۸۷٬۹۳۹
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'بوده اند' به 'بوده‌اند'
جز (جایگزینی متن - 'برنامه ها' به 'برنامه‌ها') |
جز (جایگزینی متن - 'بوده اند' به 'بوده‌اند') |
||
| خط ۱۴: | خط ۱۴: | ||
</div> | </div> | ||
پیش از پایه گذاری جماعت [[اخوان المسلمین مصر]] در اواخر دهه دوم قرن بیستم، افکار و ساختار تشکیلاتی و سازمانی آن از طرق مختلف و با شیوه های گوناگون از مرزهای [[مصر]] فرا رفته و در جهان عرب و [[اسلام]] گسترش یافت. تشکیل سازمان‌ها و گروه های اسلامی با اندیشه های [[حسن البنا]] و دیگر متفکران اخوان المسلمین مصر و الگو برداری از ساختار تشکیلاتی آن در کشورهای عربی تحت شرایط سیاسی، فرهنگی و اجتماعی این منطقه بوده و چیرگی نظام های استعماری و وجود نظام ها و رژیم های مستبد و وابسته به غرب و فعالیت و حضور جریانات فکری لائیکی و غرب گرا، عوامل مهمی در ایجاد محیط مناسب برای رشد چنین گروه هایی است. کشورهای همسایه مصر همچون [[سودان]]، [[لیبی]] و [[فلسطین]] زودتر از بقیه مناطق جهان عرب و اسلام تحت تأثیر اندیشه های اخوان مصر قرار گرفته و [[دانشگاه الازهر]] و حضور طلاب دینی کشورهای منطقه شمال آفریقا و نقش روحانیون مصری مقیم در این کشورها از جمله عوامل گسترش میان اخوان خارج از مرزهای سیاست و طبیعی مصر | پیش از پایه گذاری جماعت [[اخوان المسلمین مصر]] در اواخر دهه دوم قرن بیستم، افکار و ساختار تشکیلاتی و سازمانی آن از طرق مختلف و با شیوه های گوناگون از مرزهای [[مصر]] فرا رفته و در جهان عرب و [[اسلام]] گسترش یافت. تشکیل سازمان‌ها و گروه های اسلامی با اندیشه های [[حسن البنا]] و دیگر متفکران اخوان المسلمین مصر و الگو برداری از ساختار تشکیلاتی آن در کشورهای عربی تحت شرایط سیاسی، فرهنگی و اجتماعی این منطقه بوده و چیرگی نظام های استعماری و وجود نظام ها و رژیم های مستبد و وابسته به غرب و فعالیت و حضور جریانات فکری لائیکی و غرب گرا، عوامل مهمی در ایجاد محیط مناسب برای رشد چنین گروه هایی است. کشورهای همسایه مصر همچون [[سودان]]، [[لیبی]] و [[فلسطین]] زودتر از بقیه مناطق جهان عرب و اسلام تحت تأثیر اندیشه های اخوان مصر قرار گرفته و [[دانشگاه الازهر]] و حضور طلاب دینی کشورهای منطقه شمال آفریقا و نقش روحانیون مصری مقیم در این کشورها از جمله عوامل گسترش میان اخوان خارج از مرزهای سیاست و طبیعی مصر بوده‌اند. | ||
=اخوان المسلمین در سودان= | =اخوان المسلمین در سودان= | ||
| خط ۲۰: | خط ۲۰: | ||
طریقت های [[تصوف]] نقش موثری در حیات مذهبی و معنوی مردم [[سودان]] داشته و صبغه عمومی روح مذهبی انسان سودانی رنگ عرفانی و [[صوفی]] دارد. روند تکوین و تشکل اخوان المسلمین سودان تحت تأثیر عوامل زیر بوده است. | طریقت های [[تصوف]] نقش موثری در حیات مذهبی و معنوی مردم [[سودان]] داشته و صبغه عمومی روح مذهبی انسان سودانی رنگ عرفانی و [[صوفی]] دارد. روند تکوین و تشکل اخوان المسلمین سودان تحت تأثیر عوامل زیر بوده است. | ||
۱) تا زمان استقلال سودان در سال ۱۹۵۶ این کشور در حاکمیت مشترک [[انگلیس]] مصر بوده و مصریان بدون مانع می‌توانستند به سودان و شهرهای آن رفت و آمد و اقامت کنند و از این رهگذر بسیاری از فعالان اخوانی مصر برای تبلیغ افکار و اندیشه های حسن البنا به شهرهای سودان سفر نمودند. | ۱) تا زمان استقلال سودان در سال ۱۹۵۶ این کشور در حاکمیت مشترک [[انگلیس]] مصر بوده و مصریان بدون مانع می‌توانستند به سودان و شهرهای آن رفت و آمد و اقامت کنند و از این رهگذر بسیاری از فعالان اخوانی مصر برای تبلیغ افکار و اندیشه های حسن البنا به شهرهای سودان سفر نمودند. | ||
۲) بسیاری از دانشجویان و طلبه های علوم اسلامی سودان در مصر به تحصیل پرداخته و از این رهگذر تحت تأثیر جریانات سیاسی و فکری و فرهنگی مصر | ۲) بسیاری از دانشجویان و طلبه های علوم اسلامی سودان در مصر به تحصیل پرداخته و از این رهگذر تحت تأثیر جریانات سیاسی و فکری و فرهنگی مصر بوده‌اند. | ||
۳) برخی از شخصیت‌های سیاسی و مذهبی سودان تحت تأثیر رشد افکار کمونیستی و سوسیالیستی در مراکز فرهنگی و دانشگاهی سودان به عنوان عکس العمل اقدام به تأسیس و سازماندهی گروه های اسلامی و مذهبی نمودند، از جمله این گروه جنبش التحریر الاسلامی (با حزب التحیر اسلامی [[اردن]] از لحاظ سازمانی و تئوریک تفاوت داشته و ارتباطات ارگانیک ندارد). | ۳) برخی از شخصیت‌های سیاسی و مذهبی سودان تحت تأثیر رشد افکار کمونیستی و سوسیالیستی در مراکز فرهنگی و دانشگاهی سودان به عنوان عکس العمل اقدام به تأسیس و سازماندهی گروه های اسلامی و مذهبی نمودند، از جمله این گروه جنبش التحریر الاسلامی (با حزب التحیر اسلامی [[اردن]] از لحاظ سازمانی و تئوریک تفاوت داشته و ارتباطات ارگانیک ندارد). | ||
روند تکمیل و رشد اخوان المسلمین سودان از مراحل تاریخی زیر گذشته است: | روند تکمیل و رشد اخوان المسلمین سودان از مراحل تاریخی زیر گذشته است: | ||
| خط ۶۵: | خط ۶۵: | ||
شرایط داخلی سودان و تحولات منطقه ای و بین المللی به ویژه فشارهای بازیگران منطقه ای مصر و لیبی و قدرت های فرا منطقه ای همچون آمریکا تداوم [[اتحاد]] و ائتلاف سیاسی میان البشیر و الترابی را ناممکن ساخت. ژنرال البشیر با بسیج تمام جناح ها و شخصیت‌های مخالف سیاست های رهبری اخوان المسلمین با یک اقدام وسیع، الترابی را از دایره قدرت دور ساخت و نقش رهبری او در هیأت حاکمه را حذف کرد.پس از برکناری الترابی از ریاست پارلمان در فوریه ۲۰۰۰، وی به خاطر تحرکات سیاسی توسط البشیر چندین بار بازداشت شده است. | شرایط داخلی سودان و تحولات منطقه ای و بین المللی به ویژه فشارهای بازیگران منطقه ای مصر و لیبی و قدرت های فرا منطقه ای همچون آمریکا تداوم [[اتحاد]] و ائتلاف سیاسی میان البشیر و الترابی را ناممکن ساخت. ژنرال البشیر با بسیج تمام جناح ها و شخصیت‌های مخالف سیاست های رهبری اخوان المسلمین با یک اقدام وسیع، الترابی را از دایره قدرت دور ساخت و نقش رهبری او در هیأت حاکمه را حذف کرد.پس از برکناری الترابی از ریاست پارلمان در فوریه ۲۰۰۰، وی به خاطر تحرکات سیاسی توسط البشیر چندین بار بازداشت شده است. | ||
در سودان طی سه دهه اخیر دو گروه اخوان در صحنه سیاست این کشور فعال | در سودان طی سه دهه اخیر دو گروه اخوان در صحنه سیاست این کشور فعال بوده‌اند. گروه اخوان المسلمین به رهبری صادق عبدالله عبدالماجد (که از مؤسسین هسته های اولیه اخوان سودان است). این گروه از سوی مجامع اخوان المسلمین به رسمیت شناخته شده، گروه بعدی گروه الجبهه القومیه الاسلامیه به رهبری حسن ترابی است که در سال‌های نیمه دوم دهه هشتاد تأسیس شده و به خاطر اجتهادات و اندیشه های ترابی از سوی سازمان بین المللی اخوان المسلمین به رسمیت شناخته نمی شد. | ||
حسن الترابی دارای تألیفات متعددی است و در جریان های اخوان المسلمین [[بدعت]] ها گذاشته است. وی همیشه صاحب افکار جدید و اجتهادات نوینی بوده است. این اجتهادات با جریانات اخوانی و نئوسلفی برخورد حادی داشت، لذا الترابی همیشه از سوی محافل وابسته به دو جریان فوق مورد انتقاد قرار گرفته است. | حسن الترابی دارای تألیفات متعددی است و در جریان های اخوان المسلمین [[بدعت]] ها گذاشته است. وی همیشه صاحب افکار جدید و اجتهادات نوینی بوده است. این اجتهادات با جریانات اخوانی و نئوسلفی برخورد حادی داشت، لذا الترابی همیشه از سوی محافل وابسته به دو جریان فوق مورد انتقاد قرار گرفته است. | ||
| خط ۷۶: | خط ۷۶: | ||
۱) بسیاری از خانواده های مبارزان و مجاهدان لیبی از جور و ستم استعمار [[ایتالیا]]، فرار و در شهرهای مصری پناه گرفته و اقامت گزیدند. اکثر جوانان لیبیایی مقیم مصر در دانشگاه های مصر به ویژه دانشگاه الازهر به تحصیل پرداختند و از این رهگذر با جریانات فکری و سیاسی مصر از جمله افکار و عقاید حسن البنا مرشد اول و مؤسس اخوان المسلمین، آشنا شده و تحت تأثیر آن قرار گرفتند. آن ها پس از استقلال کشورشان در اوایل دهه پنجاه به کشورشان بازگشتند و افکار اخوان المسلمین مصر را به دیارشان منتقل کردند. | ۱) بسیاری از خانواده های مبارزان و مجاهدان لیبی از جور و ستم استعمار [[ایتالیا]]، فرار و در شهرهای مصری پناه گرفته و اقامت گزیدند. اکثر جوانان لیبیایی مقیم مصر در دانشگاه های مصر به ویژه دانشگاه الازهر به تحصیل پرداختند و از این رهگذر با جریانات فکری و سیاسی مصر از جمله افکار و عقاید حسن البنا مرشد اول و مؤسس اخوان المسلمین، آشنا شده و تحت تأثیر آن قرار گرفتند. آن ها پس از استقلال کشورشان در اوایل دهه پنجاه به کشورشان بازگشتند و افکار اخوان المسلمین مصر را به دیارشان منتقل کردند. | ||
۲) حضور روحانیون مصری در دستگاه ها و نهادهای مذهبی، فرهنگی، آموزشی و قضایی لیبی نقش مؤثری در انتقال افکار اخوان مصر به این کشور داشته، زیرا اکثر روحانیون مصری متأثر از اصول و بنیادهای فکری حسن البنا بوده و خود از مبلغان این اندیشه ها در میان جوانان لیبیایی و اقشار مختلف این کشور | ۲) حضور روحانیون مصری در دستگاه ها و نهادهای مذهبی، فرهنگی، آموزشی و قضایی لیبی نقش مؤثری در انتقال افکار اخوان مصر به این کشور داشته، زیرا اکثر روحانیون مصری متأثر از اصول و بنیادهای فکری حسن البنا بوده و خود از مبلغان این اندیشه ها در میان جوانان لیبیایی و اقشار مختلف این کشور بوده‌اند. | ||
۳) حوادث و تحولات سیاسی همچون ترور حسن البنا در اواخر دهه چهل و آتش سوزی بزرگ [[قاهره]] در اوایل دهه پنجاه و پیروزی کودتای افسران آزاد مصر به رهبری سرهنگ [[جمال عبدالناصر]] و درگیری میان افسران آزاد و اخوانی ها، عرصه و صحنه حیات سیاسی و اجتماعی مصر را بر اخوانی ها و کادرهای فعال آن ها تنگ کرد و برخی از آن ها مجبور به جلاء وطن و به کشورهای همسایه همچون لیبی و سودان پناه بردند. | ۳) حوادث و تحولات سیاسی همچون ترور حسن البنا در اواخر دهه چهل و آتش سوزی بزرگ [[قاهره]] در اوایل دهه پنجاه و پیروزی کودتای افسران آزاد مصر به رهبری سرهنگ [[جمال عبدالناصر]] و درگیری میان افسران آزاد و اخوانی ها، عرصه و صحنه حیات سیاسی و اجتماعی مصر را بر اخوانی ها و کادرهای فعال آن ها تنگ کرد و برخی از آن ها مجبور به جلاء وطن و به کشورهای همسایه همچون لیبی و سودان پناه بردند. | ||