اصحاب صفه: تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۰۹۱ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۰ اکتبر ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۳۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
«اصحاب صفه» عنوان جمعى از مسلمانان پاکباخته و تهیدستى است که در صدر اسلام و زمان پیامبر اسلام(ص) در رکاب آن حضرت بودند و چون در مدینه خانه و آشیان و آشنایى نداشتند، در گوشه اى از مسجد، سکویى ساخته شده بود که در همان جا روزگار مى گذراندند و به عبادت مشغول بودند، هنگام جهاد هم به میدان رزم مى شتافتند. آنچه پیش رو دارید، ترجمه فشرده اى است از جزوه «اصحاب الصفه» تألیف «ابوتراب الظاهرى» که در عربستان چاپ شده است. گرچه درباره این مسلمانان فداکار و حاضر در صحنه، باید کاوشى عمیق تر انجام گیرد تا روحیات و رفتار آنان «اسوه» مسلمانان تهیدست و جانباز قرار گیرد، لیکن فعلاً به همین حد اکتفا مى شود تا به یارى خداى بزرگ در آینده گامهاى بلندترى برداشته شود و در این زمینه تحقیقات جامع ترى صورت گیرد. (مترجم) در روایت است که «اصحاب صفه»، گروهى تهیدست بودند.  
'''اصحاب‌ صُفّه''' عنوان جمعی از [[مسلمانان]] پاک‌باخته و تهی‌دست است که در [[صدر اسلام|صدر‌اسلام]] و زمان پیامبر اسلام(ص) در رکاب آن حضرت بودند و چون در [[مدینه]] خانه و آشنایی نداشتند، در گوشه‌ای از [[مسجد]] روی سکویی که ساخته شده بود، روزگار می‌گذراندند و به عبادت مشغول بودند.


== معنای لغوی صفّه ==
«صفّه» در لغت به معنای سایه <ref>ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج۹، ص ۱۹۵.</ref> یا سکو و ایوان <ref>ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج۹، ص۱۹۵.</ref> و نیز به معنای مکان تابستانی است که با شاخه‌های درخت خرما پوشیده شده باشد.<ref>مکارم شیرازی ناصر، تفسیر نمونه، ج۲۰، ص ۴۷۲.</ref>


== معنای اصطلاحی صفّه ==
صفّه در اصطلاح به مکانی می‎گفتند که در قسمت شمالی مسجد پیامبر(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) برای سکونت مهاجرین از[[مکه]] انتخاب شده بود.<ref>سمهودی، علی بن احمد، وفاء الوفاء باخبار دارالمصطفی، ج۲، ص ۴۸.</ref><ref>ابن‌ تیمیه‌، احمد، مجموعة الرسائل‌ و المسائل‌، ج۱، ص۲۷.</ref>


اصحاب صفه‏
== تاریخچه اصحاب صفّه ==
اصحاب صفه كه آنان را اهل صفه نيز خوانند، دسته‏اى از ياران پيغمبر (ص) بودند، كه از مكه پس از آن حضرت به مدينه هجرت كردند، و دسته‏اى ديگر بودند كه به مدينه آمدند و اسلام پذيرفتند. چون اكثر ايشان از فقرا و مردمان تنگدست بودند، و جا و مأوايى نداشتند در ايوان مسقفى در قسمت شمالى مسجد پيغمبر (ص) مسكن گزيدند، و غالبا اهل مدينه خوراك و لباس ايشان را تأمين مى‏كردند.
اصحاب‌صُفّه که آنان را اهل‌صَفّه نیز می‌خوانند، دسته‌ای از یاران پیامبر اسلام(ص) که پس از هجرت به مدینه در قسمت شمالی مسجد‌النّبی سکنی گزیدند و به سبب از دست‌دادن و یا رهاکردن خانه، دارایی و جایگاه خود در قبایل، با پذیرش فقر و تنگدستی، به عبادت و تعلیم و تعلم و شرکت در جهاد روی آوردند. پیامبر اسلام(ص) ایشان را تحت حمایت خود قرار داد. برخی از مفسران، از نزول شماری از آیات قرآنی در شأن آنان سخن گفته‌اند.
چون شب در مى‏رسيد، در خانه پيغمبر (ص) كه همسايه مسجد النبى بود، ظرفى پر از جوى آميخته با نخود قرار مى‏دادند، و ايشان از آن ارتزاق مى‏كردند. از اين جهت آنان را ضيوف الاسلام، يعنى مهمانان اسلام مى‏خواندند.
 
راويان در شمار ايشان اختلاف كردند، بعضى شمار ايشان را ده يا سى و يا نود و دو و يا نود و سه و برخى عددشان را به چهارصد تن رسانيده‏اند.
== حمایت پیامبر صلوات الله علیه ==
گويند ابو ذر غفارى، حذيفه عبسى، واثله ليثى، ابى مويهبه، عمار ياسر، بلال حبشى، خباب بن ارت، سلمان فارسى و صهيب بن سنان رومى از ايشان بوده‏اند.
پیامبر صلوات الله علیه از اصحاب صفه بسیار حمایت می‌کرد و مقرری روزانه از درآمد عمومی بیت‌المال برای آنها مقرر داشته روزانه در اختیارشان قرار می‌داد. چون شب فرا می‌رسید، در خانه حضرت که همسایه [[مسجد النبی]] بود، ظرفی پر از جو مخلوط با نخود قرار می‌‏دادند و ایشان از آن ارتزاق می‏‌کردند. از این جهت آنان را ضیوف الاسلام یعنی مهمانان اسلام می‌خواندند. علاوه، پیامبر صلوات الله علیه، مسلمانان را به اکرام و در عین حال شناخت فضل و مراتب آنان تشویق می‌کرد. در پی این حمایت، مشکلات مالی آنها به تدریج کاهش یافت و از آن‌جا نقل مکان کرده در جای مناسب‌تری ساکن شدند. با این حال گروهی از آنها با وجود تمکن نسبی؛ دنیا را رها کرده و همچنان به عبادت و تعلیم و تعلم مشغول بودند.<ref>محمد جواد مشکور، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، انتشارات آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 63</ref> <ref>دانشنامه بزرگ اسلامی به همت دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، جلد9، صفحه 3601.</ref>
ابو نعيم اصفهانى در كتاب «حليه الاولياء» بحثى درباره اهل صفه دارد.
 
تقى الدين سبكى كتابى تحت عنوان «التحفه فى الكلام على اهل الصفة» نوشته‏
== نظر قرآن درباره اصحاب صفه ==
                        فرهنگ فرق اسلامى، متن، ص: 63
خصوصیات و ارزش‌های اسلامی اصحاب صفه زمینه‌ای شد تا برخی از مفسران، شان نزول تعدادی از آیات قرآن <ref>سوره بقره:۲، آیه۲۷۳، سوره انعام:۶، آیه۵۲، سوره کهف:۱۸، آیه۲۸</ref> را به آنها منتسب و در آثار خود بیاورند.<ref>ر. ک، ابن سعد، کتاب الطبقات الکبیر، ج۱ (۲)، ص۱۳؛ قمی، تفسیر، ج۱، ص۲۰۲؛ طبری، تفسیر، ج۲۵، ص۱۹؛ فخرالدین رازی، التفسیر الکبیر، ج۷، ص۸۴؛ سیوطی، الدر المنثور، ج۲، ص۸۸، ج۷، ص۳۵۲
است.
</ref>
عبد الرحمن سلمى كتابى در تاريخ اهل صفه تصنيف كرده است.
 
بعضى از محققان، صوفيه را به اهل صفه نسبت داده‏اند كه درست نيست زيرا نسبت صفه در عربى صفى مى‏شود نه صوفى.
== تعداد اصحاب صفه ==
صوفى منسوب به كلمه صوف است كه به معنى پشمينه‏پوش مى‏باشد.
راویان در شمار ایشان اختلاف کردند، بعضی شمار ایشان را ده یا سی و یا نود و دو و یا نود و سه و برخی عددشان را به چهارصد تن رسانیده ‏اند.
ظاهرا اصحاب صفه پاسداران و محافظان مخصوص پيغمبر بوده‏اند.
نوشته‌اند که [[ابوذر غفاری]]، حذیفه عبسی، واثله لیثی، ابی مویهبه، [[عمار یاسر]]، [[بلال حبشی]]، خباب بن ارت، [[سلمان فارسی]] و صهیب بن سنان رومی از ایشان بوده‏‌اند. <ref>ر. ک، همان</ref>
دايرة المعارف الاسلاميه، ج 3، ص 105.
 
.274 .P ,Iemot -malsI'Ledai depolcycnE
== پانویس ==
اصحاب طاعة لا يراد الله بها
{{پانویس}}
اين فرقه معتقد بودند كه بسيارى از طاعتهاست كه صاحبان آن بدان طاعتها رضاى خداى را اراده نكنند، و اين طاعتها در نزد ابو الهذيل و پيروان قدرى او درست است.
[[رده:مفاهیم و اصطلاحات]]
اينان گويند كه: اين طاعتها اگر چه به قصد قربت نباشد صحيح است.
[[رده:مفاهیم و اصطلاحات اسلامی]]
الفرق بين الفرق، ص 62.
[[رده:تاریخ اسلام]]
تاريخ مذاهب اسلام، ص 65.
Writers، confirmed، مدیران
۸۵٬۸۱۰

ویرایش