÷

Ambox clock.svg


نویسنده این صفحه در حال ویرایش عمیق است.

یکی از نویسندگان مداخل ویکی وحدت مشغول ویرایش در این صفحه می باشد. این علامت در اینجا درج گردیده تا نمایانگر لزوم باقی گذاشتن صفحه در حال خود است. لطفا تا زمانی که این علامت را نویسنده کنونی بر نداشته است، از ویرایش این صفحه خودداری نمائید.
آخرین مرتبه این صفحه در

بلاذری
نام بلاذری، ابوالحسن احمد بن يحيى بن جابر
سایر نامها و القاب اح‍م‍د ال‍ب‍لاذری • ب‍لاذری‌ • اب‍وال‍ح‍س‍ن اح‍م‍د ب‍ن ی‍ح‍ی‍ی • اح‍م‍د ب‍ن ی‍ح‍ی‍ی ال‍ب‍لاذری • ب‍لاذری‌، اب‍و ج‍ع‍ف‍ر اح‍م‍د ب‍ن ی‍ح‍ی‍ی
زاده بين سال‌هاى 170 تا 180 • عراقبغداد
درگذشت 279 ق
اساتید محمد بن سعد كاتب واقدى • ابوعبيد قاسم بن سلاّم • ابن هشام كلبى
شاگردان یحیى بن ندیم • احمد بن عمار • ابویوسف یعقوب بن نعیم بن فزاره
آثار فتوح البلدان • فتوح البلدان (ترجمه) • أنساب الأشراف (5 جلدی) • جمل من أنساب الأشراف • فتوح البلدان • أنساب الأشراف (زکار، سهیل) • البلدان الصغیر • عهد اردشیر
فعالیت‌ها مورخ • تاریخ اسلام • انساب

بَلاذُری، احمد بن یحیی مورخ، شاعر، جغرافیانویس، و نسب‌شناس ایرانی، زادۀ بغداد. در دمشق و انطاکیه به فراگیری علم حدیث پرداخت. در زمینۀ علومی همچون تاریخ و نسب‌شناسی از محضر بزرگانی همچون ابن سعد کاتب واقدی و ابن هشام کلبی بهرۀ فراوان برد. بلاذُری در جوانی به دربار مأمون راه یافت و تا خلافت معتز در خدمت دستگاه حکومت بغداد بود. از آثار اوست: فتوح‌البلدان، که از منابع مهم تاریخ اوایل دورۀ اسلامی و از مهم‌ترین کتب مربوطه به فتوحات صدر اسلام است؛ انساب‌الاشراف (اخبارالانساب) که به شرح سیرۀ پیامبر(ص)، صحابه، علویان، عباسیان، هاشمیان، بنی عبدالشمس و قبایل گوناگون دیگر پرداخته است.

زندگی‌نامه

احمد بن یحیی بن جابر بن داود، مشهور به بغدادی و بلاذری، از ادیبان[۱]، شاعران[۲]، مورخان، نسب‌شناسان، و جغرافی‌دان‌های[۳] قرن سوم هجری بود.

بلاذری اهل شعر هم بود و بیشتر هجویات می‌گفت. وی اشعاری در مدح مأمون عباسی سرود[۴]؛ اما گاهی نیز با بد زبانی آبروى مردم را می‌برد[۵]. وی بعدها با متوکل عباسی همنشین[۶] و از ندیمان وی شد[۷].

ابوالحسن، ابوجعفر، ابوبکر[۸]، و ابومحمد[۹] از لقب‌های او است.

بلاذری زاده بغداد است[۱۰]؛ اما تاریخ ولادتش معلوم نیست.

بر اساس برخی از گزارش‌ها وی برای تقویت حافظه‌ی خود به نوشیدن شربت بلاذر مبادرت کرد و به همین جهت او را بلاذرى نامیده‌‏اند[۱۱].

اساتید بلاذری

بلاذری در عراق از عفان بن مسلم، عبدالاعلى بن حماد، عبدالواحد بن غیاث، شیبان بن فروخ، علی بن مدینی، عبداللّه بن صالح عجلی، مصعب زبیری، اباعبید بن سلام، إسحاق بن ابی اسرائیل، خلف بزار، اباربیع زهرانی، عمرو ناقد، حسین بن علی بن اسود عجلی، عثمان بن أبی‌‌شیبه، ابو الحسن علی بن محمد مدائنی، محمد بن سعد، محمد بن صباح دولابی، محمد بن حاتم سمین، عباس بن ولید نرسی، و أحمد بن إبراهیم‏ دانش آموخت.

بلاذری بعدها به دمشق رفت و در آن‌جا از هشام بن عمار و اباحفص عمر بن سعید کسب علم کرد. پس از آن راهی حمص شد از محمد بن مصفی، و در أنطاکیه از محمد بن عبدالرحمن بن سهم، احمد بن برد علومی را آموخت[۱۲].

شاگردان بلاذری

یحیى بن ندیم، احمد بن عمار، ابویوسف یعقوب بن نعیم بن فزاره، از شاگردان وی بودند[۱۳].

پانویس

  1. ابن کثیر دمشقی‏، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایة، ج 11، ص 65، بیروت، دار الفکر، 1407ق.
  2. حموی، شهاب الدین أبوعبدالله یاقوت بن عبدالله، معجم الأدباء(إرشاد الأریب إلی معرفة الأدیب، محقق، إحسان عباس، ج 2، ص 531، بیروت، دارالغرب الإسلامی، چاپ اول، 1414ق.
  3. ابن شداد، محمد بن على، الأعلاق الخطیرة فی ذکر أمراء الشام و الجزیرة، محقق، سوردل، دومینیک‏، دهان، سامى‏، عباره، یحیى زکریا، ج‏3 ، ص 587، دمشق، المعهد العلمی الفرنسی للدراسات العربیة، چاپ اول، 1953م.
  4. البدایة و النهایة، ج ‏11، ص 65.
  5. معجم الأدباء، ج ‏2، ص 531.
  6. ابن عساکر، ابو القاسم علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج 6، ص 75، بیروت، دار الفکر، چاپ اول، 1415ق.
  7. معجم الأدباء، ج ‏2، ص 530.
  8. البدایة و النهایة، ج ‏11، ص 65.
  9. تاریخ مدینة دمشق، ج ‏12، ص 250.
  10. معجم الأدباء، ج‏ 2، ص 530.
  11. ابن ندیم بغدادی، محمد بن إسحاق، الفهرست، ص 164، بیروت، دار المعرفة، چاپ دوم، 1417ق.
  12. تاریخ مدینة دمشق، ج‏ 6، ص 74.
  13. همان، ص 75.