آتاتورک

از ویکی‌وحدت
Ambox clock.svg


نویسنده این صفحه در حال ویرایش عمیق است.

یکی از نویسندگان مداخل ویکی وحدت مشغول ویرایش در این صفحه می باشد. این علامت در اینجا درج گردیده تا نمایانگر لزوم باقی گذاشتن صفحه در حال خود است. لطفا تا زمانی که این علامت را نویسنده کنونی بر نداشته است، از ویرایش این صفحه خودداری نمائید.
آخرین مرتبه این صفحه در تاریخ زیر تغییر یافته است: ۰۹:۲۱، ۱۱ دسامبر ۲۰۲۱؛


جایگزین=آتاتورک|آتاتورک
نام آتاتورک
نام کامل مصطفی کمال پاشا آتاترک
نام به ترکی استانبولی Mustafa Kemal Atatürk
متولد ۱۹ مهٔ ۱۸۸۱
محل تولد سالونیک•امپراتوری عثمانی
دین اسلام•سکولاریسم•ناسیونالیسم
احزاب سیاسی کمیتهٔ اتحاد و پیشرفت•حزب خلق جمهوری‌خواه
سمت اولین رئیس‌جمهور ترکیه
درگذشت ۱۰ نوامبر ۱۹۳۸ (۵۷ سال)
محل در گذشت کاخ دلمه‌باغچه•استانبول•ترکیه
آرامگاه آنیت‌کابیر•آنکارا

مصطفی کمال آتاتورک، گازی مصطفی کمال پاشا (تور. مصطفی کمال آتاتورک ؛ 1881 - 10 نوامبر 1938) - اصلاح طلب ، سیاستمدار ، دولتمرد و رهبر نظامی عثمانی و ترک ؛ بنیانگذار و رهبر اول حزب جمهوری خواه خلق ترکیه ؛ اولین رئیس جمهور جمهوری ترکیه ، بنیانگذار دولت مدرن ترکیه.

پس از شکست (اکتبر 1918) از امپراتوری عثمانی در جنگ جهانی اول ، او رهبری جنبش انقلابی ملی و جنگ برای استقلال در آناتولی را به دست آورد ، به انحلال دولت بزرگ سلطان و رژیم اشغالگر دست یافت ، یک دولت جمهوری جدید مبتنی بر ملی گرایی ("حاکمیت ملت") ایجاد کرد ، تعدادی از اصلاحات جدی سیاسی ، اجتماعی و فرهنگی ، از جمله: انحلال سلطنت (اول نوامبر 1922) ، اعلام جمهوری (29 اکتبر 1923) ، لغو خلافت (3 مارس 1924) ، مقدمه آموزش سکولار ، تعطیل دستورات دراویش ، اصلاح لباس (1925) ، تصویب کد جدید کیفری و مدنی بر اساس مدل اروپایی (1926) ، رومانی شدن الفبا ، پاکسازی زبان ترکی از قرض های عربی و فارسی ، جدا شدن دین از دولت (1928) ، اعطای حق رأی به زنان ، لغو عناوین و اشکال فئودالی رفتار ، معرفی نام خانوادگی (1934) ، ایجاد بانک های ملی و صنایع ملی. وی به عنوان رئیس مجمع ملی بزرگ (1920-1923) و سپس (از 29 اکتبر 1923) به عنوان رئیس جمهور جمهوری ، که هر چهار سال دوباره به این سمت انتخاب می شد و همچنین به عنوان رئیس بی بدیل حزب جمهوری خواه خلق که ایجاد کرد ، اقتدار مسلم و قدرت های دیکتاتوری را در ترکیه بدست آورد.

منبع