عبدالله بن شیخ المحفوظ بن بَیّه فقیه، واعظ اسلامی، رئیس شورای شریعت امارات و رئیس مجمع ترویج صلح در جوامع مسلمان و بنیاد الموطأ در ابوظبی است. شیخ عبدالله بن بیه پیش از استعفا در سال ۲۰۱۳ به عنوان نایب رئیس اتحادیه جهانی علمای مسلمان خدمت کرد. دانشگاه جرج تاون او را به‌عنوان یکی از ۵۰ شخصیت تأثیرگذار اسلامی جهان برای سال های ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۶ انتخاب کرد. در جایزه جهانی جوانان برای خدمت به فعالیت‌های اسلامی در هفتمین دورۀ خود در بحرین عنوان «استاد نسل» را به دست آورد.

تولد و تربیت

در سال ۱۹۳۵ میلادی در تمبادگا در شرق موریتانی به دنیا آمد، در خانه اهل علم و ورع بزرگ شد و از علم پدرش قاضی شیخ المحفوظ بهره‌مند شد و علوم عربی را از محمد سالم بن الشین و علوم قرآنی را از شیخ بیه بن السالک المسومی آموخت.

مسئولیت‌ها

او برای خواندن درس قضاوت به تونس سفر کرد و در میان قضات بورسیه مقام اول را به دست آورد. او پس از بازگشت به موریتانی به سمت‌های متعددی از جمله رئیس اداره شریعت در وزارت دادگستری، نایب رئیس وقت دادگاه تجدید نظر، نایب رئیس وقت دیوان عالی کشور و رئیس بخش شریعت دیوان دست یافت.

سپس به عنوان کمیسر عالی امور دینی ریاست جمهوری منصوب شد و در آنجا پیشنهاد تأسیس وزارت امور اسلامی را داد که اولین وزیر این وزارتخانه بود، سپس وزیر آموزش و پرورش پایه و امور مذهبی، سپس وزیر دادگستری و قانون گذاری و حافظ حلقه ها، سپس وزیر منابع انسانی - در رتبه معاون نخست وزیر - و سپس وزیر ارشاد ملی و سازمان های حزبی که شامل وزارتخانه های اطلاعات، فرهنگ، جوانان، ورزش، پست، تلگراف و امور اسلامی، و دبیر دائمی حزب مردم موریتانی، تنها حزب حاکم بود که عضو دفتر سیاسی و کمیته دائمی یک سال پیش آن بود. ۱۹۷۰ تا ۱۹۷۸.

فعالیت

او در بسیاری از کنفرانس ها شرکت کرد که مهم ترین آن ها اولین اجلاس سران کشورهای اسلامی در رباط و اولین کنفرانس تأسیسی سازمان کنفرانس اسلامی در جده بود. او در اجلاس غیر همسو در الجزایر، اجلاس اعراب و آفریقا در قاهره شرکت کرد و در دهه ۱۹۶۰ در کنفرانس فقهای فرانسوی زبان در لومه شرکت کرد و بر اولین کنفرانس آفریقایی انجمن جهان اسلام در نواکچوت نظارت داشت. او ماموریت هایی را با تعدادی از رهبران جهان از جمله پادشاهان عربستان سعودی، ملک فیصل، ملک خالد و ملک فهد در زمان ولیعهدی و تعدادی دیگر از روسای جمهور عرب و اروپا انجام داد و در مراسم تاجگذاری خوان کارلوس پادشاه اسپانیا شرکت کرد و در سفرش به موریتانی در سال ۱۹۷۲ ملک فیصل بن عبدالعزیز را همراهی می کرد. او در بسیاری از سمینارهای فکری و علمی از جمله جلسات فکری در الجزایر شرکت کرد و در آن جا در مجله جلسات سخنرانی کرد. او در دورهای گفتگوی اسلامی-مسیحی در رم و مادرید به عنوان عضو انجمن جهان اسلام شرکت کرد. او همچنین پس از ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ در رم در اجلاس به اصطلاح اسلامی مسیحی شرکت کرد.

عضویت‌ها

رئیس مجمع ترویج صلح در جوامع مسلمان و بنیاد الموطأ در ابوظبی.
رئیس موسسه و بانا غزه برای علوم عربی و اسلامی در شرق موریتانی.
رئیس هیئت معتمدین و رئیس مرکز جهانی تجدید و عقلانیت (GCRG) در لندن.
رئیس هیئت شریعت شورای مالی اسلامی فرانسه.
نایب رئیس اتحادیه جهانی علمای مسلمان (سابقاً).
عضو کمیسیون جهانی معجزات علمی در قرآن و سنت.
عضو شورای عالی جهانی مساجد انجمن جهان اسلام.
عضو موسسه خیریه بین المللی اسلامی در کویت؛
عضو کنفرانس جهانی اسلامی کراچی؛
عضو شورای فتوا و تحقیقات اروپا؛
عضو شورای مجمع جهانی فقه اسلامی؛
عضو شورای فقه هند.
عضو کمیته علمی جایزه شاهزاده نائف برای سال پیامبر و مطالعات اسلامی؛
عضو کمیسیون عالی مرکز مطالعات مقاصد الشریعه؛
عضو هیئت علمی دانشگاه ملک عبدالعزیز جده با درجه استادی؛
عضو شورای حکمای مسلمان؛
عضو بنیاد اندیشۀ اسلامی آل‌البیت؛
عضو هیئت عالی مشورتی بنیاد طابه در ابوظبی.

مدال ها و جوایز

مدال ممتاز ملک عبدالعزیز؛
مدال ممتاز ملک عبدالله دوم بن الحسین؛
جایزه شنقیط برای شاخه مطالعات اسلامی به خاطر کتابش “حوار عن بعد”؛
جایزه محمد ششم برای فکر و مطالعات اسلامی؛
جایزه ملک عبدالله دوم برای علما و واعظان در اردن؛
گواهی ممتاز از کنفرانس اسلامی.

تالیفات

«توضيح أوجه اختلاف الأقوال في مسائل من معاملات الأموال»
«حوار عن بعد حول حقوق الإنسان في الإسلام»
«خطاب الأمن في الإسلام وثقافة التسامح والوئام»
«أمالي الدلالات ومجالي الاختلافات»
«سد الذرائع وتطبيقاته في مجال المعاملات»
«فتاوى فكرية»
«صناعة الفتوى وفقه الأقليات»
«مقاصد المعاملات ومراصد الواقعات»
«مشاهد من المقاصد»
«إثارات تجديدية في حقول الأصول»
«أثر المصلحة في الوقف»
«البرهان»
«الإرهاب، التشخيص والحلول»
«دليل المريض لما له عند الله من الأجر العريض»
«تنبيه المراجع على تأصيل فقه الواقع»

پانویس