احمد الدردیر: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
جز (جایگزینی متن - 'ي' به 'ی') |
||
| خط ۲: | خط ۲: | ||
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | ||
!نام | !نام | ||
!احمد بن محمد بن احمد بن ابی حامد | !احمد بن محمد بن احمد بن ابی حامد العَدوی المالكی الأزهری الخَلْوَتِی | ||
|- | |- | ||
|نامهای دیگر | |نامهای دیگر | ||
| خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
=زندگی= | =زندگی= | ||
او احمد بن محمد بن احمد بن ابی حامد | او احمد بن محمد بن احمد بن ابی حامد العَدوی المالكی الأزهری الخَلْوَتِی معروف به احمد الدردیر است که در روستای بنی عدی ساکن قبیله بنی عدی العدی قرشیه در اسیوط [[مصر]] علیا در سال 1127 ق / 1715 م متولد شد<ref>[https://libris.kb.se/nl0220z64dl74v0 Dardīr, Aḥmad ibn Muḥammad]</ref>.نسب او به [[عمر بن خطاب]] ختم می شود. ملقب به (الدردیر) بود. چون قبیله ای از عرب در بنی عدی سکنی گزیدند و بزرگ ترین آنها مرد مبارکی از علم و شایستگی به نام الدردیر بود، لذا شیخ احمد را به این لقب نامیدند.[[قرآن]] به شکلی دقیق حفظ كرد و طلب علم نزد او محبوب بود، لذا در مسجد [[الازهر]] در درس علمای ممتاز حاضر شد. | ||
=اساتید= | =اساتید= | ||
| خط ۲۴: | خط ۲۴: | ||
=شاگردان= | =شاگردان= | ||
الشیخ شمس الدین أبو عبد الله محمد بن أحمد بن عرفة الدسوقی. | |||
أبو | أبو الخیرات مصطفى العقباوی که شرح أقرب المسالك را تکمیل کرد. | ||
أبو العباس أحمد بن محمد | أبو العباس أحمد بن محمد الصاوی. | ||
أبو الفلاح صالح بن محمد بن صالح | أبو الفلاح صالح بن محمد بن صالح السباعی. | ||
أبو | أبو الربیع سلیمان بن محمد الفیومی. | ||
=تالیفات= | =تالیفات= | ||
شرح مختصر | شرح مختصر خلیل.که عمده [[مالکی|فقه مالکی]] است که در آن خلاصه ای از آنچه اجهوری و زرقانی ذکر کرده اند آورده و در آن به صحیح ترین اقوال اکتفا کرده است . | ||
أقرب المسالك لمذهب الإمام مالك.متنی در فقه مالکی که در سال 1193 هجری قمری به پایان رسید و در سال 1321 قمری در [[قاهره]] به چاپ رسید. سپس چاپ های آن فراوان بود. | أقرب المسالك لمذهب الإمام مالك.متنی در فقه مالکی که در سال 1193 هجری قمری به پایان رسید و در سال 1321 قمری در [[قاهره]] به چاپ رسید. سپس چاپ های آن فراوان بود. | ||
الشرح | الشرح الصغیر على أقرب المسالك.او به باب جنایت رسید و سپس توسط شاگردش شیخ مصطفی العقباوی آن را تکمیل کرد و این توضیح آن چیزی است که در فتوا مورد تأیید همه مالکیان قرار گرفت و در سال1281ق در قاهره به چاپ رسید. | ||
تحفة الإخوان | تحفة الإخوان فی آداب أهل العرفان در تصوف.در علم توحید بر عقیده [[اشعری]] و نیز شرح آن. | ||
شرح على ورد الأذكار از | شرح على ورد الأذكار از شیخ كریم الدین الخلوتی. | ||
شرح مقدمة نظم [[توحید| | شرح مقدمة نظم [[توحید|التوحید]] از سید محمد كمال البكری. | ||
رسالة | رسالة فی المعانی والبیان در علوم بلاغت. | ||
رسالة أفرد | رسالة أفرد فیها طریق حفص در موضوع قراءات. | ||
رسالة | رسالة فی المولد النبوی الشریف. | ||
رسالة | رسالة فی شرح قول الوفائیة «یا مولای یا واحد یا مولای یا دائم یا علیُّ یا حكیم». | ||
شرح على رسالة | شرح على رسالة الشیخ البیلی فی مسألة «كل صلاة بطلت على الإمام بطلت على المأموم». | ||
شرح على منظومة | شرح على منظومة للشیخ أحمد البیلی فی المستثنیات. | ||
شرح على رسالة | شرح على رسالة فی التوحید من كلام العلامة الدمرداش. | ||
رسالة | رسالة فی الاستعارات الثلاث. | ||
شرحٌ على آداب البحث | شرحٌ على آداب البحث والتألیف. | ||
شرحٌ على الشمائل | شرحٌ على الشمائل المحمدیة که ناتمام است. | ||
رسالة | رسالة فی صلوات شریفة اسمها (المورد البارق فی الصلاة على أفضل الخلائق). | ||
التوجه الأَسْنَى بنظم الأسماء الحسنى. به نام منظومة | التوجه الأَسْنَى بنظم الأسماء الحسنى. به نام منظومة الدردیر یا منظومة الأسماء الحسنى دردیر. | ||
مجموعه شرح حال مشایخ خود. | مجموعه شرح حال مشایخ خود. | ||
شرح على رسالة | شرح على رسالة قاضی مصر عبد الله أفندی المعروف بططر زاده فی قوله تعالى {یَوْمَ یَأْتِی بَعْضُ آیَاتِ رَبِّكَ} الآیة. | ||
رسالة | رسالة فی متشابهات القرآن. | ||
رسالة تحفة | رسالة تحفة السیر والسلوك إلى ملك الملوك. | ||
العقد | العقد الفرید فی إیضاح السؤال عن التوحید. | ||
متن | متن الخریدة البهیة فی علم التوحید. | ||
المورد البارق | المورد البارق فی الصلاة على أفضل الخلائق. | ||
التوحید الأسنى بنظم الأسماء الحسنى. | |||
تحفة | تحفة السیر والسلوك إلى ملك الملوك. | ||
=فعالیت ها= | =فعالیت ها= | ||
الدردیر را شیخ الاسلام و برکتی برای مردم به خاطر برتری در علوم عقلی و نقلی می دانستند. او در رفتار صوفیانه و زاهد بود، منادی حق، ناهی از منکر برای مردم، و ترسی از حکام و والیان و متنفذان نداشت. بعد از درگذشت | الدردیر را شیخ الاسلام و برکتی برای مردم به خاطر برتری در علوم عقلی و نقلی می دانستند. او در رفتار صوفیانه و زاهد بود، منادی حق، ناهی از منکر برای مردم، و ترسی از حکام و والیان و متنفذان نداشت. بعد از درگذشت علی الصعیدی انتصاب او به عنوان شیخ مالکیان، فقیه و ناظر «موقوفه الساعده» و حتی به عنوان متولی «رواق الصعایدة» در [[الازهر]] برگزیده شد. | ||
نمونه مشهوری از زهد و آزاد منشی او این داستان مشهور است؛ او زمانی که در الازهر صاحب منصب بود یکی از والیان عثمانی پس از انتصاب برای استفاده از قدرت مشایخ الازهر به عنوان اولین دیدار به الازهر و شیخ دردیر وارد شد در حالی که مورد احترام او قرار نگرفت و حتی پاهای خود را به احترام جمع نکرد و این امر باعث خشم والی شد و با وساطت اطرافیان والی و توجیه کبر سن و ضعف دردیر خشم والی فرو کش نمود و دیگر بار وقتی پولی برای او فرستاده شد و این هدیه را از والی نپذیرفت و جمله نغزی خطاب به آورنده هدیه گفت به والی بگو پاهایم دراز می شود ولی دستانم به سوی کسی دراز نخواهد شد. او الگویی بود در زمان حیات و پس از آن برای همگان. | نمونه مشهوری از زهد و آزاد منشی او این داستان مشهور است؛ او زمانی که در الازهر صاحب منصب بود یکی از والیان عثمانی پس از انتصاب برای استفاده از قدرت مشایخ الازهر به عنوان اولین دیدار به الازهر و شیخ دردیر وارد شد در حالی که مورد احترام او قرار نگرفت و حتی پاهای خود را به احترام جمع نکرد و این امر باعث خشم والی شد و با وساطت اطرافیان والی و توجیه کبر سن و ضعف دردیر خشم والی فرو کش نمود و دیگر بار وقتی پولی برای او فرستاده شد و این هدیه را از والی نپذیرفت و جمله نغزی خطاب به آورنده هدیه گفت به والی بگو پاهایم دراز می شود ولی دستانم به سوی کسی دراز نخواهد شد. او الگویی بود در زمان حیات و پس از آن برای همگان. | ||
| خط ۹۴: | خط ۹۴: | ||
=درگذشت= | =درگذشت= | ||
مدتی در بستر بود تا اینکه در ششم ربیع الاول سال 1201 هجری قمری<ref>[https://opac.diamond-ils.org/agent/15878 | مدتی در بستر بود تا اینکه در ششم ربیع الاول سال 1201 هجری قمری<ref>[https://opac.diamond-ils.org/agent/15878 شیخ الطریقة الخلوتیة]</ref> مصادف با 27 دسامبر 1786 میلادی درگذشت و در [[مسجد]] الازهر [[نماز]] با شکوهی بر او به جا آوردند و در گوشه ای در کنار مقبره یحیی بن عقب که اکنون مسجد است، دفن گردید<ref>[https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A3%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%AF%D8%B1%D8%AF%D9%8A%D8%B1#cite_note-8 أحمد الدردیر]</ref>. | ||
=پانویس= | =پانویس= | ||
نسخهٔ ۸ نوامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۶:۰۲
| نام | احمد بن محمد بن احمد بن ابی حامد العَدوی المالكی الأزهری الخَلْوَتِی |
|---|---|
| نامهای دیگر | احمد الدردیر |
| درگذشت | 1201ق |
احمد الدردیر از برجسته ترین فقیهان و اصولیان اهل سنت و از صوفیان نامدار، دارای تألیفات فراوانی در تصوف، ادبیات، فقه و کلام است.
زندگی
او احمد بن محمد بن احمد بن ابی حامد العَدوی المالكی الأزهری الخَلْوَتِی معروف به احمد الدردیر است که در روستای بنی عدی ساکن قبیله بنی عدی العدی قرشیه در اسیوط مصر علیا در سال 1127 ق / 1715 م متولد شد[۱].نسب او به عمر بن خطاب ختم می شود. ملقب به (الدردیر) بود. چون قبیله ای از عرب در بنی عدی سکنی گزیدند و بزرگ ترین آنها مرد مبارکی از علم و شایستگی به نام الدردیر بود، لذا شیخ احمد را به این لقب نامیدند.قرآن به شکلی دقیق حفظ كرد و طلب علم نزد او محبوب بود، لذا در مسجد الازهر در درس علمای ممتاز حاضر شد.
اساتید
علوم فقهی را از شیخ السعیدی العدوی فرا گرفت و از آن بهره گرفت و از شیخ احمد الصباغ و محمد الدفراوی علم حدیث را فرا گرفت و ملوی و جوهری را شاگردی نمود و شمس الدین حنفی راه اهل تصوف را بر او باز کرد و او از بزرگان صوفیه در طریقه خلوتی شد.
شاگردان
الشیخ شمس الدین أبو عبد الله محمد بن أحمد بن عرفة الدسوقی. أبو الخیرات مصطفى العقباوی که شرح أقرب المسالك را تکمیل کرد. أبو العباس أحمد بن محمد الصاوی. أبو الفلاح صالح بن محمد بن صالح السباعی. أبو الربیع سلیمان بن محمد الفیومی.
تالیفات
شرح مختصر خلیل.که عمده فقه مالکی است که در آن خلاصه ای از آنچه اجهوری و زرقانی ذکر کرده اند آورده و در آن به صحیح ترین اقوال اکتفا کرده است .
أقرب المسالك لمذهب الإمام مالك.متنی در فقه مالکی که در سال 1193 هجری قمری به پایان رسید و در سال 1321 قمری در قاهره به چاپ رسید. سپس چاپ های آن فراوان بود.
الشرح الصغیر على أقرب المسالك.او به باب جنایت رسید و سپس توسط شاگردش شیخ مصطفی العقباوی آن را تکمیل کرد و این توضیح آن چیزی است که در فتوا مورد تأیید همه مالکیان قرار گرفت و در سال1281ق در قاهره به چاپ رسید.
تحفة الإخوان فی آداب أهل العرفان در تصوف.در علم توحید بر عقیده اشعری و نیز شرح آن.
شرح على ورد الأذكار از شیخ كریم الدین الخلوتی.
شرح مقدمة نظم التوحید از سید محمد كمال البكری.
رسالة فی المعانی والبیان در علوم بلاغت.
رسالة أفرد فیها طریق حفص در موضوع قراءات.
رسالة فی المولد النبوی الشریف.
رسالة فی شرح قول الوفائیة «یا مولای یا واحد یا مولای یا دائم یا علیُّ یا حكیم».
شرح على رسالة الشیخ البیلی فی مسألة «كل صلاة بطلت على الإمام بطلت على المأموم».
شرح على منظومة للشیخ أحمد البیلی فی المستثنیات.
شرح على رسالة فی التوحید من كلام العلامة الدمرداش.
رسالة فی الاستعارات الثلاث.
شرحٌ على آداب البحث والتألیف.
شرحٌ على الشمائل المحمدیة که ناتمام است.
رسالة فی صلوات شریفة اسمها (المورد البارق فی الصلاة على أفضل الخلائق).
التوجه الأَسْنَى بنظم الأسماء الحسنى. به نام منظومة الدردیر یا منظومة الأسماء الحسنى دردیر.
مجموعه شرح حال مشایخ خود.
شرح على رسالة قاضی مصر عبد الله أفندی المعروف بططر زاده فی قوله تعالى {یَوْمَ یَأْتِی بَعْضُ آیَاتِ رَبِّكَ} الآیة.
رسالة فی متشابهات القرآن.
رسالة تحفة السیر والسلوك إلى ملك الملوك.
العقد الفرید فی إیضاح السؤال عن التوحید.
متن الخریدة البهیة فی علم التوحید.
المورد البارق فی الصلاة على أفضل الخلائق.
التوحید الأسنى بنظم الأسماء الحسنى.
تحفة السیر والسلوك إلى ملك الملوك.
فعالیت ها
الدردیر را شیخ الاسلام و برکتی برای مردم به خاطر برتری در علوم عقلی و نقلی می دانستند. او در رفتار صوفیانه و زاهد بود، منادی حق، ناهی از منکر برای مردم، و ترسی از حکام و والیان و متنفذان نداشت. بعد از درگذشت علی الصعیدی انتصاب او به عنوان شیخ مالکیان، فقیه و ناظر «موقوفه الساعده» و حتی به عنوان متولی «رواق الصعایدة» در الازهر برگزیده شد.
نمونه مشهوری از زهد و آزاد منشی او این داستان مشهور است؛ او زمانی که در الازهر صاحب منصب بود یکی از والیان عثمانی پس از انتصاب برای استفاده از قدرت مشایخ الازهر به عنوان اولین دیدار به الازهر و شیخ دردیر وارد شد در حالی که مورد احترام او قرار نگرفت و حتی پاهای خود را به احترام جمع نکرد و این امر باعث خشم والی شد و با وساطت اطرافیان والی و توجیه کبر سن و ضعف دردیر خشم والی فرو کش نمود و دیگر بار وقتی پولی برای او فرستاده شد و این هدیه را از والی نپذیرفت و جمله نغزی خطاب به آورنده هدیه گفت به والی بگو پاهایم دراز می شود ولی دستانم به سوی کسی دراز نخواهد شد. او الگویی بود در زمان حیات و پس از آن برای همگان.
درگذشت
مدتی در بستر بود تا اینکه در ششم ربیع الاول سال 1201 هجری قمری[۲] مصادف با 27 دسامبر 1786 میلادی درگذشت و در مسجد الازهر نماز با شکوهی بر او به جا آوردند و در گوشه ای در کنار مقبره یحیی بن عقب که اکنون مسجد است، دفن گردید[۳].