حرم فاطمه بنت موسی بن جعفر
نویسنده این صفحه در حال ویرایش عمیق است.
یکی از نویسندگان مداخل ویکی وحدت مشغول ویرایش در این صفحه می باشد. این علامت در اینجا درج گردیده تا نمایانگر لزوم باقی گذاشتن صفحه در حال خود است. لطفا تا زمانی که این علامت را نویسنده کنونی بر نداشته است، از ویرایش این صفحه خودداری نمائید.
آخرین مرتبه این صفحه در تاریخ زیر تغییر یافته است: ۱۰:۴۲، ۲۳ نوامبر ۲۰۲۱؛
| نام | حرم حضرت معصومه |
|---|---|
| نام کامل | آستانه حضرت معصومه سلام الله علیها |
| کشور | ایران |
| شهرستان | قم |
| دورهٔ ساخت | صفویان•دوره قاجار |
حرم حضرت معصومه (س) از مهم‌ترین جاهای دیدنی قم است که بعد از حرم امام رضا (ع)، دومین جاذبه مهم مذهبی ایران شناخته می‌شود. در این حرم فاطمه معصومه (س) مشهور به کریمه اهل بیت، دختر امام کاظم(ع) و خواهر امام رضا (ع)، از بانوان برجسته و بافضیلت خاندان اهل بیت (ع) و از جمله امامزادگان مدفون در قم است که زیارت مرقد او نزد شیعیان از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. او در مدینه به دنیا آمد و در سال ۲۰۱ هجری قمری به قصد دیدار برادرش امام رضا (ع) در طوس، وارد ایران شد؛ اما در میانه راه، به علت بیماری، در شهر قم درگذشت. بزرگان و عالمان دینی، ویژگی‌های شخصیتی و مذهبی وی را ستوده و از او روایاتی نیز نقل کرده‌اند.
این حرم محل دفن چهره‌های سرشناس و مهم تاریخ ایران همچون پروین اعتصامی، شهید مطهری، علامه طباطبائی، آیت الله بهجت و تعدادی از شاهان صفوی و قاجار است.
علاوه بر این، مدرسه فیضیه قم که از آن به‌عنوان یکی از تاریخ‌سازترین مدارس قدیمی کشور یاد می‌شود، در این آستان مقدس قرار دارد.
حرم حضرت معصومه (س) چه زمانی بنا شد
حضرت، معصومه (س) دختر گرامی امام هفتم شیعیان حضرت موسی بن جعفر (ع) است. مادر مکرمه ایشان حضرت نجمه خاتون (س) است. ولادت آن حضرت در روز اول ذیقعده سال ١٧٣ هجری قمری در مدینه منوره واقع شده است.
در سال ٢٠٠ هجری قمری در پی اصرار و تهدید مأمون عباسی سفر تبعید گونه حضرت رضا (ع) به مرو انجام شد و آن حضرت بدون این که کسی از بستگان و اهل بیت خود را همراه خود بیاورند راهی خراسان شدند.
یک سال بعد از هجرت تبعید گونه حضرت رضا (ع) به مرو، در سال 201 هجری قمری، به شوق دیدار برادر و ادای رسالت زینبی و پیام ولایت، به همراه عده ای از برادران و برادرزادگان به طرف خراسان حرکت کرد و در هر شهر و محلی مورد استقبال مردم واقع می شد. درشهر ساوه عده ای از مخالفان اهلبیت که از پشتیبانی مأموران حکومت برخوردار بودند، سر راه کاروان آنان را گرفته و با همراهان حضرت وارد جنگ شدند، در نتیجه تقریباً همه مردان کاروان به شهادت رسیدند، حتی بنابر نقلی حضرت معصومه(س) را نیز مسموم کردند.
به هر حال، یا بر اثر اندوه و غم زیاد از این ماتم و یا بر اثر مسمومیت از زهر جفا، حضرت فاطمه معصومه (س)بیمار شدند و چون دیگر امکان ادامه راه به طرف خراسان نبود قصد شهر قم را نمود. حدوداً در روز ٢٣ ربیع الاول سال ٢٠١ هجری قمری حضرت وارد شهر مقدس قم شدند. و در محلی که امروز «میدان میر» نامیده می شود در منزل «موسی بن خزرج» فرود آمدند و افتخار میزبانی حضرت نصیب او شد.
آن بزرگوار به مدت ١٧ روز در این شهر زندگی کرد محل زندگی و عبادت آن حضرت در مدرسه ستیه به نام «بیت النور» هم اکنون محل زیارت ارادتمندان آن حضرت است.
سرانجام در روز دهم ربیع الثانی و «بنا بر قولی دوازدهم ربع الثانی» سال ٢٠١ هجری پیش از آن که دیدگان مبارکش به دیدار برادر روشن شود، در دیار غربت و با اندوه فراوان دیده از جهان فروبست. مردم قم با تجلیل فراوان پیکر پاکش را به سوی محل فعلی که در آن روز بیرون شهر و به نام «باغ بابلان» معروف بود تشییع نمودند.
پس از دفن حضرت معصومه (س) موسی بن خزرج سایبانی از بوریا بر فراز قبر شریفش قرار داد تا این که حضرت زینب فرزند امام جواد (ع) به سال ٢٥٦ هجری قمری اولین گنبد را بر فراز قبر شریف عمه بزرگوارش بنا کرد. پس از آن در طول سالیان دراز تا امروز مرقد مطهر ایشان همواره مورد توجه و احترام شیعیان و ارادتمندان بوده و بارها تجدید بنا شده و توسعه و تکمیل یافته است. امروزه حرم مطهر دارای ضریح، گنبد، رواق ها، ایوان ها، صحن ها، گلدسته هاو....بسیار زیبایی است.
مرقد مطهر
در سال 605 هجری به دستور «امیر مظفر احمد بن اسماعیل» بزرگ خاندان آل مظفر، بزرگ ترین استاد کاشی ساز آن زمان «محمد بن ابی طاهر کاشی قمی» کار ساخت و پرداخت کاشی های متنوع مرقد را شروع کرد و بعد از هشت سال، در سال 613 کاشی های آن آماده گردید و کار گذاشته شد. اخیراً در سال 1377 شمسی مرقد مطهر به شکل جدید که آمیخته ای از کاشی و سنگ است تجدید بنا شد و همچنین دیواره های داخلی با سنگ مرمر سبز آراسته گردید.