اسماعیل بن محمد بن اسماعیل مخزومی: تفاوت میان نسخه‌ها

== معرفی اجمالی ==

[[محمد بن حسن طوسی|شیخ طوسی]] در فهرست خود، با سه واسطه از فرزند صاحب ترجمه، کتاب‏‌های او را فهرست کرده است. هم‌چنین یکی دیگر از گزارش‏گران کتاب‏‌های او [[علی بن احمد عقیقی علوی]] است. استاد او «علی بن حسن» است. گفتنی است نام «اسماعیل بن محمد مخزومی» صاحب شرح حال، با نام «اسماعیل بن محمد ملقب به قنبره» که در منابع رجالی «امامی مجهول» معرفی شده، مشترک است. اما محتمل است این دو نام، عنوان برای یک شخص بوده باشد. به گزارش [[ایوب بن نوح]] که از شاگردان روایی اوست، یکی از القاب مخزومی «قنبره» (به ضم قاف) است. (قنبره پرنده سبک‏بالی است که با چابکی پرواز می‏‌کند و از آنجا که وی در راه رفتن، به راحتی گام بر می‌‏داشت و با پشتی خمیده حرکت می‏‌کرد ملقب به قنبره شد). این گزارش شاهد بر آن است که وی همان اسماعیل بن محمد مخزومی است که ملقب به قنبره نیز بوده است. شاهد دیگر آن است‌که کنیه هر دو «ابومحمد» و در ذیل تألیفات هر دو، «کتاب المعرفه» معرفی شده است، از این‏‌رو قویاً محتمل است که «اسماعیل بن محمد» تنها یک شخصیت بیشتر نیست. تنها اشکالی که در اینجا وجود دارد این است که «اسماعیل بن محمد» که در منابع رجالی، امامی مجهول معرفی شده، اهل [[قم]] بوده، در حالی که «اسماعیل بن محمد» صاحب شرح حال، اهل مکه بوده است. این مشکل باعث شده تا علمای رجال و زندگی‏‌نامه‏ نویسان، درباره تعدد یا اتحاد آن دو، دچار تردید شوند، اما ممکن است وی اصالتا اهل مکه بوده و مدتی در قم اقامت داشته است. تفصیل این بحث مستلزم تحقیقات وسیع‌تری است که در این مجال نمی‏‌گنجد.