۸۵٬۸۱۰
ویرایش
جز
جایگزینی متن - '[[پیامبر اسلام' به '[[محمد بن عبد‌الله (خاتم الانبیا)'
جز (جایگزینی متن - 'رده:مفاهیم اسلامی' به 'رده:مفاهیم و اصطلاحات اسلامی') |
جز (جایگزینی متن - '[[پیامبر اسلام' به '[[محمد بن عبد‌الله (خاتم الانبیا)') |
||
| (۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۵: | خط ۵: | ||
== معناشناسی == | == معناشناسی == | ||
درباره ماهیت «وسط بودن» و اینکه چه کسانی مصداق «امت‌وسط» هستند، میان مفسران [[امامیه]] و [[اهل سنت]] اختلاف رای وجود دارد. در تفاسیر اهل سنت، کلمه «وسط» به عدل، خیر و اعتدال امت اسلام در قیاس با دیگر امت‌ها و نیز اعتدال احکام اسلام نسبت به احکامِ دین [[یهود]] و [[نصارا]] تفسیر و همه مسلمانان در قرآن شاخص «امت وسط» قلمداد شده‌اند. | |||
== امت‌وسط در تفاسیر == | == امت‌وسط در تفاسیر == | ||
در منابع تفسیری، امت‌وسط امتی معرفی شده‌اند که از افراط و تفریط در عقیده مصون‌اند. گرفتار مادی‌گرایی یا رهبانیت نمی‌شوند. بر | در منابع تفسیری، امت‌وسط امتی معرفی شده‌اند که از افراط و تفریط در عقیده مصون‌اند. گرفتار مادی‌گرایی یا رهبانیت نمی‌شوند. بر دانسته‌های خود جمود ندارند. از علوم دیگران استفاده می‌کنند. درایجاد روابط متقابل اجتماعی با دیگر امت‌ها تلاش می‌کنند.<ref>طباطبایی سید محمد حسین، تفسیر المیزان، سال ۱۳۹۰ق، ج۱، ص۳۲۰</ref> <ref>مکارم شیرازی ناصر، تفسیر نمونه، سال ۱۳۷۱ش، ج۱، ص۴۸۸-۴۸۹.</ref> یا منظور از امت وسط، امت عادل، <ref>سیوطی، الدرالمنثور، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۱۴۴</ref> <ref>فخر رازی، تفسیر الکبیر، ۱۴۲۰ق، ج۴، ص۸۴.</ref>بهترین امت‌ها، <ref>فخر رازی، تفسیر الکبیر، ۱۴۲۰ق، ج۴، ص۸۴-۸۵.</ref>رئیس، محور و سرور همه مردم، <ref>فخر رازی، تفسیر الکبیر، ۱۴۲۰ق، ج۴، ص۸۴-۸۵</ref> امت الگو و اسوه و امت دارای عقلانیت، <ref>طالقانی، پرتوی از قرآن، ۱۳۶۲ش، ج۱، ص۳۲۴.</ref>می‌باشد و در نهایت، امت وسط گروهی ممتاز، برگزیده، واسطه بین مردم و پیامبر(ص)، شاهد اعمال همه مردم در دنیا و گواه بر آنان در آخرت، دانسته شده است. <ref>ربانی، «امت وسط» ص۲۸۷.</ref> | ||
== مصادیق امت‌وسط == | == مصادیق امت‌وسط == | ||
| خط ۱۴: | خط ۱۴: | ||
=== همه مسلمانان === | === همه مسلمانان === | ||
همه مسلمانان یعنی تمام کسانی که دعوت [[ | همه مسلمانان یعنی تمام کسانی که دعوت [[محمد بن عبد‌الله (خاتم الانبیا)|پیامبر اسلام]] را پذیرفته‌اند، جزء امت‌وسط محسوب می‌شوند، زیرا که امت‌پیامبر حد وسط [[اهل کتاب|اهل‌کتاب]] و دیگر [[مشرکان]] و بت‌پرستان قرار دارند. توضیح اینکه اهل کتاب فقط به تقویت روح پرداخته و از نیازهای جسم غافل شدند و در مقابل مشرکان فقط در پی لذت‌جویی جسمانی بودند، اما در این بین، امت‌وسط میان نیازهای روحی و نیازهای جسمی تعادل ایجاد کرده‌اند.<ref>سید قطب، فی ظلال القرآن، ۱۴۱۲، ج۱، ص۱۳۰-۱۳۱.</ref> در یکی از تفاسیر آمده است که مقصود از امت‌وسط، مسلمانان هستند که در دین‌داری نه چون مسیحیان در رهبانیت درباره [[حضرت عیسی]] غلو می‌کنند و نه مانند یهودیان که کتاب خدا را تحریف کرده‌اند، در دین‌داری کوتاهی می‌کنند.<ref>طبری، جامع البیان، ۱۴۱۲ق، ج۲، ص۵.</ref> | ||
=== امامان شیعه === | === امامان شیعه === | ||
غالب مفسران امامیه معتقدند اگرچه برخی از واژه امت‌وسط حجیت اجماع امت و عدالت آنان را استنباط کرده‌اند؛ ولی بدان معنا نیست که تمام افراد این امت از خطا مصون باشند، بلکه در میان آنان افرادی هستند که به دلیل عصمت؛ قابلیت شاهد و گواه بودن را دارند و وسط بودن امت اسلامی به اعتبار حضور این گروه در میان آنان است. <ref>طباطبایی سید محمد حسین، تفسیر المیزان، سال ۱۳۹۰ق، ج۱، ص۳۲۱</ref>.مطابق روایات، <ref>صفار، بصائرالدرجات، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۸۲</ref> <ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۱۹۱</ref>. در دیگر آیات قرآن، چنین مقامی اختصاص به اهل‌بیت دارد که تحمل دیدن حقایق اعمال مردم را در دنیا دارند و در روز [[قیامت]] بر آن شهادت می‌دهند.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۱، ص۴۱۵؛</ref> <ref>طباطبایی سید محمد حسین، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱، ص۳۲۰-۳۲۱</ref> <ref>طیب، اطیب البیان، ۱۳۷۸، ج۲، ص۲۲۹</ref> <ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۱، ص۲۲۱</ref> | غالب مفسران امامیه معتقدند اگرچه برخی از واژه امت‌وسط حجیت اجماع امت و عدالت آنان را استنباط کرده‌اند؛ ولی بدان معنا نیست که تمام افراد این امت از خطا مصون باشند، بلکه در میان آنان افرادی هستند که به دلیل عصمت؛ قابلیت شاهد و گواه بودن را دارند و وسط بودن امت اسلامی به اعتبار حضور این گروه در میان آنان است. <ref>طباطبایی سید محمد حسین، تفسیر المیزان، سال ۱۳۹۰ق، ج۱، ص۳۲۱</ref>.مطابق روایات، <ref>صفار، بصائرالدرجات، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۸۲</ref> <ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۱۹۱</ref>. در دیگر آیات قرآن، چنین مقامی اختصاص به اهل‌بیت دارد که تحمل دیدن حقایق اعمال مردم را در دنیا دارند و در روز [[قیامت]] بر آن شهادت می‌دهند.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۱، ص۴۱۵؛</ref> <ref>طباطبایی سید محمد حسین، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱، ص۳۲۰-۳۲۱</ref> <ref>طیب، اطیب البیان، ۱۳۷۸، ج۲، ص۲۲۹</ref> <ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۱، ص۲۲۱</ref> | ||
=== صحابه، تابعین و | === صحابه، تابعین و اهل سنت === | ||
برخی از مفسرین | برخی از مفسرین اهل سنت، در نگاه اول [[صحابه پیامبر]](ص) و در ادامه تابعین و تابعین تابعین و کسانی که راه صحابه را ادامه دادند، مصداق امت‌وسط می‌دانند. آنان معتقدند تنها اهل سنت با پیروی از راه صحابه در مسیر حق باقی مانده و مصداق امت وسط هستند.<ref>صلابی، الوسطیة فی القرآن، ۱۴۲۶ق، ص۳.</ref> | ||
=== خصوصیت‌ها === | === خصوصیت‌ها === | ||