عبدالملک جوینی: تفاوت میان نسخه‌ها

۳٬۱۴۷ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۲ مهٔ ۲۰۲۲
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۷۰: خط ۷۰:


در مقام‌ علمی‌ و استادی‌ او همین‌ بس‌ که‌ [[ابوحامد غزالی‌]] عمدتاً پرورده حوزه درسی‌ او بود <ref>ابن‌عساکر، ص‌ ۲۲۳؛سبکی‌، ج‌ ۶، ص‌ ۱۹۶.</ref>. با وجود فضای‌ تعقل‌ و نظرورزی‌ در حوزه درسی‌ جوینی‌، که‌ در درس‌ کلام‌، خلاف‌ و بررسی‌ استدلالی‌ آرای‌ مذهب‌ فقهی‌ و نیز در مناظرات‌ علمی‌ وی‌ با بزرگان‌ دوره خود جلوه‌ داشت‌ <ref>رجوع کنید به سبکی‌، ج‌ ۵، ص‌ ۱۷۱، ۱۷۶ـ۱۷۷.</ref>، علاقه‌ به‌ عوالم‌ معنوی‌ و موضع‌ مساعد نسبت‌ به‌ تصوف‌ هم‌ در او به‌ چشم‌ می‌خورد <ref>رجوع کنید به همان‌، ج‌ ۵، ص‌ ۱۸۰، ۱۸۹.</ref> و این‌ عجیب‌ نیست‌ چون‌ جوینی‌ به‌ خانواده‌ای‌ تعلق‌ داشت‌ که‌ بعضاً [[صوفی‌]] بودند <ref>رجوع کنید به یاقوت‌ حموی‌، ذیل‌ «جوین‌».</ref>. خود او گاه‌ وقتی‌ از زهد و احوال‌ صوفیان‌سخن‌ می‌گفت‌ مخاطبان‌ را به‌ رقت‌ می‌آورد <ref>رجوع کنید به سبکی‌، ج‌ ۵، ص‌ ۱۸۰.</ref>.
در مقام‌ علمی‌ و استادی‌ او همین‌ بس‌ که‌ [[ابوحامد غزالی‌]] عمدتاً پرورده حوزه درسی‌ او بود <ref>ابن‌عساکر، ص‌ ۲۲۳؛سبکی‌، ج‌ ۶، ص‌ ۱۹۶.</ref>. با وجود فضای‌ تعقل‌ و نظرورزی‌ در حوزه درسی‌ جوینی‌، که‌ در درس‌ کلام‌، خلاف‌ و بررسی‌ استدلالی‌ آرای‌ مذهب‌ فقهی‌ و نیز در مناظرات‌ علمی‌ وی‌ با بزرگان‌ دوره خود جلوه‌ داشت‌ <ref>رجوع کنید به سبکی‌، ج‌ ۵، ص‌ ۱۷۱، ۱۷۶ـ۱۷۷.</ref>، علاقه‌ به‌ عوالم‌ معنوی‌ و موضع‌ مساعد نسبت‌ به‌ تصوف‌ هم‌ در او به‌ چشم‌ می‌خورد <ref>رجوع کنید به همان‌، ج‌ ۵، ص‌ ۱۸۰، ۱۸۹.</ref> و این‌ عجیب‌ نیست‌ چون‌ جوینی‌ به‌ خانواده‌ای‌ تعلق‌ داشت‌ که‌ بعضاً [[صوفی‌]] بودند <ref>رجوع کنید به یاقوت‌ حموی‌، ذیل‌ «جوین‌».</ref>. خود او گاه‌ وقتی‌ از زهد و احوال‌ صوفیان‌سخن‌ می‌گفت‌ مخاطبان‌ را به‌ رقت‌ می‌آورد <ref>رجوع کنید به سبکی‌، ج‌ ۵، ص‌ ۱۸۰.</ref>.
=آثار=
جوینی‌ در [[فقه‌]]، [[اصول‌ فقه‌]] و [[کلام‌]] آثار فراوانی‌ به‌ جای‌ گذاشت‌. مهم‌ترین‌ اثر او در علم‌ اصول‌، کتاب‌ الورقات‌ فی‌ اصول‌ الفقه‌ ، بارها چاپ‌ شده‌ است‌، از جمله‌ در ضمن‌ مجموع‌ متون‌ اصولیه لاشهر مشاهیر علماء المذاهب‌ الاربعه در دمشق‌ (بدون‌ تاریخ‌) و همچنین‌ در حاشیه کتاب‌ شرح‌ تنقیح‌ الفصول‌ فی‌ الاصول‌ احمدبن‌ ادریس‌ قَرافی‌، که‌ در ۱۳۰۶ در قاهره‌ منتشر شده‌ است‌. لئون‌ برشه‌ این‌ کتاب‌ را به‌ فرانسه‌ برگرداند و در ۱۳۰۹ ش‌/ ۱۹۳۰ در تونس‌ منتشر کرد.
تا قرن‌ یازدهم‌ شرحها و منظومه‌های‌ فراوانی‌ در باره این‌ کتاب‌ به‌ نگارش‌ در آمد، از جمله‌ ارشاد الفحول‌ [[سعدالدین‌ تفتازانی‌]] (متوفی‌ ۷۹۱)، شرحهای‌ جلال‌الدین‌ محمدبن‌ احمد مَحَلّی‌ (متوفی‌ ۸۶۴) و محمدبن‌ محمدبن‌ عبدالرحمان‌ (ابن‌امام‌ الکاملیه‌، متوفی‌ ۸۷۴). روش‌ او در اصول‌ فقه‌ به‌ بهترین‌ وجه‌ در کتاب‌ البرهان‌ فی‌ اصول‌ الفقه‌ آمده‌ است‌. بر اساس‌ این‌ کتاب‌ می‌توان‌ گفت‌ او احتمالاً نخستین‌ کسی‌ است‌ که‌ علاقه‌ به‌ طراحی‌ یک‌ نظام‌ اصول‌ فقه‌ در پایه مذهب‌ اشعری‌ داشته‌ است‌ <ref>د. اسلام‌ ، همانجا؛نیز رجوع کنید به فاخوری‌ و جر، ج‌ ۱، ص‌ ۱۸۷.</ref>. پیچیدگی‌ و دیریابی‌ مطالب‌ کتاب‌ باعث‌ شده‌ است‌ سبکی‌ (ج‌ ۵، ص‌ ۱۹۲) آن‌ را «لُغز[= معمای‌] الامه» بنامد. [[ابن‌خلدون‌]] <ref>ج‌۱: مقدمه‌، ص‌۵۷۶.</ref> این‌ کتاب‌ را در کنار المستصفی‌، کتاب‌ اصولی غزالی‌، از بهترین‌ کتابهای‌ اصولی‌ می‌داند که‌ متکلمان‌ نوشته‌اند.
مهم‌ترین‌ کتاب‌ فقهی‌ جوینی‌ نهایه المطلب‌ فی‌ درایه المذهب‌ است‌ که‌ از کتابهای‌ مهم‌ فقه‌ شافعی‌ نیز به‌شمار می‌آید.
'''دیگر آثار فقهی‌ جوینی‌ اینهاست‌''':
* مُغیثُ الخلق‌ فی‌ بیان‌ الاحق‌ ، در ترجیح‌ آرای‌ شافعی‌ بر دیگر مذاهب‌؛
* الدُرَّه المضیئه فی‌ ما وقع‌ فیه‌ الاختلاف‌ بین‌ الشافعیه و الحنفیه؛
* کتاب‌ الفروق‌؛
* رساله فی‌ التقلید و الاجتهاد؛


=پانویس=
=پانویس=
confirmed، مدیران
۳۷٬۶۶۷

ویرایش