌سنت' به 'اهل سنت'
جز (جایگزینی متن - 'اهل‌سنت' به 'اهل سنت')
خط ۱: خط ۱:
<div class="wikiInfo">[[پرونده:اجماع.jpg |جایگزین=اجماع|بندانگشتی|اجماع]]</div>
<div class="wikiInfo">[[پرونده:اجماع.jpg |جایگزین=اجماع|بندانگشتی|اجماع]]</div>
'''اجماع''' اصطلاحی فقهی به معنای اتّفاق‌نظر فقیهان و عالمان دینی بر حکمی شرعی است. اجماع نزد [[اهل سنت|اهل‌سنت]]، اهمیت بسیاری دارد و یکی از منابع استنباط احکام است. در مسائل سیاسی نیز اجماع اهل حل و عقد از سوی آنان به عنوان دلیلی بر صحت و مشروعیت انتخاب [[خلیفه]] اول شمرده شده است.
'''اجماع''' اصطلاحی فقهی به معنای اتّفاق‌نظر فقیهان و عالمان دینی بر حکمی شرعی است. اجماع نزد [[اهل سنت|اهل سنت]]، اهمیت بسیاری دارد و یکی از منابع استنباط احکام است. در مسائل سیاسی نیز اجماع اهل حل و عقد از سوی آنان به عنوان دلیلی بر صحت و مشروعیت انتخاب [[خلیفه]] اول شمرده شده است.
برخلاف دیدگاه اهل‌سنت، بر اساس نظر [[امامیه]] اجماع به تنهایی اعتباری ندارد؛ بلکه اهمیت آن از این روست که می‌تواند دلیلی بر سنت [[معصومین (ع)|معصومان]] و در [[اصطلاح فقهی]] کاشفِ سنت معصومان باشد.
برخلاف دیدگاه اهل سنت، بر اساس نظر [[امامیه]] اجماع به تنهایی اعتباری ندارد؛ بلکه اهمیت آن از این روست که می‌تواند دلیلی بر سنت [[معصومین (ع)|معصومان]] و در [[اصطلاح فقهی]] کاشفِ سنت معصومان باشد.
برخی اعتبار آن را به واسطه قاعده لطف می‌دانند و برخی به واسطه حدس. اجماع، انواع و اقسامی‌ دارد که مهمترین آن، اجماع منقول، محصّل و اجماع مرکب است.  
برخی اعتبار آن را به واسطه قاعده لطف می‌دانند و برخی به واسطه حدس. اجماع، انواع و اقسامی‌ دارد که مهمترین آن، اجماع منقول، محصّل و اجماع مرکب است.  


خط ۲۱: خط ۲۱:


== حجیت اجماع ==
== حجیت اجماع ==
[[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]] علی‌رغم اختلاف تعابیری که در توضیح و تفسیر اصطلاحی اجماع دارند، ولی در حجیّت اجماع اتفاق دارند و اجماع را در ردیف سایر ادله و منابع استنباط احکام قرار می‌دهند و آن‌را یکی از منابع مستقل برای رسیدن به حکم شرعی می‌دانند و حتی برخی از اهل‌سنت پا را فراتر گذاشته و در مقام تعارض اجماع و [[قرآن کریم|کتاب]] و [[سنت]]، اجماع را مقدّم دانسته و حتی مخالف آن‌را گمراه و [[کافر]] دانسته‌‌اند<ref>شوکانی، علی بن محمد، ارشاد الفحول الی تحقیق الحق من علم الاصول، ص282، دمشق، بیروت، دار ابن کثیر 1424ق</ref>.
[[اهل سنت و جماعت|اهل سنت]] علی‌رغم اختلاف تعابیری که در توضیح و تفسیر اصطلاحی اجماع دارند، ولی در حجیّت اجماع اتفاق دارند و اجماع را در ردیف سایر ادله و منابع استنباط احکام قرار می‌دهند و آن‌را یکی از منابع مستقل برای رسیدن به حکم شرعی می‌دانند و حتی برخی از اهل سنت پا را فراتر گذاشته و در مقام تعارض اجماع و [[قرآن کریم|کتاب]] و [[سنت]]، اجماع را مقدّم دانسته و حتی مخالف آن‌را گمراه و [[کافر]] دانسته‌‌اند<ref>شوکانی، علی بن محمد، ارشاد الفحول الی تحقیق الحق من علم الاصول، ص282، دمشق، بیروت، دار ابن کثیر 1424ق</ref>.


اما علمای [[شیعه]] اجماع را دلیل مستقلی در مقابل کتاب و سنت نمی‌دانند. ایشان اجماع را تنها از این جهت که کشف از قول معصوم می‌کند، حجّت می‌دانند. در حقیقت حجیّت مربوط به سنّت است که اجماع کاشف آن است. به همین دلیل شیعه اجماع را بر اتفاق جماعت اندک نیز اطلاق می‌کند، در صورتی که این اتفاق کم، کشف از قول [[معصومین(ع)|معصوم]] کند، هرچند در اصطلاح چنین اتفاقی را اجماع نگویند و اجماعی را که کشف از قول معصوم نکند اجماع نمی‌گویند، هرچند تعداد مجمعین هم زیاد باشد و در اصطلاح نیز به آن اجماع‏ گویند. این مطلب اساس اختلاف [[مذهب شیعه|شیعه]] و [[اهل سنت و جماعت|سنی]] در مورد اجماع است<ref>فرهنگ اصطلاحات اصول، ص 28</ref>.
اما علمای [[شیعه]] اجماع را دلیل مستقلی در مقابل کتاب و سنت نمی‌دانند. ایشان اجماع را تنها از این جهت که کشف از قول معصوم می‌کند، حجّت می‌دانند. در حقیقت حجیّت مربوط به سنّت است که اجماع کاشف آن است. به همین دلیل شیعه اجماع را بر اتفاق جماعت اندک نیز اطلاق می‌کند، در صورتی که این اتفاق کم، کشف از قول [[معصومین(ع)|معصوم]] کند، هرچند در اصطلاح چنین اتفاقی را اجماع نگویند و اجماعی را که کشف از قول معصوم نکند اجماع نمی‌گویند، هرچند تعداد مجمعین هم زیاد باشد و در اصطلاح نیز به آن اجماع‏ گویند. این مطلب اساس اختلاف [[مذهب شیعه|شیعه]] و [[اهل سنت و جماعت|سنی]] در مورد اجماع است<ref>فرهنگ اصطلاحات اصول، ص 28</ref>.
Writers، confirmed، مدیران
۸۸٬۱۲۶

ویرایش