عقلیه

عقلیه فرقه کلامی از شیعه «امامیه» بودند.

عقاید

عقلیه معتقد بودند که نظر و قیاس به علم و معرفت خداوند پیوند می‌خورد و زمانی که پیامبران بیایند، عقل در پذیرش هدایت آنها حجت دارد، امّا قبل از آمدن پیامبران، برای عقل هیچ حجت و دلالتی نیست. به تعبیر دیگر عقل تابع سنت است و در زمان نبود پیامبران، چون سنت آشکاری وجود نداشته است، پس دلیلی برای عذاب انسان نسبت به افعالش وجود نداشته است. قرآن به تایید این مطلب فرمود: «ما کُنَّا مُعَذِّبِینَ حَتَّی نَبْعَثَ رَسُولًا» سوره حجر، آیه 17. یعنی ما هرگز (قومی را) مجازات نخواهیم کرد، مگر آنکه پیامبری مبعوث کرده باشیم تا وظایف‌شان را (به آنها) بیان کند .