شاگردان اهل بیت از رؤسای مذاهب اهل سنت
شاگردان اهل بیت از رؤسای مذاهب اهل سنت عنوان مقاله ای است در رابطه با حضور یافتن برخی از رؤسای مذاهب اسلامی در مجالس درس اهل بیت (علیهم السلام) که توسط سید محمد مهدی پور گردآوری گردیده است. مقاله پیش رو دربردارنده مطالبی درباره حضوریافتن رؤسای مذاهب مالکیه، حنبلیه، شافعیه و حنفیه در محضر درس امام صادق (ع) و امام باقر (ع) می باشد.
مقدمه
بعضی از رؤسای اهل سنت با واسطه و یا بدون واسطه در محضر اهل بیت تلمذ کردند مطلب پیش رو در این موضوع می باشد. فضاى علمى آن زمان به گونه اى بود كه مرزهاى مذهبى مانع از دريافت حقايق علمى نمی شد. از اينرو رؤساى مذاهب معمولاً با اهل بيت عليهم السلام ارتباط داشتند و از خرمن علمى آنان استفاده لازم می بردند.[۱]
مالکیه
الف) مالك بطور مستقيم و بلاواسطه از مكتب امام صادق عليه السلام استفاده كرده است به طوريكه آن حضرت را در زمره اساتيد مالك محسوب كرده اند.
مالك از محضر علمى امام باقرعليه السلام نيز بهره گرفته است، به گونه اى كه گفته می شود او شيوه هاى استنباط احكام و برخى از احكام معاملات را نيز از آن حضرت فرا گرفته است.[۲]
حنفیه
ب ) ابوحنيفه نيز بطور مستقيم در محضر امام باقر و امام صادق عليهما السلام تلمذ كرده است. هر چند ابوحنيفه از نظر سنى هم سنّ امام صادق عليه السلام بوده ولى از آن حضرت علم فرا گرفته است. ابوحنيفه در مورد مقام علمى امام صادق عليه السلام می گويد: و اللَّه ما رأيت أفقه من جعفر من محمد الصادق ؛ بخدا سوگند كه فردى فقيه تر از جعفر صادق نديدم.[۳]
شافعیه و حنبلیه
ج ) شافعى و احمد بن حنبل نيز با واسطه از علوم امام صادق عليه السلام استفاده كرده اند.
سخن استاد واعظ زاده
استاد واعظ زاده خراسانى در اين زمينه می گويد: در اين اوضاع مذاهب پديد آمدند و ميان مؤسسان آنها ارتباطاتى بوده است و تمامى آنها بطور مستقيم يا غير مستقيم از علوم امام صادق عليه السلام استفاده كردند و تمامى آنان بخصوص ابوحنيفه احترام به اهل بيت را كتمان نمی كردند و شافعى كه به صراحت مودت و علاقه خود را به اهل بيت عليهم السلام اظهار می كرد، آنان گر چه شيعه نبودند اما تمامى آنان دوستدار اهل بيت بودند و اقرار به فضائل اهل بيت داشتند و آنان با اهل بيت رابطه بسيار نيكويى داشتند.[۴]