برغوثیه: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۱۱ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۸ سپتامبر ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' نمی خواند' به ' نمی‌خواند')
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
'''برغوثیه''' از فرق «[[نجاریه|نجّاریّه]]» و پیرو محمد بن عیسی ملقب به برغوث بودند.  
'''برغوثیه''' منشعب شده از فرقه «[[نجاریه|نجّاریّه]]» و از پیرو محمد‌بن‌عیسی ملقب به برغوث بودند.  


== تاریخچه ==
== تاریخچه ==
در برخی از منابع آمده است که پیروان این فرقه بیشتر در منطقة ری و اطراف آن می‌زیستند. <ref>ر. ک. دانشنامه بزرگ اسلامی </ref> اما درباره زندگی‌ و کوشش‌های‌ علمی‌ محمد بن‌ عیسی و سبب‌ نامیده‌ شدن‌ او به‌ برغوث، ‌ اطلاع‌ چندانی‌ در دست‌ نیست‌، جز آن که وی‌ معاصر [[ابوالهذیل‌ علاف]] متکلم‌ مشهور معتزلی بوده‌ و برخوردی‌ نامتعارف‌ و غیردوستانه‌ میان‌ ایشان‌ گزارش‌ شده‌ است. ‌  
در برخی از منابع آمده است که پیروان این فرقه بیشتر در منطقة [[ری]] و اطراف آن می‌زیستند. <ref>ر. ک. دانشنامه بزرگ اسلامی </ref> اما درباره زندگی‌ و کوشش‌های‌ علمی‌ محمد بن‌ عیسی و سبب‌ نامیده‌ شدن‌ او به‌ برغوث، ‌ اطلاع‌ چندانی‌ در دست‌ نیست‌، جز آن که وی‌ معاصر [[ابوالهذیل‌ علاف]] متکلم‌ مشهور معتزلی بوده‌ و برخوردی‌ نامتعارف‌ و غیردوستانه‌ میان‌ ایشان‌ گزارش‌ شده‌ است. ‌  
<ref>قاضی‌ عبدالجبار، فرق‌ و طبقات‌ المعتزله، به کوشش علی سامی نشار و عصام الدین محمد علی، قاهره، سال 1972 میلادی، ج1، ص57</ref>  
<ref>قاضی‌ عبدالجبار، فرق‌ و طبقات‌ المعتزله، به کوشش علی سامی نشار و عصام الدین محمد علی، قاهره، سال 1972 میلادی، ج1، ص57</ref>  
<ref>احمد ابن‌ مرتضی‌، المنیه و الامل‌، ج1، ص45</ref>  
<ref>احمد ابن‌ مرتضی‌، المنیه و الامل‌، ج1، ص45</ref>  


== عقاید ==
== عقاید ==
موسس این فرق در بیشتر عقایدش پیرو کیش [[حسین بن محمد نجّار]] بود، ولی در نظریه کسب این که چه کسی فاعل است و نیز درباره افعال متولده که افعال ثانویه نامیده می‌شوند با نجار مخالف بوده آن را فعل خدا می‌دانست با این توضیح که اگر کسی سنگی پرتاب کرد، عمل نخستین که (پرتاب سنگ است، (کسب) یا (اکتساب) نامیده می‌شود، اما حرکاتِ بعدیِ سنگ در هوا که حرکات (تولیدی) خوانده می‌شود، نتیجه عمل انسان یا خود عمل انسان نیست، بلکه فعل خداوند است. زیرا خداوند طبیعت سنگ را چنان آفریده است که اگر پرتاب شود، به طور طبیعی در هوا حرکت کرده و در مکانی سقوط خواهد کرد. نتیجه عملی این بحث آن است که اگر سنگِ پرتاب شده به کسی بخورد، این حرکت و تصادم آخری سنگ از خدا است. و یا حیوان را به گونه‌ای آفریده که اگر او را بزنند، درد را احساس می‌کند و نسبت به آن واکنش نشان می‌دهد. <ref>مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 خورشیدی، چاپ اول، ص 100 با ویرایش و اصلاح گسترده عبارات.</ref>
موسس این فرق در بیشتر عقایدش، پیرو کیش [[حسین‌بن‌محمد نجّار]] بود، ولی در [[نظریه کسب]] این که چه کسی فاعل واقعی افعال خویش است و نیز درباره افعال متولده که افعال ثانویه نامیده می‌شوند، با نجار مخالف بوده فاعل واقعی هر فعلی را فقط خداوند می‌دانست با این توضیح که اگر کسی سنگی پرتاب کرد، عمل نخستین که (پرتاب سنگ است، (کسب) یا (اکتساب) نامیده می‌شود، اما حرکاتِ بعدیِ سنگ در هوا که حرکات (تولیدی) خوانده می‌شود، نتیجه عمل انسان یا خود عمل انسان نیست، بلکه فعل خداوند است. زیرا خداوند طبیعت سنگ را چنان آفریده است که اگر پرتاب شود، به طور طبیعی در هوا حرکت کرده و در مکانی سقوط خواهد کرد. نتیجه عملی این بحث آن است که اگر سنگِ پرتاب شده به کسی بخورد، این حرکت و تصادم آخری سنگ از خدا است. و یا حیوان را به گونه‌ای آفریده که اگر او را بزنند، درد را احساس می‌کند و نسبت به آن واکنش نشان می‌دهد. <ref>مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 خورشیدی، چاپ اول، ص 100 با ویرایش و اصلاح گسترده عبارات.</ref>


== اعتقادات ==
== اعتقادات ==
confirmed
۵٬۷۴۷

ویرایش