ادریسیه
يیروان ادريس بن عبدالله بن حسن مثنى مى باشند كه بنيانگذار حكومت و دولت ادريسيه در مغرب (شمال آفريقا) بود. وى در آغاز با حسين بن على بن حسن در عصر خلافت هادى عباسى خروج كرد و چون حسين در واقعه فخ كشته شد، به فرمان برادرش محمد بن عبدالله ( نفس زكيه ) به مغرب شتافت و دولت علوى - شيعى در آن سامان تشكيل داد (172 ق و مركز حكومت را در شهر وليله نزديك مراكش فعلى قرار داد كه امروزه معروف به شهر قصر فرعون است . چون مردم مغرب او را شناخته و به نسبش پى بردند، وى را گرامى داشتند و استاندار عباسيان را از كار بر كنار نموده و مقدمه حكومت او را پى ريختند، و در روز جمعه ، چهارم رمضان سال 172 هجرى او را به خلافت برگزيدند. وى مردى شجاع و دلير بود و لذا شهرهاى مغرب از جمله فاس و تلمسان را به تصرف در آورد. ادريس در تلمسان مسجدى بنا كرد كه منبر آن مسجد نام وى بر آن نوشته شده بود، تا زمان ابن خلدون باقى بود وى بدست سليمان بن جرير رقى نماينده رژيم عباسى (جاسوس خليفه وقت ) و بوسيله شيشه عطرى زهر آگين مسموم شد و در گذشت ادريس غلامى داشت به نام راشد كه سرپرستى همسرش را كه باردار بود بر عهده گرفت . و چون پسرى به دنيا آورد، نام پدرش را بر وى گذاشتند ادريس بن عبدالله در سال 177 هجرى در گذشت . دولت ادريسيه در سال 246 هجرى ره اوج خود رسيد. انقراض اين سلسله و دولت در سال 375 هجرى بود. برگفته از: [۱]