شیخ شامل: تفاوت میان نسخه‌ها

وی از قوم «آوار» بود و در روستای کوهستانی گمری واقع در شمال شرق داغستان در ۱۲۱۲ ق/ ۱۷۹۷ به دنیا‌ آمد.

شیخ شامل خواندن و نوشتن و مبادی علوم اسلامی را در نوجوانی در ولایت خود داغستان که در آن دوران مهمترین مرکز علمی ‌و فرهنگی اسلامی ‌بود فراگرفت.

شامل از همان آغاز جوانی تحت تأثیر مواعظ [[قاضی محمد]] ـ از مشایخ صوفی نقشبندی ـ قرار داشت.

فتوحات روسیه در قفقاز با گسترش طریقت نقشبندیه در آن منطقه همزمان شد. بنابراین مقاومت در برابر مهاجمان خارجی به نوعی «[[غزوه]]» یا «[[جهاد مقدس]]» بر ضد کفار روس تبدیل گردید.

قاضی محمد و شیخ شامل به [[بسیج]] و سازماندهی مردم داغستان در برابر اشغالگران روسی پرداختند.

در مدت کوتاهی شورش و طغیان سراسر داغستان را فرا‌گرفت و [[قاضی ملامحمد]] در مقام «امام» به عنوان رهبر نهضت مقاومت انتخاب شد.

او به کمک نیروهای رزمنده خود که مطیع و سرسپرده وی بودند به پایگاه‌های نظامی ‌روس‌ها و متحدان بومی ‌آنها حمله برد.

در ۱۲۴۸ ق/ ۱۸۳۲ هنگامی که ملامحمد و شامل در نزدیکی ولادی قفقاز بودند روس‌ها به فرماندهی ژنرال فن روزن به چچنستان و آوارستان حمله بردند. در این نبرد قاضی ملامحمد شهید و شامل نیز به سختی مجروح گردید اما توانست از صحنه بگریزد.

پس از شهادت قاضی ملامحمد، [[حمزه بیگ]] به جانشینی او برگزیده شد و پس از قتل او در جمادی الاول ۱۲۵۰ ق / سپتامبر ۱۸۳۴، شامل به مقام «امامت» رسید و فرماندهی نیروهای مسلمان داغستان را بر عهده گرفت.

شامل هنگامی‌‍ به عنوان «امام» انتخاب شد که در شرایط بسیار دشواری به سر می‌برد. [[حاجی مراد]] حاکم آوارستان که از نیرومندی و چالاکی رقیب تازه خود نیک آگاه بود از تزار روس یاری خواست و روس‌ها این خواهش او را با گشاده‌رویی پذیرفتند و به زودی نیروهای کمکی روس به خونزاق سرازیر شدند.

سقوط چچستان در ۱۷۵ ق/ ۱۸۵۹ برای جنبش اسلامی ‌شامل شکست بزرگی بود. بدین سان دیگر مرزهای نهضت شامل فروریخت و داغستان از هر سو به صورت میدان نبرد درآمد. لحظه پایان فرا رسیده بود. سقوط قلعه ودنو که شامل آن را به پسرش قاضی محمد سپرده بود، حس اعتماد و وفاداری پیروان شامل را نیز سخت متزلزل کرد.

باریاتینسکی از طریق چچستان عازم گونیب شد که آخرین پناهگاه شامل در داغستان بود. در این زمان، قبایل کوهستانی که روزگاری از او اطاعت می‌کردند، هجوم آورده بودند تا واپسین بقایای دارایی رهبرشان را به یغما برند. شامل در چنین وضعی تک و تنها به گونیب که هنوز بر شمال داغستان تسلط داشت رسیده بود. خانواده و فرزندانش، قاضی محمد و محمد شفیع چند روز بعد خود را به او رساندند. در این قلعه چهارصد تن از یاران وفادارش گرد‌ آمدند.

وی 25 سال با روسیه می‌جنگید. اما سرانجام در این مبارزه شکست خورد و در دهکده ای موسوم به گونیب به مقامات روسی تسلیم شد.

به [[آرتسیموویچ|آرتسیموویچ]] استاندار کالوگا از طرف دولت روسیه دستور داده شد که برای امام و خانواده‌اش خانه‌ای پیدا کنند. کارمندان استانداری بعد از جستجوی طولانی خانه‌ای مناسب را در مقابل پرداخت اجاره بهای سالانه 900 روبل پیدا کردند.

خانه مذکور یک عمارت سه طبقه آجری دارای بلوک‌های اضافی واقع در حیاط بود. در سه طبقه خانه 13 اطاق وجود داشت.

شیخ شامل ظاهرش خیلی جذاب بوده و اهالی شهر از او خیلی خوششان می‌آمد.

شیخ از بیمارستان‌ها و مدارس دیدن می‌کرد.

در 26 ماه اوت 1866 شیخ شامل در مجمع اعیان و اشراف کالوگا به وفاداری و تابعیت به روسیه سوگند یاد کرد. وی متعهد شد که خودش و خانواده‌اش برای همیشه تابع امپراطوری تزار [[آلکساندر دوم]] و ولیعهد و دولت روسیه خواهند بود.