صفاتیه: تفاوت میان نسخه‌ها

صفاتیه فرقى بین [[صفات ذات]] و [[صفات فعل]] نمى ‏گذاشتند و هر دو را یکى مى ‏دانستند. همچنین [[صفات خبریه|صفات خبریه]] مانند نسبت دست و وجه را به خداوند جایز می دانستند و معتقد بودند که این صفات در شرع آمده و ما آن ها را «صفات خبریه» مى ‏دانیم. برخی از قدمای متکلمان مسلمان درباره صفات خداوند تا حد تشبیه مبالغه کردند اما برخی دیگر بر صفاتى که دلالت بر افعال مى‏ کند بسنده کرده گفتند که به مقتضاى عقل مى ‏دانیم که خداوند را مثل و مانندی نیست و هیچ مخلوقی را نمی توان به او «تشبیه» کرد، از این رو یقین حاصل مى‏ شود که ما از درک معنای بعضى از الفاظ وارده در [[قرآن]]- مانند قول خداوند که فرمود: «الرَّحْمنُ عَلَى الْعَرْشِ اسْتَوى‏» سوره طه، آیه  5، «... خَلَقْتُ بِیَدَیَّ ...» و سوره ص آیه 75 «وَ جاءَ رَبُّکَ وَ الْمَلَکُ صَفًّا صَفًّا ...»  سوره فجر، آیه 22، عاجزیم و مکلف به تفسیر و تعبیر آن ها هم نیستیم، ولى تکلیف شرعى به ما حکم مى‏ کند به آن چه که در «[[کتاب اللّه]]» آمده معتقد باشیم. با این حال برخی از متکلمان متأخر این سخن را بر آنچه سلف گفته افزودند که ما باید این صفات را حمل بر ظاهرش حمل کنیم. از این جهت در ورطه «تشبیه» افتادند. برخى از غلات شیعه نیز این الفاظ را بر ظاهر آن حمل و ائمه خود را به خداوند تشبیه کردند.

امّا متقدمان از سلف که به «تشبیه» و «تأویل» نپرداختند، دانشمندانى مانند [[مالک بن انس]] بودند که در باره آیه «الرَّحْمنُ عَلَى الْعَرْشِ اسْتَوى‏» سوره طه، آیه 5، می گفتند که معنای استوا بر ما معلوم است، ولى کیفیت آن مجهول و ایمان بدان واجب و سؤال از آن «[[بدعت]]» است.

==پانویس==