محمد العربی بن احمد بن عبدالله معن الاندلسی
نام
ابو حامد وابو عبدالله محمد المدعو العربی بن احمد بن عبد الله معن الاندلسی | |
---|---|
محل تولد | مغرب |
اساتید | احمد الیمنی |
دین | اسلام |
ابو حامد وابو عبدالله محمد المدعو العربی بن احمد بن عبد الله معن الاندلسی ولی صالح و محققی واصل بود.ابوالعباس احمد الیمنی در مورد او در المقصد گفته است: ((همانا در آن خیر است و او از صالحان است))[۱].
احوالات
خداوند او را صاحب احوالات عرفانی و ربانی کرده بود و اهل تنبلی نبود او در خانه می ماند مگر آنکه می خواست به زاویه و خانقاه برود.او علاقه وافری به سماع داشت. اهل سکوت و جز در موادی که منفعتی برای دنیا و آخرت داشت کلامی نمی گفت.او را اهل لهو و لغو نمی دانستند. نزد مردم مورد احترام بوده و بر سیره سلف خود عمل کرده و اهل برتری جویی نبود و به خرابه ها برای کمک به مساکین و فقرا رفت و آمد می کرد.
گفتار
او کلمات عجیبی در باب طریقت دارد و نشانه های زیبایی در آثار خود،اصحاب و یارانش ذکر شده است از جمله اینکه:
((از عزت و احترام به کسی که به دست او فتوحاتی بر شما ظاهر شده غافل نشوید، زیرا بزرگداشت و حفظ حرمت او کلید بزرگی است برای افزایش ذخایر و عنایات الهی و بر شما باد که این مهم را از دست ندهید))
((به وصال نرسیدیم الا با گذشتن از تیرها و بلاها)).
((نه عاشق و معشوق زمانی معنا پیدا می کند که شما را دوست بدارد )).
((غذاى حكمت خود را به کسی بدهید كه بيش از همه نيازمنداست و گرنه افترا و ناسپاسی را در پی دارد.زیرا خداوند در قرآن می فرماید: صدقه فقط برای فقرا و نیازمندان است ))[۲].
اساتید و شاگردان
پدرش ابوالعباس او را به فرزندخواندگی و تربیت نزد احمد الیمنی فرستاد. این را شاگردش علی الجمال در جاهایی از کتاب خود آورده است و شیخ ابوالعباس ابن عجیبه در فهرست خود آورده است که: روش قادریه را از او گرفته و از پدرش طریقه شاذلی را بدین جهت می گفت: ((و در آن دو دریا در من به هم رسیدند؛بحرالشاذلی و بحر القادری)). از دیگر شاگردانش می توان به پسرش ابو محمد عبد الله، المحمدان: ابو عبدالله آمزاج، ابو عبد الله البوعصامی، ابو عبدالله محمد بن يونس الشريف السریفی الفاسی، ابوالحسن علی الجمل اشاره کرد.آنان در حدود 16 سال شاگردی او را کرده و از او شنیده و اسرار و دانش و حکمت و مهربانی را دیدند که با مشقت و منحصر به خودش بود. و دیگرانی مانند:ابوالعباس احمد التیجانی و ابو عبدالله محمد التاودی ابن سوده المری از او بهره برده اند.
آثار
ترجمه ای از "الروضة المقصودة"، و"سلوك الطريق الوارية" از آثار اوست.
وفات
مورخین متعددی ذکر کرده اند که او در سال 1166 ق / 1753 م وفات یافته است. او تشییع جنازه با شکوهی داشت که در آن بزرگان فاس تا فقرای آن شهر در آن شرکت داشتند. قبر او در روضه پدر و جدش بود و در همانجا بر او نماز خوانده شد و قبر او اکنون نیز زیارتگاهی است که از كنار گنبد يوسفیه مشخص است[۳].