۸۷٬۹۸۰
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'می دهند' به 'میدهند') |
جز (جایگزینی متن - 'سازمانها' به 'سازمانها') |
||
خط ۴۴: | خط ۴۴: | ||
=تشکیلات مذهبی= | =تشکیلات مذهبی= | ||
در این دوران و پس از آن، مساجد بزرگی از سوی سلاطین و مردم مسلمان ساخته می شد.در سال 1375 میلادی اسکندر شاه، مسجد معروف آدینه را در پاندوآ در ایالت مالدا، واقع در بنگال غربی، بنا نمود. این مسجد بزرگ ترین مسجد در شبه قاره است. درکنار این مساجد، مدارس و حوزه های علمیه نیز بنا می شد که به تعلیم و تربیت طلاب می پرداخت. در 1867م نخستین مرکز علمی و فقهی معروف شبه قاره در محلی به نام دیوبند تاسیس گردید. این حوزه علمیه که به منظور ارتقای دانش و خرد مسلمانان شبه قاره و انتشار اسلام تاسیس گردیده بود، نقش مهمی در آگاهی سیاسی و ترویج و ترغیب مسلمانان به فراگیری آیات جهاد ایفا نمود و تاثیر بسزایی نیز در مردم بنگال برجای گذارد. | در این دوران و پس از آن، مساجد بزرگی از سوی سلاطین و مردم مسلمان ساخته می شد.در سال 1375 میلادی اسکندر شاه، مسجد معروف آدینه را در پاندوآ در ایالت مالدا، واقع در بنگال غربی، بنا نمود. این مسجد بزرگ ترین مسجد در شبه قاره است. درکنار این مساجد، مدارس و حوزه های علمیه نیز بنا می شد که به تعلیم و تربیت طلاب می پرداخت. در 1867م نخستین مرکز علمی و فقهی معروف شبه قاره در محلی به نام دیوبند تاسیس گردید. این حوزه علمیه که به منظور ارتقای دانش و خرد مسلمانان شبه قاره و انتشار اسلام تاسیس گردیده بود، نقش مهمی در آگاهی سیاسی و ترویج و ترغیب مسلمانان به فراگیری آیات جهاد ایفا نمود و تاثیر بسزایی نیز در مردم بنگال برجای گذارد. | ||
به طورکلی مؤسسات و | به طورکلی مؤسسات و سازمانهای اسلامی در بنگلادش را میتوان به چندگروه تقسیم کرد: | ||
مؤسساتی مانند مدرسه، مساجد و گروههای داوطلبی که احکام اسلامی را تدریس میکنند؛ مراکزی که اطراف آرامگاههای صوفیان و روحانیون تشکیل میشود؛ | مؤسساتی مانند مدرسه، مساجد و گروههای داوطلبی که احکام اسلامی را تدریس میکنند؛ مراکزی که اطراف آرامگاههای صوفیان و روحانیون تشکیل میشود؛ سازمانهای متعدد اجتماعی، مذهبی و فرهنگی که وظیفه آنها رسیدگی به وضعیت رفاهی مسلمانان است؛ و مدارس و حوزه های دینی که از قدیم به کار تعلیم و تربیت مربیان و رهبران دینی اشتغال داشته اند. | ||
هزاران مسجد موجود در بنگلادش مراکز فعالی برای فعالیتهای اجتماعی- مذهبی هستند. | هزاران مسجد موجود در بنگلادش مراکز فعالی برای فعالیتهای اجتماعی- مذهبی هستند. سازمانهایی نظیر هیات مسجد بنگلادش، مسجد سماج و بیت الشرف، فعالیتهای برخی از این مساجد را هماهنگ می نمایند و برنامههایی برای فعالیتهای فرهنگی- مذهبی مانند تبلیغ اسلام، توسعه آموزشهای اسلامی و اصلاحات اجتماعی و خدماتی فراهم میکنند. این مساجد به عنوان مراکز نمازهای جماعت و یومیه همواره نقش مهمی ایفا کرده اند. ساخت مساجد جدید و توسعه، تعمیر و تزئین مساجد قدیمی، به مشخصه پیشرفت ناگهانی اسلام در بنگلادش تبدیل شده است. | ||
آرامگاههای صوفیان و روحانیون نیز از قدیم بزرگ ترین مراکز دعا و نیایش و تعلیم اصول قرآن و سنت در بنگلادش بوده است. صدها آرامگاه در بنگلادش وجود دارد. این صوفیان که از کشورهای عربی و آسیای مرکزی به بنگلادش آمده اند، نقش مهمی در توسعه اسلام در بنگلادش به عهده داشته اند وپس از مرگشان مزار آنها به صورت مرکزی برای دعا و عبادت مردم در آمده است. درگاه شاه جلال در سیلهت، شاه نعمت و بایزید بسطامی در چیتاگنگ، درگاه شاه مخدوم در پابنا، مزارمیرپور در داکا، درگاه خان جهان علی در خولنا مهم ترین این مراکز هستند که بازسازی شدهاند. پیشوا ذاکر منجیل (مرکز عبادی بین المللی) اترشی فریدپور که به وسیله حضرت شاه صوفی مولانا حشمت الله ( معروف به پیرصاحب اترشی ) تاسیس شده، اخیراً تبدیل به مشهورترین این مراکز شده است. روزانه صدها نفر از مردم از نقاط مختلف کشور به این آرامگاهها می آیند. در اعیاد مذهبی نیز صدها هزار نفر از مردم عادی و مقامات دولتی در این مکانها گردهم می آیند. درگاه اترشی مجتمع بزرگی در یک منطقه روستایی است، اما با امکانات فراوان یک مسجد، یک مدرسه و یک استراحتگاه که چندین هزارتن را در خود می پذیرد. یک مرکز تحقیقات بین المللی نیز در آنجا تاسیس شده است. بسیاری بر این باورند که پیشوا ذاکر منجیل احتمالاً جامعه بنگلادش را مجدداً بر طبق اصول و سنت اسلامی شکل داده است. | آرامگاههای صوفیان و روحانیون نیز از قدیم بزرگ ترین مراکز دعا و نیایش و تعلیم اصول قرآن و سنت در بنگلادش بوده است. صدها آرامگاه در بنگلادش وجود دارد. این صوفیان که از کشورهای عربی و آسیای مرکزی به بنگلادش آمده اند، نقش مهمی در توسعه اسلام در بنگلادش به عهده داشته اند وپس از مرگشان مزار آنها به صورت مرکزی برای دعا و عبادت مردم در آمده است. درگاه شاه جلال در سیلهت، شاه نعمت و بایزید بسطامی در چیتاگنگ، درگاه شاه مخدوم در پابنا، مزارمیرپور در داکا، درگاه خان جهان علی در خولنا مهم ترین این مراکز هستند که بازسازی شدهاند. پیشوا ذاکر منجیل (مرکز عبادی بین المللی) اترشی فریدپور که به وسیله حضرت شاه صوفی مولانا حشمت الله ( معروف به پیرصاحب اترشی ) تاسیس شده، اخیراً تبدیل به مشهورترین این مراکز شده است. روزانه صدها نفر از مردم از نقاط مختلف کشور به این آرامگاهها می آیند. در اعیاد مذهبی نیز صدها هزار نفر از مردم عادی و مقامات دولتی در این مکانها گردهم می آیند. درگاه اترشی مجتمع بزرگی در یک منطقه روستایی است، اما با امکانات فراوان یک مسجد، یک مدرسه و یک استراحتگاه که چندین هزارتن را در خود می پذیرد. یک مرکز تحقیقات بین المللی نیز در آنجا تاسیس شده است. بسیاری بر این باورند که پیشوا ذاکر منجیل احتمالاً جامعه بنگلادش را مجدداً بر طبق اصول و سنت اسلامی شکل داده است. | ||
سازمانها و مؤسسات اجتماعی و مذهبی نیز در بنگلادش وجود دارند. مهم ترین آنها بنیاد اسلامی، هیات مسجد بنگلادش، انجمن مدرسه قرآنی، مرکز اسلامی بنگلادش، جمعیت المدرسین بنگلادش، هیات جهانی اسلام ( قرآن و سنت )، اتحاد الامه و شورای سازمانهای اجتماعی- فرهنگی اسلامی میباشند. | |||
بنیاد اسلامی مسئولیت آموزش امامان مساجد را به عنوان رهبران اجتماع در کشور دارد. این بنیاد با برگزاری اجلاسها و انجام کارهای تحقیقاتی اسلامی تا کنون به شهرت دست یافته است. انتشار دائرة المعارف اسلامی یکی از آثار ارزشمند آن میباشد. هیات مسجد بنگلادش تصمیم دارد تا مساجد را به مراکز فعالیتهای اجتماعی مذهبی تبدیل کند. انجمن دیگری نیز به ارائه خدمات رفاهی به تازه مسلمانان و موعظه کردن آنها مشغول است. تلاش این گروه در جهت تقویت ایمان مسلمانان به قرآن و سنت بوده است. هدف انجمن مدرسه قرآن تربیت فرزندان مسلمانان با گرایش اسلامی است. وظیفه مرکز اسلامی بنگلادش تحقیق در تعلیمات قرآن است و ترجمه کتابهایی به زبانهای عربی، اردو و فارسی را به بنگالی بر عهده دارد. این سازمان همچنین با | بنیاد اسلامی مسئولیت آموزش امامان مساجد را به عنوان رهبران اجتماع در کشور دارد. این بنیاد با برگزاری اجلاسها و انجام کارهای تحقیقاتی اسلامی تا کنون به شهرت دست یافته است. انتشار دائرة المعارف اسلامی یکی از آثار ارزشمند آن میباشد. هیات مسجد بنگلادش تصمیم دارد تا مساجد را به مراکز فعالیتهای اجتماعی مذهبی تبدیل کند. انجمن دیگری نیز به ارائه خدمات رفاهی به تازه مسلمانان و موعظه کردن آنها مشغول است. تلاش این گروه در جهت تقویت ایمان مسلمانان به قرآن و سنت بوده است. هدف انجمن مدرسه قرآن تربیت فرزندان مسلمانان با گرایش اسلامی است. وظیفه مرکز اسلامی بنگلادش تحقیق در تعلیمات قرآن است و ترجمه کتابهایی به زبانهای عربی، اردو و فارسی را به بنگالی بر عهده دارد. این سازمان همچنین با سازمانهای دیگری که برنامههای مشابهی دارند همکاری میکند. | ||
جمعیت المدرسین بنگلادش یکی از بزرگ ترین | جمعیت المدرسین بنگلادش یکی از بزرگ ترین سازمانهاست که بیش از صد هزار عضو، شامل معلمان و محصلان دارد و سخنرانیهایی در مورد عقاید اسلامی و روش زندگی برگزار میکند و سعی دارد آگاهی اسلامی در جامعه را افزایش دهد. هیات جهانی اسلام، سازمانی بشر دوست است که خدماتی به یتیمان و معلولان ارائه میدهد. هدف اتحادالامة که توسط گروهی از رهبران مذهبی سرپرستی میشود، ایجاد اتحاد بین نیروهای اسلامی در بنگلادش به منظور اسلام گرایی جامعه است. شورای سازمانهای فرهنگی – اجتماعی نیز در جهت هماهنگی فعالیتهای گروههای اجتماعی- مذهبی و تبلیغی در بنگلادش کار میکند. | ||
درکنار تشکیلات مذهبی مسلمانان، اقلیتهای مذهبی (هندوها و بوداییان و مسیحیان) نیز در معابد و کلیساهای خود به امور مذهبی خویش می پردازند. | درکنار تشکیلات مذهبی مسلمانان، اقلیتهای مذهبی (هندوها و بوداییان و مسیحیان) نیز در معابد و کلیساهای خود به امور مذهبی خویش می پردازند. | ||
=حوزه های دینی و رهبران مذهبی= | =حوزه های دینی و رهبران مذهبی= | ||
خط ۷۵: | خط ۷۵: | ||
دوره پنجم از دسامبر 1971 تاکنون ادامه دارد و مردم مسلمان بنگلادش، بار دیگر عزم راسخ خود را در حفظ ارزشهای اسلامی و احیای مدارس دینی با افتتاح و تاسیس این گونه مدارس در فواصل کوتاه به نمایش گذاشتند و بار دیگر زنده بودن آیین حیات بخش اسلام را به اثبات رساندند. | دوره پنجم از دسامبر 1971 تاکنون ادامه دارد و مردم مسلمان بنگلادش، بار دیگر عزم راسخ خود را در حفظ ارزشهای اسلامی و احیای مدارس دینی با افتتاح و تاسیس این گونه مدارس در فواصل کوتاه به نمایش گذاشتند و بار دیگر زنده بودن آیین حیات بخش اسلام را به اثبات رساندند. | ||
پس از استقلال در 1971 دولت عوامی لیگ تعهدات اساسی خود را بر پایه دنیا گرایی اعلام کرد و کلیه احزاب اسلامی را به خاطر همکاری با دولت پاکستان در زمان جنگ آزادیبخش تحریم کرد، اما نتوانست جلو حساسیت مذهبی مردم را بگیرد. دولت تشکیل کمیته های سیرت را برای نظارت بر جشن عید میلاد بنی پیامبر در سراسر کشور آزاد اعلام نمود و مطالعه زبان عربی و دروس اسلامی را در مدارس حفظ کرد. برنامههای رادیو و تلویزیون مانند قبل با تلاوت آیاتی از قرآن آغاز میشود و برگزاری مراسم روز عید همچون زمان قبل است. | پس از استقلال در 1971 دولت عوامی لیگ تعهدات اساسی خود را بر پایه دنیا گرایی اعلام کرد و کلیه احزاب اسلامی را به خاطر همکاری با دولت پاکستان در زمان جنگ آزادیبخش تحریم کرد، اما نتوانست جلو حساسیت مذهبی مردم را بگیرد. دولت تشکیل کمیته های سیرت را برای نظارت بر جشن عید میلاد بنی پیامبر در سراسر کشور آزاد اعلام نمود و مطالعه زبان عربی و دروس اسلامی را در مدارس حفظ کرد. برنامههای رادیو و تلویزیون مانند قبل با تلاوت آیاتی از قرآن آغاز میشود و برگزاری مراسم روز عید همچون زمان قبل است. | ||
در بنگلادش، به خصوص از اواسط دهه 1970، فعالیتهای اسلامی صعودی ناگهانی داشت، مؤسسات و | در بنگلادش، به خصوص از اواسط دهه 1970، فعالیتهای اسلامی صعودی ناگهانی داشت، مؤسسات و سازمانهای اسلامی بیشتری پدید آمدند و سازمانهای قبلی تقویت شدند. در این حال احزاب سیاسی اسلامی بهتر سازماندهی شدند و دولت اقدامات مشخصی راتعهد کرد و بیانیه های سیاسی که توسط ماموران دولتی اعلام می شد، به این روند یاری میرساند. اما روند جاری اسلام در بنگلادش به علت احیای اسلام یا تجدید حیات بنیادگرایی اسلامی نیست، بلکه تا حدودی به نقشی که برخی از کشورهای مسلمان آسیای غربی (از جمله ایران) و شمال آفریقا در سراسر جهان از جمله بنگلادش ایفا میکنند و نیز تا حدودی به تحولات داخلی بنگلادش، مثل ماهیت محدود فعالیتهای سیاسی، همکاری عناصر پیشین مطرود جناح راست به عنوان پایگاه حمایت رژیمها و اقتصاد ضعیف، بستگی دارد. | ||
=جمعیت ادیان در بنگلادش= | =جمعیت ادیان در بنگلادش= | ||
جمعیت مسلمانان در بنگلادش اکثریت دارد و 88% جمعیت کل کشور مسلمان هستند. جمعیت هندوها (بت پرستان مشرک)، 11% کل کشور را تشکیل میدهد. جمعیت مسیحیان: قبلاً دویست تا سیصد هزار نفر بود، ولی در اثر فعالیت گسترده مبلغین مسیحی در سراسر کشور، در طی دو دهه گذشته، به طور غیر رسمی به دو میلیون نفر رسیده است. جمعیت بوداییها در بنگلادش بین سی تا پنجاه هزار نفر است. در سایر ادیان هم میتوانیم به انیمیستها اشاره کنیم که به اسم سائوتال مشهورند و تعدادشان حدودا ً پانصد هزار نفر میباشد. | جمعیت مسلمانان در بنگلادش اکثریت دارد و 88% جمعیت کل کشور مسلمان هستند. جمعیت هندوها (بت پرستان مشرک)، 11% کل کشور را تشکیل میدهد. جمعیت مسیحیان: قبلاً دویست تا سیصد هزار نفر بود، ولی در اثر فعالیت گسترده مبلغین مسیحی در سراسر کشور، در طی دو دهه گذشته، به طور غیر رسمی به دو میلیون نفر رسیده است. جمعیت بوداییها در بنگلادش بین سی تا پنجاه هزار نفر است. در سایر ادیان هم میتوانیم به انیمیستها اشاره کنیم که به اسم سائوتال مشهورند و تعدادشان حدودا ً پانصد هزار نفر میباشد. |