۸۵٬۸۱۰
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'بزرگترین' به 'بزرگترین') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
(۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
اولین جرقههای [[وهابیت|تفکر وهابی]] در جامعه [[اندونزی]] در اوائل قرن بیستم میلادی با تأسیس دو سازمان نهضت محمدیه و پرسا توان اسلام شکل گرفت و جامعه مسلمانان اندونزی این چنین با گرایش سلفی و وهابی آشنا شد. جریان سلفی در اندونزی با مخالفت یکی از جریانهای بزرگ اسلامی اندونزی یعنی سازمان نهضت العلماءکه یکی از جریانهای بزرگ اسلامی اندونزی است روبرو شد. نهضت العلماء به عنوان جریان سنتگرای اسلامی از طرفداران فراوانی در جامعه اندونزی برخوردار است. این سازمان به زیارت اولیا، توسل به آنها و طریقت صوفیانه باور دارد. | اولین جرقههای [[وهابیت|تفکر وهابی]] در جامعه [[اندونزی]] در اوائل قرن بیستم میلادی با تأسیس دو سازمان نهضت محمدیه و پرسا توان اسلام شکل گرفت و جامعه مسلمانان اندونزی این چنین با گرایش سلفی و وهابی آشنا شد. جریان سلفی در اندونزی با مخالفت یکی از جریانهای بزرگ اسلامی اندونزی یعنی سازمان نهضت العلماءکه یکی از جریانهای بزرگ اسلامی اندونزی است روبرو شد. نهضت العلماء به عنوان جریان سنتگرای اسلامی از طرفداران فراوانی در جامعه اندونزی برخوردار است. این سازمان به زیارت اولیا، توسل به آنها و طریقت صوفیانه باور دارد. | ||
== جریان سلفی در اندونزی == | == جریان سلفی در اندونزی == | ||
شاید اولین جرقههای [[وهابیت|تفکر وهابی]] در جامعه [[اندونزی]] در اوائل قرن بیستم میلادی با تأسیس دو سازمان نهضت محمدیه و پرسا توان اسلام شکل گرفت و جامعه مسلمانان اندونزی این چنین با گرایش سلفی و وهابی آشنا شد. جریان سلفی در اندونزی با مخالفت یکی از جریانهای بزرگ اسلامی اندونزی یعنی سازمان نهضت العلماء روبرو شد. نهضت العلماء به عنوان جریان سنتگرای اسلامی از طرفداران فراوانی در جامعه اندونزی برخوردار است. این سازمان به زیارت اولیا، توسل به آنها و طریقت صوفیانه باور دارد و در مقابل جریان وهابیت موضع سرسختانهای اتخاذ کرده است. | شاید اولین جرقههای [[وهابیت|تفکر وهابی]] در جامعه [[اندونزی]] در اوائل قرن بیستم میلادی با تأسیس دو سازمان نهضت محمدیه و پرسا توان اسلام شکل گرفت و جامعه مسلمانان اندونزی این چنین با گرایش سلفی و وهابی آشنا شد. جریان سلفی در اندونزی با مخالفت یکی از جریانهای بزرگ اسلامی اندونزی یعنی سازمان نهضت العلماء روبرو شد. نهضت العلماء به عنوان جریان سنتگرای اسلامی از طرفداران فراوانی در جامعه اندونزی برخوردار است. این سازمان به زیارت اولیا، توسل به آنها و طریقت صوفیانه باور دارد و در مقابل جریان وهابیت موضع سرسختانهای اتخاذ کرده است. | ||
خط ۱۶: | خط ۱۴: | ||
== فعالیت وهابیت سعودی در دهههای اخیر == | == فعالیت وهابیت سعودی در دهههای اخیر == | ||
فعالیتهای وهابیت از سوی دولت سعودی عمدتا از سال ۱۳۹۰ق/۱۹۷۰م/ ۱۳۶۹ش شروع شد که کار خود را با ایجاد ارتباط با چندین سازمان سلفی و حتی برخی جریانهای معتدل، در عرصههای آموزشی آغاز کرد و تلاش کرد تا فقه حنبلی را در کنار فقه شافعی - که مسلمانان اهل سنت اندونزی عمدتا پیرو این فقه هستند - در برخی از مدارس علمیه که پسانترن خوانده میشوند قرار دهد. | فعالیتهای وهابیت از سوی دولت سعودی عمدتا از سال ۱۳۹۰ق/۱۹۷۰م/ ۱۳۶۹ش شروع شد که کار خود را با ایجاد ارتباط با چندین سازمان سلفی و حتی برخی جریانهای معتدل، در عرصههای آموزشی آغاز کرد و تلاش کرد تا فقه حنبلی را در کنار فقه شافعی - که مسلمانان اهل سنت اندونزی عمدتا پیرو این فقه هستند - در برخی از مدارس علمیه که پسانترن خوانده میشوند قرار دهد. | ||
فعالیت دیگر اینان ترجمه، چاپ و نشر کتابهای منطبق با دیدگاه وهابی با قیمتی ارزان در دو دهه ۱۹۸۰م/۱4۰۰ ق/۱۳۰۹ش و ۱۹۹۰م/۱4۱۰ ق/۱۳6۹ش بود. در این میان از نقش تاثیرگذار رژیم سوهارتو در اواخر عمر حکومت در گسترش وهابیتی که خطری برای رژیم نداشته باشد و نیز دانش آموختگان اندونزیایی که از سعودی فارغالتحصیل شده بودند نباید نادیده گرفت. | فعالیت دیگر اینان ترجمه، چاپ و نشر کتابهای منطبق با دیدگاه وهابی با قیمتی ارزان در دو دهه ۱۹۸۰م/۱4۰۰ ق/۱۳۰۹ش و ۱۹۹۰م/۱4۱۰ ق/۱۳6۹ش بود. در این میان از نقش تاثیرگذار رژیم سوهارتو در اواخر عمر حکومت در گسترش وهابیتی که خطری برای رژیم نداشته باشد و نیز دانش آموختگان اندونزیایی که از سعودی فارغالتحصیل شده بودند نباید نادیده گرفت. | ||
خط ۳۱: | خط ۲۸: | ||
این سازمان، به رغم آن که تعدادی از اعضایش از گرایش افراطی برخوردارند برخی از آنها در درگیریهای عمومی منطقه پوسو و آمبون در سال1420ق/ ۲۰۰۰م/ ۱۳۷۹ش دستگیر شدند، ولی عمدتا رویکردی معتدل تر نسبت به مؤسسات وهابی دیگر دارد. | این سازمان، به رغم آن که تعدادی از اعضایش از گرایش افراطی برخوردارند برخی از آنها در درگیریهای عمومی منطقه پوسو و آمبون در سال1420ق/ ۲۰۰۰م/ ۱۳۷۹ش دستگیر شدند، ولی عمدتا رویکردی معتدل تر نسبت به مؤسسات وهابی دیگر دارد. | ||
یکی دیگر از موسسات سلفی در اندونزی مدرسه صفوان است که در سال ۱4۱۲ق/۱۹۹۲م/۱۳۷۱ش توسط تعدادی از افرادی که فارغالتحصیل از منطقه خاورمیانه بودند تأسیس شد، این موسسه نیز اهتمام عمدهاش به آموزش و تبلیغ با رویکردی سلفی است. | یکی دیگر از موسسات سلفی در اندونزی مدرسه صفوان است که در سال ۱4۱۲ق/۱۹۹۲م/۱۳۷۱ش توسط تعدادی از افرادی که فارغالتحصیل از منطقه خاورمیانه بودند تأسیس شد، این موسسه نیز اهتمام عمدهاش به آموزش و تبلیغ با رویکردی سلفی است. اگرچه رویکرد این گروه بیشتر اخوانی (اخوانالمسلمین مصر) است تا وهابی، ولی گرایشهای وهابی در افکار آنان را نمیتوان انکار کرد و نشانههای آن را در نوشتههای فراوان آنان میتوان دید و شاید بتوان گفت اندیشههای موجود در وب سایت ایشان (www. alsofwan. or. id)، دیدگاههای کلامی مبتنی بر اندیشههای وهابی ارائه میدهد، ولی در روشهای تبلیغ و دعوت، متکی بر اخوانالمسلمین هستند. به نظر میرسد این گروه بر اساس اندیشه اخوانالمسلمین حرکت کرده و تشابه برخی عقاید میان وهابیها و اخوانیها مثل توسل و شفاعت برخی از نویسندگان را بهاشتباه بیندازد که باید از این اشتباه پرهیز کرد. | ||
در اینجا نمیتوان از تأثیرگذاری موسسه سعودی حرمین در اندونزی به آسانی عبور کرد. این موسسه در سال ۱۳۹۹ ق/۱۹۷۹م/۱۳5۸ش در ریاض تأسیس شد و هدفش گسترش دیدگاههای وهابی در سراسر دنیا بود و ظاهرا وابستگی کمتری به دولت سعودی دارد. این موسسه که از سازمانهایی همچون رابطة العالم الاسلامی تندروتر و افراطی تر است در سراسر دنیا قریب به ۵۰ شعبه دارد. هزینههای این مؤسسه را عمدتا ثروتمندان سعودی و بقیه ثروتمندان دیگر مناطق تامین میکنند | در اینجا نمیتوان از تأثیرگذاری موسسه سعودی حرمین در اندونزی به آسانی عبور کرد. این موسسه در سال ۱۳۹۹ ق/۱۹۷۹م/۱۳5۸ش در ریاض تأسیس شد و هدفش گسترش دیدگاههای وهابی در سراسر دنیا بود و ظاهرا وابستگی کمتری به دولت سعودی دارد. این موسسه که از سازمانهایی همچون رابطة العالم الاسلامی تندروتر و افراطی تر است در سراسر دنیا قریب به ۵۰ شعبه دارد. هزینههای این مؤسسه را عمدتا ثروتمندان سعودی و بقیه ثروتمندان دیگر مناطق تامین میکنند | ||
خط ۴۴: | خط ۴۱: | ||
== رسانههای وهابی == | == رسانههای وهابی == | ||
در کنار این موسسات، نقش رسانهها در ترویج وهابیت در اندونزی نیز قابل توجه است. به لحاظ تاریخی، میتوان گفت که از زمان استقلال اندونزی مجلههایی با محتوای دینی و گرایش سلفی منتشر میشده است. | در کنار این موسسات، نقش رسانهها در ترویج وهابیت در اندونزی نیز قابل توجه است. به لحاظ تاریخی، میتوان گفت که از زمان استقلال اندونزی مجلههایی با محتوای دینی و گرایش سلفی منتشر میشده است. | ||
برخی معتقدند که دو مجله اصلاح گرای پانجی مشارکت از نهضت محمدیه و المسلمون از موسسه پرساتوان اسلام، پیام آور و گسترش دهنده اسلام تندرو بودهاند. گو این که پانجی مشارکت به رویکردهای مدرنیستی نیز اهتمام جدی داشته است. با همه اینها فعالیت وهابیت تندرو و رادیکال در عرصه مطبوعات با تاخیر نسبت به کتاب عمدتا در دو دهه اخیر و بخصوص پس از سقوط سوهارتو اتفاق افتاد. | برخی معتقدند که دو مجله اصلاح گرای پانجی مشارکت از نهضت محمدیه و المسلمون از موسسه پرساتوان اسلام، پیام آور و گسترش دهنده اسلام تندرو بودهاند. گو این که پانجی مشارکت به رویکردهای مدرنیستی نیز اهتمام جدی داشته است. با همه اینها فعالیت وهابیت تندرو و رادیکال در عرصه مطبوعات با تاخیر نسبت به کتاب عمدتا در دو دهه اخیر و بخصوص پس از سقوط سوهارتو اتفاق افتاد. | ||
ماه نامه مدیا دعوه به سردبیری دکتر نورخالص مجید که نسبت به اقلیتهای دینی و مذهبی در اندونزی و به خصوص مسیحیان ستیزهجویانه است و پیوسته گزارشهایی را در مورد | ماه نامه مدیا دعوه به سردبیری دکتر نورخالص مجید که نسبت به اقلیتهای دینی و مذهبی در اندونزی و به خصوص مسیحیان ستیزهجویانه است و پیوسته گزارشهایی را در مورد فعالیتهای تبشیری مسیحیان در اندونزی منتشر میکند. خوانندگان این مجله طیفهای گستردهای از مسلمانان هستند. شمارگان آن در دهه ۹۰ حدودا ۲۰ هزار نسخه بود که رقم قابل توجهی است. | ||
دومین مجله، سبیلی نام دارد که تا سال ۱4۱۱ ق/۱۹۹۱م/۱۳۷۰ش به صورت نامنظم منتشر میشد ولی بعدا با جایگزین شدن مدیریت قوی تر و تخصصی تر مجله نظم بهتری پیدا کرد. در سال ۱4۱۳ق/۱۹۹۳م/۱۳۷۲ش مجله به دلیل انتقادات تند به دولت تعطیل شد و این تا سقوط سوهارتو ادامه داشت. این مجله گرایش وهابی در عقیده و گرایش اخوانی در رویکرد سیاسی خود دارد و از لحنی خصمانه و گزنده برخوردار است. هجوم این مجله علیه سمبل مسیحیت یعنی صلیب به صورت آشکار در مجله به چشم میخورد. ضدیت و سیاستهای آمریکا در خاورمیانه نیز از دیگر رویکردهای این مجله است. | دومین مجله، سبیلی نام دارد که تا سال ۱4۱۱ ق/۱۹۹۱م/۱۳۷۰ش به صورت نامنظم منتشر میشد ولی بعدا با جایگزین شدن مدیریت قوی تر و تخصصی تر مجله نظم بهتری پیدا کرد. در سال ۱4۱۳ق/۱۹۹۳م/۱۳۷۲ش مجله به دلیل انتقادات تند به دولت تعطیل شد و این تا سقوط سوهارتو ادامه داشت. این مجله گرایش وهابی در عقیده و گرایش اخوانی در رویکرد سیاسی خود دارد و از لحنی خصمانه و گزنده برخوردار است. هجوم این مجله علیه سمبل مسیحیت یعنی صلیب به صورت آشکار در مجله به چشم میخورد. ضدیت و سیاستهای آمریکا در خاورمیانه نیز از دیگر رویکردهای این مجله است. | ||
خط ۵۸: | خط ۵۴: | ||
== تأثیر سید قطب و اخوانالمسلمین در اندونزی == | == تأثیر سید قطب و اخوانالمسلمین در اندونزی == | ||
در پایان مقاله؛ بی مناسبت نیست به گونهای گذرا به تأثیر سید قطب و اخوانالمسلمین در اندونزی بپردازیم. نیازی به ذکر ندارد که اگرچه میان وهابیت و گرایش اخوانالمسلمین و پیروان سید قطب اشتراکاتی وجود دارد ولی نقاط افتراق آنها هم کم نیست. علمای وهابی معاصر معمولا اخوانیها را مورد انتقاد قرار میدهند و با آنها مخالفت میکنند. در فتاوای روحانیون وهابی موارد متعددی را میتوان یافت که اینان، مردم را از متابعت اخوانیها منع میکنند و آنها را منحرف از اسلام میدانند و مدعیاند که اولا اخوانالمسلمین از اسلام به عنوان ابزاری برای دست یابی به اهداف سیاسی خود استفاده میکند و ثانیا قرائتهای نوینی را از اسلام ارائه میدهد. و اما جهت مشترک اینان این است که هر دو معتقدند که عقب افتادگی مسلمانان از قافله پیشرفت به دلیل مهجوریت آموزههای قرآن و سنت است و برای دست یابی به این پیشرفت باید مجددا بازگشت به قرآن و سنت نمود. دیدگاههای سید قطب و اخوانالمسلمین تأثیر قابل توجهی در کشور اندونزی و به خصوص در میان نسل جوان داشته است. این تاثیر را از آغاز دهه ۸۰ که فعالیتهای اسلامی دانشجویان در دانشگاههای سکولار اندونزی آغاز شد میتوان مشاهده کرد. | |||
در پایان مقاله؛ بی مناسبت نیست به گونهای گذرا به تأثیر سید قطب و اخوانالمسلمین در اندونزی بپردازیم. نیازی به ذکر ندارد که | |||
این رویه سیاست زدائی از سوی دولت موجب شد که در اوائل دهه 80 فضای فرهنگی دانشجویی سمت و سوی روشنفکری پیدا کند و حلقههای بحث جدیدی شکل بگیرد و گسترش یابد. البته برخی از این حلقهها به بحثهای سیاسی هم میپرداختند که احیانا مورد رضایت حکومت نبود و معمولا افرادی که در این امور فعال بودند دستگیر و بعضا به زندان محکوم میشدند. | این رویه سیاست زدائی از سوی دولت موجب شد که در اوائل دهه 80 فضای فرهنگی دانشجویی سمت و سوی روشنفکری پیدا کند و حلقههای بحث جدیدی شکل بگیرد و گسترش یابد. البته برخی از این حلقهها به بحثهای سیاسی هم میپرداختند که احیانا مورد رضایت حکومت نبود و معمولا افرادی که در این امور فعال بودند دستگیر و بعضا به زندان محکوم میشدند. | ||
خط ۶۷: | خط ۶۲: | ||
برگرفته از: پایگاه نقد وهابیت و جریانهای سلفی | برگرفته از: پایگاه نقد وهابیت و جریانهای سلفی | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||
{{پانویس}} | |||
[[رده: | [[رده:مقالهها]] | ||
[[رده:اندونزی]] | |||