فیصل التفرقة بین الاسلام و الزندقة (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴۳: خط ۴۳:


= معرفی اجمالی =
= معرفی اجمالی =
غزالی این کتاب را در حدود سال 497 هجری قمری نوشته است. [1] در آن، برای اینکه چه کسی مسلمان و چه کسی کافر یا بدعت گذار محسوب شود، حدی تعیین می کند. غزالی در مقدمه کتاب می گوید:
غزالی این کتاب را در حدود سال 497 هجری قمری نوشته است. [1] در آن، برای اینکه چه کسی مسلمان و چه کسی کافر یا بدعت گذار محسوب شود، حدی تعیین می کند.  
== بخشی از مقدمه کتاب ==
غزالی در مقدمه کتاب می گوید:
«فإني رأيتك أيها الأخ المشفق...منقسم الفكر؛ لما قرع سمعك من طعن طائفة من الحسدة، على بعض كتبنا المصنفة في أسرار معاملات الدين وزعمهم أن فيها ما يخالف مذهب الأصحاب المتقدمين، والمشايخ المتكلمين. وأن العدول عن مذهب الأشعري، ولو في قيد شبر كفر...فهون أيها الأخ المشفق المتعصب على نفسك.[2] <br>
«فإني رأيتك أيها الأخ المشفق...منقسم الفكر؛ لما قرع سمعك من طعن طائفة من الحسدة، على بعض كتبنا المصنفة في أسرار معاملات الدين وزعمهم أن فيها ما يخالف مذهب الأصحاب المتقدمين، والمشايخ المتكلمين. وأن العدول عن مذهب الأشعري، ولو في قيد شبر كفر...فهون أيها الأخ المشفق المتعصب على نفسك.[2] <br>


= نسخه‌های خطی =
= نسخه‌های خطی =
از نسخه‌های خطی مورد تأیید در چاپ دارالمنهاج جده ، نسخه‌ای است که در سال 508 هجری قمری به خط عبدالمجید بن فضل بن علی بن حسین قزازی طبری نوشته شده است و از مجموعه‌های کتابخانه شهید علی متعلق به [[کتابخانه سلیمانیه استانبول]] . [3]
از نسخه‌های خطی مورد تأیید در چاپ دارالمنهاج جده ، نسخه‌ای است که در سال 508 هجری قمری به خط عبدالمجید بن فضل بن علی بن حسین قزازی طبری نوشته شده است و از مجموعه‌های کتابخانه شهید علی متعلق به [[کتابخانه سلیمانیه استانبول]]. [3]


= چاپ‌های کتاب =
چاپ سنگی که''قاضی ابراهیم'' در سال 1283 هجری قمری در [[بمبئی]] گردآوری کرد. این کتاب در سال 1319 هجری قمری در [[قاهره]] به چاپ رسید، سپس توسط مصطفی قبانی در سال 1328 قمری به چاپ رسید. [4]
شاید مشهورترین چاپ، چاپی باشد که الازهری سلیمان دنیا در سال 1381 ق / 1961 م. / 1901 م، و گویا خالی از اشکال نیست. [5]


غلاف طبعة مصطفى القباني، 1319 هـ.
طبعت طبعة حجرية في مجموع رسائل جمعها قاضي إبراهيم في بمباي سنة 1283 هـ. وطبع الكتاب في القاهرة سنة 1319 هـ، ثم طبعة مصطفى القباني سنة 1328 هـ.[4]
لعل أشهر الطبعات هي طبعة أعدها الأزهري سليمان دنيا سنة 1381 هـ / 1961 م، غير أن هذه الطبعة لا تعتمد على دراسة أي من مخطوطات الكتاب، بل تعتمد على النسخة المطبوعة سنة 1319 هـ / 1901 م، ويبدو أنها لا تخلو من الأخطاء، مثلا جائت في طبعة سليمان دنيا أن لا يكفر المرء ان كان تأويله في أمر لا يتعلق «بأصول القواعد»، غير أن المرجح أن الغزالي قصد «أصول العقائد»، كما جاء في طبعة محمود بيجو، والذي اعتمد في نشرته على مخطوطتان في المكتبة الظاهرية، ونشر الكتاب من مطبعته في الحلبوني بدمشق سنة 1413 هـ / 1993 م.[5]
الترجمة
جلد چاپ مصطفی القبانی 1319ق.
چاپ سنگی در مجموعه حروفی که قادی ابراهیم در سال 1283 هجری قمری در بمبئی گردآوری کرد. این کتاب در سال 1319 هجری قمری در قاهره به چاپ رسید، سپس توسط مصطفی قبانی در سال 1328 قمری به چاپ رسید. [4]
شاید مشهورترین چاپ، چاپی باشد که الازهری سلیمان دنیا در سال 1381 ق / 1961 م. / 1901 م، و گویا خالی از اشکال نیست، مثلاً آمده در چاپ سلیمان دنیا، اگر تفسیر او در امری باشد که مربوط به «اصول الاحکام» نباشد، کافر نباشد. با این حال، احتمالاً غزالی قصد «اصول عقاید» را داشته است، چنان که در چاپ محمود بیجو آمده است که با تکیه بر دو نسخه خطی در کتابخانه ظاهریه ، کتاب را از چاپخانه خود در الحلبونی منتشر کرده است. در دمشق در سال 1413 ق / 1993 م. [5]
= ترجمه =  
= ترجمه =  
آلمانی
این کتاب به زبانهای دیگر برگرادن و ترجمه شده است.
== آلمانی ==
ترجمه هانس یواخیم رونگ در سال 1938 پس از میلاد، کیل .
ترجمه هانس یواخیم رونگ در سال 1938 پس از میلاد، کیل .
ترجمه دیگری در سال 1998 میلادی منتشر شد:
ترجمه دیگری در سال 1998 میلادی منتشر شد


انگلیسی
== انگلیسی ==
درباره مرزهای تساهل الهیاتی در اسلام: فیصل التفریقه ابوحامد الغزالی، شرمن ای جکسون (کراچی: انتشارات دانشگاه آکسفورد، 2002)
درباره مرزهای تساهل الهیاتی در اسلام: فیصل التفریقه ابوحامد الغزالی، شرمن ای جکسون (کراچی: انتشارات دانشگاه آکسفورد، 2002)
اسپانیایی
== اسپانیایی ==
خلاصه شده در اسپانیایی توسط آسن پلاتیوس در سال 1929 پس از میلاد، مادرید .  
خلاصه شده در اسپانیایی توسط آسن پلاتیوس در سال 1929 پس از میلاد، مادرید .