۶٬۵۷۰
ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' بحثها' به ' بحثها') |
جز (Mahdipor صفحهٔ شیخ جمال البناء (مقاله) را به جمال البناء که تغییرمسیر بود منتقل کرد) |
||
(۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۳: | خط ۳: | ||
== چکیده == | == چکیده == | ||
جمال البنا تحت سیطره نام برادرش، چندان شهره نشد. بسیاری حتی از وجود تحقیقات وی اطلاعی نداشتند. حسن البنا برادر بزرگتر جمال، بنیانگذار اخوانالمسلمین بود و نامش بر سر | جمال البنا تحت سیطره نام برادرش، چندان شهره نشد. بسیاری حتی از وجود تحقیقات وی اطلاعی نداشتند. حسن البنا برادر بزرگتر جمال، بنیانگذار اخوانالمسلمین بود و نامش بر سر زبانها افتاده بود. حتی پدرش عبدالرحمن البنا هم شناخته شده بود. عبدالرحمن شیخ الازهر مصر بود و کتاب مسند الامام احمد بن حنبل الشیبانی را در ۲۴ جلد نوشته بود. این کتاب دایره المعارفی در حدیث بود. شیخ عبدالرحمن -پدر جمال و حسن البنا- معروف بود به “الساعاتی”. گفته شده که این شیخ الازهر برای آنکه از وجوهات شرعی و حقوق اوقاف استفاده نکند، با تعمیر ساعت امرار معاش میکرده و به همین دلیل به الساعاتی معروف شده بود. | ||
در محله خان الخلیلی که شیخ عبدالرحمن مغازه خود را برپا کرده بود، مسجد سیدنا الحسین نیز وجود داشت. این مسجد مدتهای مدیدی محل اقامت | در محله خان الخلیلی که شیخ عبدالرحمن مغازه خود را برپا کرده بود، مسجد سیدنا الحسین نیز وجود داشت. این مسجد مدتهای مدیدی محل اقامت سیدجمالالدین اسدآبادی بود. منزل سیدجمالالدین مرکز توجه طلاب الازهر و روشنفکران مصری بود. شیخ عبدالرحمن البنا هم در همانجا با افکار سیدجمال آشنا شد. این افکار بعدها در شکلگیری اندیشه حسن البنا، فرزند بزرگتر شیخ عبدالرحمن اثر بسیاری گذاشت. از همین رو بود که حسن البنا گفته بود حرکت او استمرار راه سیدجمال و شیخ محمد عبده است. شیخ عبدالرحمن شاید تحت تاثیر سید جمال بود که نام فرزند دیگر خود را جمال گذاشت. | ||
== معرفی شیخ جمال البناء == | == معرفی شیخ جمال البناء == | ||
خط ۱۳: | خط ۱۳: | ||
حامیان ناصر معتقد بودند که انقلابی صورت گرفته و از یک حرکت مقطعی و کودتا فراتر است. جمال البنا کتابی نوشت و در آن به تمایز میان کودتا و انقلاب پرداخت. این کتاب «ترشید النهضة» نام داشت که در آن نتیجه گرفت که حرکت عبدالناصر یک کودتا بوده و از مشخصههای یک انقلاب در آن خبری نیست. این کتاب اما توقیف و جمعآوری شد. جمال البنا به همین بهانه مقالهای با عنوان «مقدمهای بر دیکتاتوری نظامی» نوشت و عنوان کرد که جمعآوری کتاب، خود دلیل روشنی است بر کودتا بودن این قیام. | حامیان ناصر معتقد بودند که انقلابی صورت گرفته و از یک حرکت مقطعی و کودتا فراتر است. جمال البنا کتابی نوشت و در آن به تمایز میان کودتا و انقلاب پرداخت. این کتاب «ترشید النهضة» نام داشت که در آن نتیجه گرفت که حرکت عبدالناصر یک کودتا بوده و از مشخصههای یک انقلاب در آن خبری نیست. این کتاب اما توقیف و جمعآوری شد. جمال البنا به همین بهانه مقالهای با عنوان «مقدمهای بر دیکتاتوری نظامی» نوشت و عنوان کرد که جمعآوری کتاب، خود دلیل روشنی است بر کودتا بودن این قیام. | ||
وی به دلیل گستردگی فعالیتهای سیاسی و فرهنگی در دوران حکومت جمال عبدالناصر، به تدریج از یکسو فشارهای حکومت بر او بیشتر شد و از سوی دیگر حرکت اخوانالمسلمین نیز با سرکوب مواجه گشت، و رهبران آن به دستور جمال عبدالناصر اعدام شدند. از اینرو جمال البنا به فعالیتهای اجتماعی روی آورد و در حوزه سندیکا فعالیت کرد و کتابها و نشریاتی را در این چارچوب منتشر نمود. وی مرکز فعالیتهای خود را اینک به ژنو منتقل کرده بود. در آنجا «اتحادیه بینالمللی اسلامیِ کار» را تأسیس کرد و فعالیتهای خود را از مصر فراتر برده و به سراسر جهان اسلام گسترش داده بود. وی در سال ۱۹۵۳ نیز «جمعیت حمایت از زندانیان سیاسی» را در مصر تأسیس کرد و ریاست آن را خود بر عهده گرفت. | وی به دلیل گستردگی فعالیتهای سیاسی و فرهنگی در دوران حکومت جمال عبدالناصر، به تدریج از یکسو فشارهای حکومت بر او بیشتر شد و از سوی دیگر حرکت اخوانالمسلمین نیز با سرکوب مواجه گشت، و رهبران آن به دستور جمال عبدالناصر اعدام شدند. از اینرو جمال البنا به فعالیتهای اجتماعی روی آورد و در حوزه سندیکا فعالیت کرد و کتابها و نشریاتی را در این چارچوب منتشر نمود. وی مرکز فعالیتهای خود را اینک به ژنو منتقل کرده بود. در آنجا «اتحادیه بینالمللی اسلامیِ کار» را تأسیس کرد و فعالیتهای خود را از مصر فراتر برده و به سراسر جهان اسلام گسترش داده بود. وی در سال ۱۹۵۳ نیز «جمعیت حمایت از زندانیان سیاسی» را در مصر تأسیس کرد و ریاست آن را خود بر عهده گرفت. | ||
جمال البنا در خصوص کار و فلسفه کارگری و ارتباط آن با اسلام هم به تحقیق پرداخت. کتاب «نگاه ژرف به کار در جامعه اسلامی» را نوشت. این کتاب برداشتی جدید از روایتهای متعدد در فرهنگ اسلامی بود. او در این کتاب گفت که مهمترین دعوت اسلام به عدالت است و دفاع از حقوق کارگران که | جمال البنا در خصوص کار و فلسفه کارگری و ارتباط آن با اسلام هم به تحقیق پرداخت. کتاب «نگاه ژرف به کار در جامعه اسلامی» را نوشت. این کتاب برداشتی جدید از روایتهای متعدد در فرهنگ اسلامی بود. او در این کتاب گفت که مهمترین دعوت اسلام به عدالت است و دفاع از حقوق کارگران که بزرگترین قشر جامعه هستند در حقیقت حرکت در راه عدالت اسلامی است. وی گفت که بر این اساس لازم است برخی از تعارضات و بی توجهیها را در این زمینه گوشزد کرد و آنها را به سمت توجه به حقوق کارگران، بیشتر مایل نمود. | ||
== فعالتهای علمی او پس از جمال عبدالناصر == | == فعالتهای علمی او پس از جمال عبدالناصر == | ||
پس از مرگ جمال عبدالناصر در سال ۱۹۷۰، فضای مصر از آن محدودیتهای سابق قدری فاصله گرفت. جمال البنا در این زمان بود که دست به انتشار دو کتاب زد که گرایشهای متجددانه نسبت به اسلام را در آن مطرح میکرد. یکی «روح اسلام» نام داشت و دیگری «کتاب و سنت دو اصل بزرگ». او اینک فعالیتهای خود را معطوف به فهم آموزههای دینی کرده بود. میکوشید تا قرائتی جدید و امروزی از دین ارائه دهد. به همین منظور کتاب «نحو فقه جدید» (به سوی فقهی نو) را به رشته تحریر درآورد و در سه جلد منتشر کرد. وی در این کتاب، در خصوص فقه سخن گفت و خواستار تنظیم فقهی جدید شد. فقهی که مد نظر او بود، منطبق با فقه سنتی نبود. وی مدعی شد که در فقه جدید، نیازی نیست که لزوماً از منابع فقهی قدیم استفاده شود و از دل آنها سخنی برای امرزو بیان گردد. همچنین لازم نیست به منابع سنتی و قدیمیمانند اصول فقه، علم الحدیث بسنده کنیم، بلکه باید از | پس از مرگ جمال عبدالناصر در سال ۱۹۷۰، فضای مصر از آن محدودیتهای سابق قدری فاصله گرفت. جمال البنا در این زمان بود که دست به انتشار دو کتاب زد که گرایشهای متجددانه نسبت به اسلام را در آن مطرح میکرد. یکی «روح اسلام» نام داشت و دیگری «کتاب و سنت دو اصل بزرگ». او اینک فعالیتهای خود را معطوف به فهم آموزههای دینی کرده بود. میکوشید تا قرائتی جدید و امروزی از دین ارائه دهد. به همین منظور کتاب «نحو فقه جدید» (به سوی فقهی نو) را به رشته تحریر درآورد و در سه جلد منتشر کرد. وی در این کتاب، در خصوص فقه سخن گفت و خواستار تنظیم فقهی جدید شد. فقهی که مد نظر او بود، منطبق با فقه سنتی نبود. وی مدعی شد که در فقه جدید، نیازی نیست که لزوماً از منابع فقهی قدیم استفاده شود و از دل آنها سخنی برای امرزو بیان گردد. همچنین لازم نیست به منابع سنتی و قدیمیمانند اصول فقه، علم الحدیث بسنده کنیم، بلکه باید از روشهای نوینی بهره برد که متناسب با نیازهای امروز باشد و مشکلات امروز مسلمانان را مرتفع سازد. این کتاب فتح بابی در برداشت جدید از مفاهیم دینی بود و ایجاد معیارهای اجتهاد عصری را مطرح کرده بود. این کتاب با مخالفت علمای الازهر و اسلامگرایان سنتی روبرو شد. گفته میشود که جمال البنا پس از انتشار این کتاب، از جامعه علمی مصر منزویتر گردید. | ||
== تأسیس مؤسسه «دارالفکر الأسمی» == | == تأسیس مؤسسه «دارالفکر الأسمی» == | ||
خط ۲۹: | خط ۲۹: | ||
جمال البنا سرانجام پس از عمری تحقیق و فعالیت در عرصههای علمیو فرهنگی، در سال ۲۰۱۳ در ۹۳ سالگی در قاهره دیده از جهان فروبست. | جمال البنا سرانجام پس از عمری تحقیق و فعالیت در عرصههای علمیو فرهنگی، در سال ۲۰۱۳ در ۹۳ سالگی در قاهره دیده از جهان فروبست. | ||
[[رده: | [[رده:مقالهها]] | ||
[[رده:عالمان]] | [[رده:عالمان]] | ||
[[رده:عالمان اهل سنت]] | [[رده:عالمان اهل سنت]] |