کیمیاء السعادة (کتاب)
نویسنده این صفحه در حال ویرایش عمیق است.
یکی از نویسندگان مداخل ویکی وحدت مشغول ویرایش در این صفحه می باشد. این علامت در اینجا درج گردیده تا نمایانگر لزوم باقی گذاشتن صفحه در حال خود است. لطفا تا زمانی که این علامت را نویسنده کنونی بر نداشته است، از ویرایش این صفحه خودداری نمائید.
آخرین مرتبه این صفحه در تاریخ زیر تغییر یافته است: ۱۱:۲۷، ۱۶ ژانویه ۲۰۲۲؛
| نام نويسنده | ابو حامد غزالى |
|---|---|
| موضوع | اخلاق و معاشرت |
| زبان کتاب | فارسى |
| ناشر | دار المنهاج |
| سال نشر | ۱۳۶۱هجری شمسی |
| تعداد جلد | 2 جلدی |
| مکان چاپ | تهران |
کتاب كيمياء السعادة یا کیمیای سعادت نوشتهٔ محمد غزالی است این اثر دربارهٔ اصول دین و معاشرت در اسلام که در آخرین سال‌های قرن پنجم هجری به زبان فارسی به رشته تحریر درآمده‌است. و این کتاب از مشهورترین کتب عرفانی و دینی به‌شمار می‌رود که از لحاظ فصاحت کلام، درست‌نویسی و خالی بودن از تکلف و تصنع کم‌نظیر است.[۱].
معرفی اجمالی
کیمیای سعادت چکیده‌ای است از کتاب بزرگ احیاء علوم الدین، که غزالی آن را با همان نظم و ترتیب به زبان مادری خود نوشته‌است. مقدمه کتاب در چهار عنوان است: خودشناسی، خداشناسی، شناخت دنیا، و شناخت آخرت. متن کتاب مانند احیاء به چهار رکن تقسیم شده: عبادات، معاملات، مُهلکات، و مُنجیات.
عبادات
در رکن عبادات، غزالی برخلاف کتاب‌های فقهی به ظاهر عبادات نپرداخته و در همه جا فلسفه و معانی آن را نیز مورد بحث قرار داده‌است. این رکن کتاب مانند ارکان دیگر شامل ۱۰ اصل است:
- اصل اول: اعتقاد اهل‌سنت؛
- اصل دوم: طلب علم؛
- اصل سوم: طهارت؛
- اصل چهارم: نماز؛
- اصل پنجم: زکات؛
- اصل ششم: روزه و شرایط آن؛
- اصل هفتم: حج؛
- اصل هشتم: قرآن خواندن؛
- اصل نهم: ذکر حق‌تعالی؛
- اصل دهم: ترتیب و اذکار.
معاملات
در این رکن آداب و شرایط زندگی دنیوی مورد بحث قرار گرفته‌است و اصول و شرایطی که از نظر وی، و با توجه به احادیث و سنن اسلامی برای زندگی سالم ضروری است، بیان شده‌است. این رکن کتاب نیز مشتمل بر ۱۰ اصل است:
- اصل اول: آداب طعام خوردن؛
- اصل دوم: آداب نکاح؛
- اصل سوم: در آداب کسب و تجارت؛
- اصل چهارم: شناختن حلال و حرام و شبهات؛
- اصل پنجم:آداب صحبت؛
- اصل ششم: آداب عزلت گرفتن از خلق؛
- اصل هفتم: آداب سفر؛
- اصل هشتم: آداب سماع و وجد؛
- اصل نهم: امر به معروف و نهی از منکر؛
- اصل دهم: فرمانروایی و رعیت داشتن.
مُهلکات
در این رکن غزالی به بررسی خطرات و دام‌هایی می‌پردازد که انسان را از راه راست بازمی‌دارد و از سعادت دنیوی و اخروی دور می‌سازد. این بخش کتاب مانند ارکان دیگر به ۱۰ اصل تقسیم شده و نویسنده به یکی از این آفات پرداخته و راه شناخت صحیح آن و همچنین روش علاج و از بین بردن آن از خوی انسان را برشمرده‌است. این اصول عبارت‌اند از:
- اصل اول: ریاضت نفس؛
- اصل دوم: علاج شهوت شکم و فرج؛
- اصل سوم: علاج شرسخن و آفت‌های زبان؛
- اصل چهارم: علاج بیماری خشم و کینه و حسد؛
- اصل پنجم: علاج دوستی دنیا؛
- اصل ششم: علاج دوستی مال و آفت بخل؛
- اصل هفتم: علاج دوستی جاه و حشمت؛
- اصل هشتم: علاج ریا و نفاق اندر عبادت؛
- اصل نهم: علاج کبر و عُجب؛
- اصل دهم: علاج غرور و فریفتگی.
مُنجیات
در این بخش کتاب خصوصیات و کیفیت‌های روحی که سبب نجات انسان از بلایا و حسن عاقبت وی می‌شود مورد بحث قرار گرفته‌است. این رکن نیز ۱۰ اصل دارد:
- اصل اول: در توبه؛
- اصل دوم: در صبر و شکر؛
- اصل سوم: در خوف و رجا؛
- اصل چهارم: در فقر و زهد؛
- اصل پنجم: در صدق و اخلاص؛
- اصل ششم: در محاسبه و مراقبه؛
- اصل هفتم: در تفکر و ندامت؛
- اصل هشتم: در توکل و توحید؛
- اصل نهم: در محبت و شوق؛
- اصل دهم: در مرگ و احوال آخرت.
چاپ
کیمیای سعادت چندین بار توسط احمد آرام و حسین خدِیوجَم با زحمات و کار جداگانه در تهران به چاپ رسیده‌است. حسین خدیوجم، که ترجمه پارسی احیاء علوم الدین را نیز تألیف و به چاپ رسانده، متن کامل کیمیای سعادت را در سال ۱۳۶۱ در دو جلد به چاپ رساند و تا حال بیش از ده بار به نشر رسیده‌است. در سال ۱۳۹۰ این کتاب مجدد، زیرنظر بهاءالدین خرمشاهی تصحیح و ویرایش شد و توسط نشر نگاه در یک مجلد به چاپ رسید.
ترجمه
کیمیای سعادت چندین بار به زبان‌های انگلیسی، عربی، ترکی، ایتالیایی، هندی و اردو، بنگالی و مالی (زبان کشورهای مالزیایی و سنگاپور) ترجمه گردیده‌است.
پانویس
- ↑ غزالی طوسی، ابوحامد امام محمد، کیمیای سعادت، به کوشش حسین خدیو جم، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، چاپ دهم ۱۳۸۲