زیانیه
زیانیه شاخهای از طریقه صوفیه «شاذلیه» هستند که ذکر ایشان با ذکر طریقه «شاذلیه» اختلاف دارد.
موسس
رییس طریقه زیانیه شخصی به نام محمد بن عبدالرحمن ابی زیان متوفای سال 1145 میلادی بود.[۱]
شرح حال موسس
محمد بن عبدالرحمن در ثاثا نزدیک قناذی (در جنوب شرقی فجوج) از اعمال مراکش متولد شد و در سجلماسه تحصیل علم کرد و به فرمان پادشاه مراکش با تهمت جادوگری از فاس رانده شد و به (تافیلالت) گریخت و به فرقه شاذلیه در آمد و به حج رفت و پس از بازگشت در قناذی که مرکز آن طایفه بود زاویهای (خانقاه) بنا کرد و چندین چاه آب حفر نمود. چندی بعد شهرت کرامات او در شمال آفریقا زبان‌زد مردم شد و گروهی از دزدان و راهزنان نیز به وی گرویدند. [۲]
توصیفات
زیانیه صوفیهای هستند که کارشان اختصاص به نگهداری و حفظ کاروان‌ها و تجار از راهزنان بوده است. به طوری که هیچ کاروان و تاجری نمی‌توانست بدون حمایت سواران زیانیه سفر امنی داشته باشد. آنها با خود نامه‌ای را که به مهر شیخ طایفه رسیده بود حمل میکردند. از این جهت دزدان به احترام نامه شیخ از غارت کاروان خودداری میکردند. [۳]
حیطه جغرافیایی
زیانیه بیشتر در شمال آفریقا بسر می‌بردند و در کشوهای الجزایر و مراکش ساکن بودند. [۴] [۵]
پانویس
- ↑ مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 214
- ↑ مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 214
- ↑ مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 213 با ویرایش و جابجایی و اصلاح عبارات
- ↑ مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 213 با ویرایش و اصلاح و جابجایی عبارات
- ↑ دائرة المعارف الاسلامیه، چاپ اول، ج 10، ص 477- 478.