احمد بن داود بن علی بن حسین قمی

نام	احمد بن داود بن علی بن حسین قمی
القاب و سایر نام‌ها	ابوالحسین • كثیرالحدیث
زاده	قم
درگذشت	پیش از 333هجری • قم
استادان	محمد بن عبدالله بن جعفر حمیری • محمد بن جعفر مؤدب • محمد بن سندی • احمد بن محمد بن سعید • محمد بن حسن صفار
شاگردان	فرزندش ابوالحسن محمد بن احمد بن داود قمی • سلامه بن محمد بن حسین
آثار	النوادر
دین و مذهب	اسلام • تشیع

احمد بن داود بن علی بن حسین قمی، (000 – حدود 329ق)فقیه و محدث شیعی. وفات او پیش از 333هجری در قم است. فرزندی به نام «ابوالحسن محمد بن احمد بن داود قمی»(م368ق) دارد كه بعدها آوازه او از پدر فراتر رفت و جزء فقهاء و اساتید بغداد به ‏شمار آمد. نجاشی او را «كثیرالحدیث» معرفی كرده است. نجاشی درباره معرفی شخصیت او با تكرار كلمه «ثقه ثقه» كه از این روش تنها در مورد افراد معدودی استفاده می‏‌كند، از او تجلیل شایانی به‏ عمل آورده است. از آثار او كتاب «النوادر»(تازه‏‌های حدیث) است كه كتابی پر فایده معرفی شده است.

معرفی اجمالی

احمد بن داود بن علی بن حسین قمی، فقیه و محدث شیعی. به گفته برخی از صاحب نظران كنیه او در فهرست طوسی «ابوالحسین» آمده است ولی ظاهراً كنیه مذكور مربوط به نوه او احمد بن محمد بن احمد بن داود است. وی در قم چشم به جهان گشود ولی زمان آن دانسته نیست. وفات او پیش از 333هجری در قم روی داده است زیرا پسرش بعد از وفات پدر به همراه دایی خود «سلامه» به بغداد عزیمت نمود و سلامه در 333هجری از بغداد سفری به شام داشته است. از این گزارش به دست می‌‏آید كه وی چند سال پیش از 333هجری درگذشته بود. وی با پدر شیخ صدوق علی بن حسین بن بابویه(م329ق) هم‏‌صحبت بود، از این‌‏رو ممكن است تاریخ وفات او حدود 329هجری بوده باشد.

وی در قم پرورش یافت و پس از دوران كودكی و نوجوانی، سفر كوتاهی به بغداد داشته و در آنجا با خواهر سلامه بن محمد بن اسماعیل ارزنی(م339ق) ازدواج نمود و سپس به اتفاق همسرش به قم مراجعت نمود و از او فرزندی به نام «ابوالحسن محمد بن احمد بن داود قمی»(م368ق) به دنیا آورد كه بعدها آوازه او از پدر فراتر رفت و جزء فقهاء و اساتید بغداد به ‏شمار آمد. وی پس از اینكه به قم بازگشت در این شهر اقامت دائم داشت و در مدت حیات علمی خود، در گسترش فرهنگ و معارف تشیع از هیچ كوششی دریغ نورزید و پیوسته مجالس درس او برپا بود، به همین دلیل نجاشی او را «كثیرالحدیث» معرفی كرده است. وی در نگاه صاحب نظران از شخصیت ممتازی برخوردار است و احادیث او دارای اعتبار ویژه‌‏ای است. نجاشی درباره معرفی شخصیت او با تكرار كلمه «ثقه ثقه» كه از این روش تنها در مورد افراد معدودی(34نفر) استفاده می‏‌كند، از او تجلیل شایانی به‏ عمل آورده است.

استادان

اساتید او محمد بن عبدالله بن جعفر حمیری(م. ب304ق)، محمد بن جعفر مؤدب، محمد بن سندی، احمد بن محمد بن سعید، محمد بن حسن صفار(م290ق) و بسیاری دیگر هستند. وی همچنین از معاصرانش علی بن بابویه قمی(م329ق) و محمدبن قولویه قمی(م. ح329ق. پدر جعفر بن قولویه) نیز روایت دارد.

شاگردان

از شاگردان او می‏‌توان فرزندش ابوالحسن محمد بن احمد بن داود قمی(محمد) و سلامه بن محمد بن حسین را نام برد.

آثار

كتاب النوادر(تازه‏‌های حدیث) است كه كتابی پر فایده معرفی شده است که از آثار مشهور وی می‌باشد.

منابع

1. امل الآمل، ج2ص25 شماره 65، وص240 شماره708؛
2. تنقیح المقال(حجری)، ج1ص61 شماره358؛
3. رجال ابن داود، ص37 شماره74؛
4. رجال طوسی، ص413 شماره 5984، وص447 شماره 6359؛
5. رجال نجاشی، ص95 شماره 235، وص192 شماره 514، وص384 شماره1045؛
6. طبقات اعلام الشیعه، ج1صص27 و136.