سوره قلم: تفاوت میان نسخه‌ها

'''سوره قلم''' یا '''نون و القلم''' سوره ۶۸ از [[قرآن]] است و ۵۲ آیه دارد. قلم، زبان وبیان، عقل ومعرفت انسانیت است ،قلم بیان کننده فکر واندیشه وشخصیت صاحب قلم است. قلم زبان دوم انسانها است، بیانگر فرهنگ وهویت ملت‌ها است، ترسیم کننده خطوط فکری وسیاسی و حلقه وصل فرهنگ ها واندیشه ها است، انتقال دهنده فکر وفرهنگ به نسل‌های حاضر وآینده است و در نهایت هدایت گر عقل‌ها ومغزها است. محتوای سوره قلم، دلداری [[پیامبر(ص)]] در مقابل تهمت‌های مشرکان و دعوت به صبر و نهی او از پیروی [[مشرکان]] و یادآوری عذاب مشرکان در [[روز قیامت]] است. از آیات مشهور این سوره، آیه «و ان یکاد» و آیه خُلق عظیم است که پیامبر(ص) را دارای اخلاقی والا معرفی می‌کند.

سوره قلم جزو [[سوره های مکی]] [[قرآن کریم]] است که دومین سوره ای است که بر [[پیامبر اکرم(ص)]] [[نازل]] شده است و در چینش کنونی مُصحَف، شصت و هشتمین [[سوره]] است و در جزء ۲۹ قرآن جای دارد و به دلیل اینکه [[خداوند]] در آیه اول این سوره به قلم سوگند یاد کرده است، این سوره مبارکه، قلم نامیده شده است.

# دفاع از قرآن و [[پيامبر(ص)]]  

# صفات و اخلاق پيامبر(ص) و دشمنان او؛  

# ياداشت قلم و نوشتار<ref>تفسير قرآن مهر، ج 21، ص: 173</ref>.

* قلم، ن،

* ن والقلم<ref>تفسير نمونه، ج 24، ص366.</ref>.

# «سوره قلم»؛ نام قلم از آيه اول اين سوره گرفته شده است و خدا در اين آيه به قلم سوگند ياد كرده است<ref>تفسير قرآن مهر، ج 21، ص173.</ref>.

#  

# «سوره ن»؛ ن از حروف مقطعه است و این سوره همانند [[سوره ص]] و [[سوره ق]] به حرف مقطعه شروع کننده‌اش نامیده شده است.

#  

# «سوره ن والقلم»؛ شروع سوره با این عبارت می‌باشد. و از طرفی هم بعضى رواياتی كه در فضيلت اين سوره آمده است نشانگر استفاده نام ن والقلم از طرف معصومین برای این سوره می‌باشد<ref>همانند روایات منقول در ترجمه تفسير مجمع‌البيان، ج 25، ص202.</ref>.

#  

* سوره قلم پنجاه‌ودو آيه دارد<ref>الكشف و البيان، ج 10، ص5.</ref>.

*  

* سوره قلم سيصد كلمه دارد<ref>همان</ref>. (لازم به ذکر است اقوال در تعداد کلمات سوره های قرآن مختلف است).

*  

* سوره قلم هزارودويست‌وپنجاه‌وشش حرف دارد<ref>همان</ref>. (لازم به ذکر است اقوال در تعداد حروف سوره های قرآن مختلف است).

# نخست به ذكر قسمتى از صفات ويژه [[رسول خدا(ص)]] مخصوصا اخلاق برجسته او مى پردازد، و آن را با قسمتهاى مؤكدى تاكيد مى كند؛

#  

# سپس قسمتى از صفات زشت و اخلاق نكوهيده دشمنان او را بازگو مى نمايد؛

#  

# در بخش ديگرى داستان «أَصْحابَ الْجَنَّةِ» كه در حقيقت هشدارى است به مشركان زشت سيرت بيان شده؛

#  

# در قسمت ديگرى مطالب گوناگونى راجع به قيامت و عذاب كفار در آن روز آمده است؛

#  

# در بخش ديگرى انذارها و تهديدهايى نسبت به مشركان بازگو شده؛

#  

# در بخش ديگرى به پيامبر اسلام(ص) دستور مى دهد كه در برابر دشمنان سرسخت، استقامت و صبر نشان دهد<ref>تفسير نمونه، ج 24، ص365.</ref>؛

#  

# سرانجام در پايان سوره نيز سخن از عظمت قرآن و توطئه هاى مختلف دشمنان بر ضد [[پيامبر]] به ميان آورده.

سوره قلم رسول خدا(ص) را به دنبال تهمت‌هاى ناروايى كه مشركين به وى زده و او را ديوانه خوانده بودند، تسليت و دلدارى مى دهد، و به وعده هاى جميل و پاسدارى از خلق عظيمش دلخوش مى سازد، و آن جناب را به شديدترين وجهى از اطاعت مشركين و مداهنه با آنان نهى نموده، امر اكيد مى كند كه در برابر حكم پروردگارش صبر كند<ref>ترجمه تفسير الميزان، ج 19، ص615.</ref>.

سوره قلم شصت‌وهشتمين سوره در چينش كنونى قرآن به شمار می آید<ref>تفسير قرآن مهر، ج 21، ص173.</ref>.

سوره قلم دومين سوره در ترتيب نزول می باشد و بعد از سوره علق نازل شده است<ref>التمهيد في علوم القرآن، ج 1، ص 135.</ref>.(لازم به ذکر است اقوال در ترتیب نزول سوره های قرآن مختلف است).

# سوره قلم تنها سوره ای است که با حرف مقطعه «ن» و [[قسم]] به قلم آغاز شده است. اولین تحدی قرآن با توجه به امّی بودن پیامبر(ص) در این سوره با عبارت «وَ الْقَلَمِ وَ ما يَسْطُرُون» آمده است.

#  

# آيه معروف «وَ إِنْ يَكادُ» در سوره قلم واقع شده است<ref>تفسير قرآن مهر، ج 21، ص173.</ref>.

#  

# سوره قلم از [[سور مفصلات]] می باشد<ref>التمهید في علوم القرآن، ج1، ص313.</ref> [[ابن قتیبه]] می گوید: ... مفصلات سوره های کوچکی هستند که بعد از [[سور مثانی]] آمده اند اینکه چرا این سوره ها را مفصل نامیده اند به خاطر کوتاه بودن آنها و اینکه بسيار به واسطه بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ از يكديگر جدا شده‌اند<ref>جامع البيان فى تفسير القرآن، ج 1، ص 34.</ref>.

#  

# روايتى است كه از رسول خدا(ص) نقل شده كه فرمود: خداوند هفت سوره طوال را به جاى [[تورات]] و سوره هاى مئين را به جاى [[انجيل]] و سوره هاى مثانى را به جاى [[زبور]] به من داد، و پروردگارم مرا با دادن سوره هاى مفصّل فزونى بخشيد<ref>همان.</ref>.

#  

# سوره قلم همچنین جزو سور ممتحنات نیز آمده است<ref>التمهید في علوم القرآن، ج1، ص313.</ref>.