احمد بن علی بن ابراهیم بن محمد بن حسن بن محمد جوانی
معرفی اجمالی
احمد بن علی بن ابراهیم بن محمد بن حسن بن محمد جوانی، (000 – حدود 355ق)ابوالعباس كوفی. محدث شیعی. وی از سادات علوی است و نسب او به علی(ع) متصل میشود. ظاهراً در كوفه به دنیا آمد اما زمان آن معلوم نیست. چنانكه وفات او نیز به درستی روشن نیست. تنها میدانیم كه شیخ تلعكبری(م385ق) از شاگردان او بوده است. بنابراین وی از محدثان سده چهارم هجری بوده و احتمالاً در اواسط این سده وفات یافته است.
تحقیقات ما نشان میدهد كه بسیاری از بستگان او اهل علم و دانش بودهاند. جد اعلای او محمد بن عبیدالله اعرج از اصحاب امام جعفر صادق بود كه اهل یكی از روستاهای نزدیك مدینه به نام «جوانیه»(به فتح جیم و تشدید واو) بود و از آنجا به كوفه آمد و در سال 181 هجری درگذشت و برخی از نوادگان و اعقاب او در بغداد، شام، خراسان و طبرستان ساكن شدند.
جد سوم او حسن بن محمد بن عبیدالله اعرج از كسانی است كه امام جواد در 220هجری برای وصیت به پسرش امام هادی، او را شاهد گرفت. پدرش «ابوالحسن علی بن ابراهیم علوی جوانی» از اساتید شیخ كلینی(م329ق) بود و دارای كتابی با عنوان اخبار صاحب فخ است. نوه او «ابوالحسن علی بن حسین بن احمد علوی جوانی» از راویان حدیث بوده است. به هر حال وی در محیط علم و دانش پرورش یافت و دوران كودكی را در كوفه به سر آورد. سپس به همراه پدرش راهی بغداد شد و نزد اساتید آنجا به استماع حدیث پرداخت. «شیخ تلعكبری»(م385ق) احادیث اندكی از او روایت نموده و «دعاء حریق» را به طور شفاهی از او شنیده است. از اساتید و شاگردان او كسی در منابع ذكر نشده است. همچنین كتاب یا رسالهای از او معرفی نشده است.
منابع
- تهذیب المقال، ج2ص354؛
- رجال طوسی، ص409 شماره 5947؛
- رجال نجاشی، ص263 شماره 687، وص395 شماره 1058؛
- شرح اصول كافی، مولی محمدصالح مازندرانی، ج6ص209؛
- طبقات اعلام الشیعه، ج1ص32؛
- عیون اخبار الرضا، ج1ص187، باب كتمان السر، حدیث1؛
- الكافی، ج2ص275 حدیث26، و ج6ص225 حدیث4؛
- المجدی فی انساب الطالبیین، صص195 و196؛
- مستدرك الوسایل، ج6ص300 شماره6871؛
- معجم البلدان، ج2ص175؛
- معجم رجال الحدیث، ج2ص164 شماره679.