۲۱٬۶۸۸
ویرایش
←شخصیت‌های برجسته
جز (جایگزینی متن - '[[امام کاظم' به '[[موسی بن جعفر (کاظم)') |
|||
| خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
<div class="wikiInfo">[[پرونده:تصویر طریقه رفاعیه.jpg|جایگزین=الطریقة الرفاعیة|بندانگشتی|الطریقة الرفاعیة]]</div> | <div class="wikiInfo">[[پرونده:تصویر طریقه رفاعیه.jpg|جایگزین=الطریقة الرفاعیة|بندانگشتی|الطریقة الرفاعیة]]</div> | ||
== شخصیت‌های برجسته == | == شخصیت‌های برجسته == | ||
در حال حاضر شیخ این طریقت شیخ [[طارق رفاعی]] است، علاوه بر او ابوالفتح الوسطی و ابوالهدی الصیادی دو شخصیت معروف این طریقت هستند که در زمان سلطان عبدالحمید دوم از سلاطین عثمانی به مناصب عالی حکومتی رسیدند و از شخصیت‌های معروف این طریقت در دوره‌های اخیر شیخ احمد کامل یاسین الرفاعی بود که قبل از شیخ طارق الرفاعی مقام شیخی این طریقت را به عهده داشته است. | در حال حاضر شیخ این طریقت شیخ [[طارق رفاعی]] است، علاوه بر او ابوالفتح الوسطی و ابوالهدی الصیادی دو شخصیت معروف این طریقت هستند که در زمان سلطان عبدالحمید دوم از سلاطین عثمانی به مناصب عالی حکومتی رسیدند و از شخصیت‌های معروف این طریقت در دوره‌های اخیر شیخ احمد کامل یاسین الرفاعی بود که قبل از شیخ طارق الرفاعی مقام شیخی این طریقت را به عهده داشته است. | ||
== اندیشه‌های کلامی == | |||
<div class="wikiInfo">[[پرونده:الطریقة الرفاعیة.jpg|جایگزین=فعالیت‌های رفاعیه|بندانگشتی|فعالیت‌های رفاعیه]]</div> | |||
==موسس== | |||
احمد بن علی بن احمد، با کنیه ابوالعباس، معروف به ابن‌‌رفاعی، از عرفای شافعی قرن ششم و مؤسس طریقت رفاعیه می باشد. <ref>https://fa.wikifeqh.ir/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%B1%D9%81%D8%A7%D8%B9%DB%8C</ref> | |||
==تاریخچه== | |||
این طریقت در عراق تاسیس و سپس به دست شاگردان سید احمد رفاعی به سراسر جهان گسترش یافت. در حال حاضر این طریقت از طرق مهم صوفیه در مصر، عراق و برخی کشورهای بالکان از جمله آلبانی و کوزوو دیده می‌شود. این طریقت بیشتر جنبه عملی دارد. <ref>https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D9%81%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%87 | |||
</ref> | |||
==آراء و عقاید== | |||
=== جایگاه عقل === | |||
در [[طریقت رفاعیه در مصر|طریقت رفاعیه]] بر جایگاه [[عقل]] و عقلا تاکید بسیار شده است. در این طریقت [[تقلید]] در [[اصول دین]] بر کسی که توانایی استدلال دارد مردود است. [[سید احمد رفاعی]] به مریدان توصیه می‌کند که فکر خود را از ظواهر علوم و اشتغالات فکری رها کنند. وی این اشتغالات را چهار قسم می‌داند: نخست القای [[خداوند]] که امری الهی است؛ دوم القای [[شیطان]] که وسواس است؛ سوم حدیث نفس که هواجس است؛ چهارم الهام خداوند که خواطر حق‌تعالی است. ایشان برای هر کدام از اینها علامتی ذکر کرده است: علامت القای خداوند مطابقت با علم است. علامت القای شیطان، میل به گناهان است. علامت هواجس، میل به شهوات و خواست‌های نفس است و علامت خواطر الهی رضایت به وضع موجود و [[صبر]] بر آنچه از دست رفته است. | |||
=== استغاثه به پیامبر و اولیای الهی === | |||
اعتقاد [[طریقه رفاعیه]] و [[شیعیان]] در مورد [[استغاثه]] و [[توسل]] به [[معصومین (ع)|معصومین (علیهم‌السلام)]] به یکدیگر بسیار نزدیک است. به نظر آنها استغاثه چیزی جز درخواست [[شفاعت]] برای قضای حوائج و دفع مشکلات و برطرف شدن سختی‌ها نیست. | |||
=== زیارت قبور === | |||
[[رفاعیه]] زیارت قبور را مانند [[شیعیان]] مطلقا جایز و زیارت قبور اولیا الهی را به دلیل تقرب آنها به [[خداوند]] و محبت خدا به آنها شایسته می‌داند. | |||
=== حادث نبودن صفات الهی === | |||
[[سید احمد رفاعی]] در تعریف [[توحید]] چنین گفته است:«وجدان تعظیم فی القلب یمنع عن التعطیل والتشبیه»<ref>الصیادی الرفاعی ابو مهدی، ''الطریقة الرفاعیة''، ص 23.</ref>؛ توحید، در یافت حس تعظیم و بزرگداشت خدا در دل است که مانع تعطیل (نفی هرگونه صفت از خدا) و تشبیه (انتساب صفات انسانی به خدا) است. | |||
=== نفی حلول و جسمانیت === | |||
[[سید احمد رفاعی]] در بحث ظاهر [[قرآن]] و [[آیات محکم و متشابه]]، هرگونه جسمانیت را از خداوند نفی کرده و اموری مانند مکان، دست، چشم ... از خداوند بری می‌داند. | |||
=== نفی تفسیر به رای در تفسیر قرآن === | |||
در این طریقت [[تفسیر قرآن]] خلاصه شده به آنچه [[محمد بن عبد‌الله (خاتم الانبیا) | |||
|پیامبر اکرم (صلی الله علیه وآله وسلم)]] در تفسیر قرآن گفته و به شدت از تفسیر به رای بر حذر داشته‌اند. | |||
=== محبت اهل‌بیت === | |||
طریقۀ [[رفاعیه]] با استناد به آیۀ: {{متن قرآن|قُلْ لَا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبَىٰ|سوره = شوری|آیه = 23}}؛ معتقد به محبت اهل‌بیت [[نبی اکرم(ص)|نبی اکرم (صلی الله علیه وآله وسلم)]] از روی اجلال و راستی است. آنها معتقدند که محبت را مقید به غلو نکردن دربارۀ اهل‌بیت (علیهم‌السلام) کرده و بغض داشتن نسبت به یکی از [[صحابه پیامبر|صحابه]] یا پرداختن به اختلاف بین صحابه مصداق غلو ذکر می‌کنند. | |||
=== جبر و اختیار === | |||
بزرگان این طریقه با صراحت اعتقاد خود را به مختار بودن انسان اعلام و برای آن اقامۀ دلیل می‌کنند. عبارتی از محمد مهدی آل خزام الصیادی الرفاعی نقل شده که گفته: «عالِم عارف، خود را نه مجبور می‌بیند و نه مسقل. نه جبری می‌بیند که او را از رسیدن به اهدافش باز می‌دارد و نه اختیاری در خود می‌یابد که او را به مفاسد می‌کشاند». | |||
=== قضا و قدر === | |||
[[رفاعیه]] بر ایمان به قضا و قدر الهی تاکید دارند. بزرگان رفاعیه بر این باورند که اعتقاد به [[قضا و قدر]] الهی موجب از بین رفتن قدرت انتخاب و فرصت نیست؛ بلکه اعتقاد به قدر موجب اغتنام فرصت است<ref>الصیادی الرفاعی، محمد مهدی، ''فذلکة الحقیقة فی احکام الطریقة''، ص 119.</ref>. | |||
== اندیشه‌های عرفانی == | |||
=== مطابقت با شریعت === | |||
اساس [[تصوف]] در نزد [[سید احمد رفاعی]]، احترام به [[شریعت]] است. وی بر این باور است که طریقت‌های صوفیانه که با شریعت مخالفت می‌کنند [[کافر]] بوده و تا زمانی که بر اعمالشان نور نبوی نتابیده، عملشان باطل است. | |||
=== فقه و فقاهت === | |||
در [[طریقت رفاعیه در مصر|طریقت رفاعیه]] هر چهار مکتب فقهی [[اهل سنت]]، [[حنفیه]]، [[مالکیه]]، [[حنبلی]] و [[شافعی]] محترم هستند و تفاوتی بین آنها قائل نیستند. | |||
== اندیشه‌های تشیع == | |||
با مطالعۀ عقاید [[طریقت رفاعیه در مصر|طریقت رفاعیه]] و اعتقادات [[تشیع]] اشتراکات بسیاری را می‌توان بین این دو دید. | |||
=== تولی و تبری === | |||
یکی از اشترکات [[طریقت رفاعیه در مصر|طریقت رفاعیه]] و [[تشیع]]، [[تولی]] و [[تبری]] است. | |||
=== پیامبر مکرم اسلام و توسل به ایشان === | |||
[[رفاعیه]] در اعتقادی نزدیک به شیعه باور به توسل و استغاثه به [[محمد بن عبد‌الله (خاتم الانبیا)|رسول اکرم (صلی الله علیه وآله وسلم)]] هستند. این طریقه بر این عقیده هستند که [[رفاعیه]] مانند [[شیعه]]، پیامبر را هدف غایی خلقت و اهل‌بیت آن حضرت و مشایخ رفاعیه را نور و امان اهل زمین می‌دانند. چنانکه در روایتی از [[جعفر بن محمد (صادق)]] چنین آمده است: «نحن أمانٌ لأِهل الارض کما أنّ النجوم أمانٌ لأهل السماء»<ref> شیخ صدوق، ''کمال‌الدین و تمام النعمة''؛ ؛ ج 1، ص 350.</ref>. البته در [[طریقت رفاعیه در مصر|طریقت رفاعیه]]، [[سید احمد رفاعی]] را نیز مانند خاندان پیامبر، مظهر انوار و خلق شده از نور می‌دانند<ref> الصیادی، أبي الهدى محمد بن الحسن، ''قلادة الجواهر''، ص 46.</ref>. | |||
== جستارهای وابسته == | |||
* [[رفاعیه]] | |||
* [[طریقت‌های صوفیه در مصر]] | |||
* [[رفاعیه و فعالیت‌ها]] | |||
== پانویس == | |||
{{پانویس}} | |||
{{فرق و مذاهب}} | |||
[[رده:فرق و مذاهب]] | |||
[[رده:تصوف]] | |||
[[رده:مصر]] | |||
== منابع == | |||
* کتاب ''جریان‌های معاصر تصوف در مصر طریقت رفاعیه''؛ نوشتۀ حامد عبدالهی سفیدان. | |||
<div class="wikiInfo">[[پرونده:کتاب رفاعیه.jpg|جایگزین=کتاب رفاعیه|بندانگشتی|کتاب رفاعیه]]</div> | |||
== جستارهای وابسته == | == جستارهای وابسته == | ||
* [[طریقت های صوفیه در مصر]] | * [[طریقت های صوفیه در مصر]] | ||