جواد مروی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌وحدت
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۳۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{ویرایش}}
 
{{جعبه اطلاعات شخصیت
{{جعبه اطلاعات شخصیت
| عنوان = جواد مروی
| عنوان = جواد مروی
خط ۱۱: خط ۱۱:
| تاریخ درگذشت =  
| تاریخ درگذشت =  
| محل درگذشت =  
| محل درگذشت =  
| استادان = {{فهرست جعبه عمودی | | }}
| استادان = {{فهرست جعبه عمودی |آیت‌الله حاج شیخ علی مروی | آیت‌الله میرزا علی فلسفی |[[حسین وحید خراسانی|آیت‌الله العظمی وحید خراسانی]]|[[حسن حسن زاده آملی|حسن زاده آملی]]|[[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی]]}}
| شاگردان =  
| شاگردان =  
| دین =  
| دین = [[اسلام]]
| مذهب =  
| مذهب = [[شیعه]]
| آثار =
| آثار ={{فهرست جعبه عمودی |شرحی بر کشف المراد|الإجتهاد و التقلید|الآراء الرجالیة|السلفیة کما رأیت}}
| فعالیت‌ها = {{فهرست جعبه عمودی |عضو هیئت‌امنای دانشکدۀ اصول الدین|عضو جامعۀ مدرسین حوزه علمیه قم }}
| فعالیت‌ها = {{فهرست جعبه عمودی |عضو هیئت‌امنای دانشکدۀ اصول الدین|عضو جامعۀ مدرسین حوزه علمیه قم }}
| وبگاه =  
| وبگاه =  
}}
}}  
'''جواد مروی'''، عضویت هیئت علمی بین‌الملل بعثه [[مقام معظم رهبری]] و عضو شورای‌عالی [[مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی|مجمع جهانی تقریب]] ایشان به تدریس خارج [[فقه]] و [[اصول]] در [[حوزۀ علمیۀ قم]] اشتغال دارند.
'''جواد مروی'''، عضو هیئت علمی بین‌الملل بعثۀ [[مقام معظم رهبری]] می‌باشد. ایشان تلاش فراوانی نسبت به سامان دادن مسائل علمی معرفتی [[شیعیان]] [[حجاز]] از سال‌های قبل تا کنون داشته است. اکنون وی به تدریس خارج [[فقه]] و [[اصول]] در [[حوزۀ علمیۀ قم]] اشتغال دارند.
== زندگی‌نامه ==
== زندگی‌نامه ==
در سال 1340 شمسی در [[مشهد مقدس]] و در خانوادۀ اهل علم و تقوا به دنیا آمد. جد پدری ایشان از عالمان شهر [[نیشابور]] و والد مکرم‌شان آیت‌الله حاج شیخ علی مروی در جوانی به مشهد مقدس هجرت نمود. آیت‌الله حاج شیخ علی مروی در ادبیات از شاگردان برجستۀ ادیب نیشابوری و در علوم معارف از شاگردان آیت‌الله میرزا مهدی اصفهانی و در [[فقه]] و [[اصول]] ملازم [[سید محمد هادی میلانی|آیت‌الله العظمی سید محمد هادی میلانی]] بود.
در سال 1340 شمسی در [[مشهد مقدس]] و در خانوادۀ اهل علم و تقوا به دنیا آمد. جد پدری ایشان از عالمان شهر [[نیشابور]] و والد مکرم‌شان آیت‌الله حاج شیخ علی مروی در جوانی به مشهد مقدس هجرت نمود. آیت‌الله حاج شیخ علی مروی در ادبیات از شاگردان برجستۀ ادیب نیشابوری و در علوم معارف از شاگردان آیت‌الله میرزا مهدی اصفهانی و در [[فقه]] و [[اصول]] ملازم [[سید محمد هادی میلانی|آیت‌الله العظمی سید محمد هادی میلانی]] بود.
== استادان ==
== استادان ==
وی از محضر استادان برجسته‌ای در علوم مختلف بهره جستند: در آغاز، ادبیات فارسی و برخی از مباحث پیرامون آن را از ادیب و عالم بزرگ، مرحوم حاج محمد صادق حشمت فراگرفتند. مباحث ادبیات عرب را از محضر والد گرامی خویش که از شاگردان مبرّز مرحوم ادیب نیشابوری بود آموختند، از جمله کتاب‌های شرح قطر، مباحثی از شرح رضی و شرح نظام.
وی از محضر استادان برجسته‌ای در علوم مختلف بهره جست؛ در آغاز، ادبیات فارسی و برخی از مباحث پیرامون آن را از ادیب و عالم بزرگ، مرحوم حاج محمد صادق حشمت فراگرفتند. مباحث ادبیات عرب را از محضر والد گرامی خویش که از شاگردان مبرّز ادیب نیشابوری بود آموخت، از جمله کتاب‌های شرح قطر، مباحثی از شرح رضی و شرح نظام. دروس سطح را تا رسائل را در محضر پدر که از شاگردان [[سید محمد هادی میلانی|آیت‌الله العظمی سید محمد هادی میلانی]] بود تلمذ کرد، مکاسب را نزد آیت‌الله میرزا علی فلسفی و کفایه را در محضر آیت‌الله رضازاده به پایان رسانید. در کنار فراگیری کتب متداول فقهی اصولی حوزه‌های علمیه، قسمتی از کتاب ریاض‌المسائل و تمام صلاة و زکات حاج آقا رضا همدانی را در محضر والدشان آموخت. مقطع خارج را با دو سال حضور در دروس خارج آیت‌الله سید حسن مرتضوی آغاز نمودند و دو سال نیز در دروس فقه و اصول آیت‌الله میرزا علی فلسفی شرکت نمودند. بیشترین بهره علمی در مباحث فقه و اصول را در یازده سال ملازمت درس آیت‌الله سید ابراهیم علم‌الهدی از شاگردان مبرّز آیت‌الله العظمی سید محمد هادی میلانی کسب کرد. مدتی نیز از مباحث اصول مرحوم آیت‌الله سید حسین شمس از شاگردان قوی مرحوم آیت‌الله سید محمد هادی میلانی بهره برد. همچنین مدت هفت سال از مباحث فقه و اصول [[حسین وحید خراسانی|آیت‌الله العظمی وحید خراسانی]] و پنح سال از مباحث فقه آیت‌الله العظمی تبریزی استفاده کرد. مدتی در مباحث آیت‌الله شیخ حسنعلی مروارید با محوریت کتاب تنبیهات حول المبدأ و المعاد ایشان شرکت کرد. مدت یک سال در بحث فلسفۀ دکتر ابراهیمی دینانی شرکت نمود. همچنین از دروس آیت‌الله سید عز الدین زنجانی و استاد جلال الدین آشتیانی بهره فراوان برد و مدتی نیز در [[قم]] از مباحث استاد [[حسن حسن زاده آملی|حسن زاده آملی]] و استاد [[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی]] استفاد کرد. همچنین سالیان متمادی از علامه عسگری استفاده‌های فراوان علمی نمود.
دروس سطح را تا رسائل مرحوم شیخ اعظم انصاری در محضر پدر که از شاگردان مرحوم آیت‌الله العظمی سید محمد هادی میلانی بود تلمذ نمود، مکاسب را نزد مرحوم آیت‌الله میرزا علی فلسفی (ره) و کفایه را در محضر آیت‌الله رضازاده به پایان رسانید. در کنار فراگیری کتب متداول فقهی اصولی حوزه‌های علمیه، قسمتی از کتاب ریاض المسائل و تمام صلاة و زکات مرحوم حاج آقا رضا همدانی را در محضر مرحوم والدشان آموختند.
مقطع خارج را با دوسال حضور در دروس خارج آیت‌الله سید حسن مرتضوی حفظه الله آغاز نمودند و دو سال نیز در دروس فقه و اصول مرحوم آیت‌الله میرزا علی فلسفی شرکت نمودند. بیشترین بهره علمی در مباحث فقه و اصول را در یازده سال ملازمت درس مرحوم آیت‌الله سید ابراهیم علم الهدی از شاگردان مبرّز آیت‌الله العظمی سید محمد هادی میلانی کسب نمودند.
مدتی نیز از مباحث اصول مرحوم آیت‌الله سید حسین شمس از شاگردان قوی مرحوم آیت‌الله سید محمد هادی میلانی بهره بردند.
همچنین مدت هفت سال از مباحث فقه و اصول آیت‌الله العظمی وحید خراسانی حفظه الله و پنح سال از مباحث فقه مرحوم آیت‌الله العظمی تبریزی استفاده کردند.
در معارف
معارف مکتب تفکیک مرحوم آیت‌الله میرزا مهدی اصفهانی را از پدر فراگرفتند که از شاگردان درس مرحوم آیت‌الله میرزا مهدی اصفهانی بودند.
مدتی در مباحث مرحوم آیة اله شیخ حسنعلی مروارید با محوریت کتاب تنبیهات حول المبدأ و المعاد ایشان که در شبهای شنبه در منزل‌شان برگزار می‌شد شرکت کردند.
3. در فلسفه
شرح تجرید را به اشاره والدشان از عالم فاضل و گمنام، مرحوم شیخ صفرعلی رحیمی فراگرفتند.
مدت یک سال در بحث فلسفه دکتر ابراهیمی دینانی شرکت کردند.
همچنین از دروس مرحوم آیت‌الله سید عز الدین زنجانی و استاد جلال الدین آشتیانی بهره فراوان برد و مدتی نیز در قم از مباحث استاد حسن زاده آملی و استاد جوادی آملی استفاد کردند.
همچنین از حشر و نشر سالیان متمادی با مرحوم علامه عسگری استفاده‌های فراوان علمی نمودند.


== فعالیت‌های علمی فرهنگی ==
== فعالیت‌های علمی و فرهنگی ==
فعالیت‌های علمی فرهنگی استاد به این شرح است:
ایشان فعالیت‌های علمی و فرهنگی متعددی داشته که بدین شرح است:
=== تدریس ===
=== تدریس ===
حضرت استاد از آغاز، در کنار فراگیری دروس حوزه به تدریس آنها مشغول شدند. کتابهایی چون سیوطی، مغنی، معالم الأصول، اصول الفقه، شرح لمعه، رسائل، مکاسب و کفایه را برای طلاب حوزه علمیه خراسان، حوزه علمیه قم، دانشگاه علوم اسلامی رضوی و دانشگاه امام صادق علیه السلام تدریس نمودند و صدها نفر از طلاب و دانشجویان از جلسات حضوری و درس‌های ضبط شده ایشان استفاده نمودند و از سال 1380 هجری شمسی تا کنون به تدریس خارج فقه و اصول در حوزه علمیه قم همت گماردند و البته در کنار آن ارتباط با فضلای حوزه علمیه خراسان در دانشگاه علوم اسلامی رضوی و ارائه مباحث فقه و اصول را ادامه دادند.
او از آغاز، در کنار فراگیری دروس حوزه به تدریس آنها مشغول بود. کتاب‌هایی چون سیوطی، مغنی، معالم الأصول، اصول الفقه، شرح لمعه، رسائل، مکاسب و کفایه را برای طلاب [[حوزه علمیه خراسان|حوزۀ علمیۀ خراسان]]، [[حوزۀ علمیۀ قم]]، [[دانشگاه علوم اسلامی رضوی]] و [[دانشگاه امام صادق (علیه‌السلام)]] تدریس کرد. و صدها نفر از طلاب و دانشجویان از جلسات حضوری و درس‌های ضبط شده ایشان استفاده نمودند و از سال 1380 شمسی، تا کنون به تدریس خارج فقه و اصول در حوزۀ علمیۀ قم همت گمارده و البته در کنار آن ارتباط با فضلای حوزۀ علمیۀ خراسان در دانشگاه علوم اسلامی رضوی و ارائه مباحث فقه و اصول را ادامه دادند. از جمله فعالیت‌های ایشان در آموزش طلاب حوزه‌های علمیه، تدریس شرح تجرید، فلسفتنا و اقتصادنا [[سید محمدباقر صدر|شهید صدر]]، مباحث شبهه‌شناسی اعتقادی در مشهد مقدس، مباحثی از کتاب المراجعات، مباحثی دربارۀ مهدویت و مباحثی در علم رجال در حوزۀ علمیۀ قم بوده است. ایشان در پانزدهمین اجلاسیه اساتید سطوح عالیه و خارج حوزۀ علمیۀ قم به‌عنوان استاد نمونه دروس خارج معرفی شدند.
از جمله فعالیت‌های حضرت استاد در آموزش طلاب حوزه‌های علمیه، تدریس شرح تجرید، فلسفتنا و اقتصادنا شهید صدر، مباحث شبهه شناسی اعتقادی در مشهد مقدس، مباحثی از کتاب المراجعات، مباحثی درباره مهدویت و مباحثی در علم رجال در حوزه علمیه قم بوده است.
ایشان در پانزدهمین اجلاسیه اساتید سطوح عالیه و خارج حوزه علمیه قم به عنوان استاد نمونه دروس خارج معرفی شدند.
=== مسؤلیت‌ها ===
=== مسؤلیت‌ها ===
ـ عضویت هیئت علمی بین الملل بعثه مقام معظم رهبری از 25 سال پیش تا کنون. ایشان طی این مدت با حضور در بعثه مقام معظم رهبری در موسم حج و عمره ضمن گفتگو با اندیشمندان جهان اسلام از بلاد مختلف اسلامی و غیر اسلامی، علاوه بر پاسخ به سؤالات و شبهات عقیدتی آنان، مناظرات مختلفی نیز با عالمان سایر مذاهب داشتند که آثار فراوانی به دنبال داشته و دارد. همچنین تلاش فراوانی نسبت به سامان دادن علمی معرفتی مسائل شیعیان حجاز از سال‌ها قبل تا کنون توسط ایشان انجام گرفته است.
 
ـ عضویت در شورای عالی حوزه‌های علمیه (دوره هفتم)
# عضو هیئت علمی بین‌الملل بعثۀ [[مقام معظم رهبری]] از 25 سال پیش تا کنون. ایشان طی این مدت با حضور در بعثه در موسم [[حج]] و [[عمره مفرده|عمره]] ضمن گفتگو با اندیشمندان [[جهان اسلام]] از بلاد مختلف اسلامی و غیر اسلامی، علاوه بر پاسخ به سؤالات و شبهات عقیدتی آنان، مناظرات مختلفی نیز با عالمان سایر مذاهب داشتند که آثار فراوانی به دنبال داشته و دارد.
ـ عضویت در جامعه مدرسین حوزه علمیه قم
# عضویت در شورای‌عالی حوزه‌های علمیه (دورۀ هفتم).
ـ عضویت در شورای کتاب مجمع جهانی اهل بیت علیهم السلام
# عضویت در جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیه قم.
ـ عضویت هیئت أمنای دانشکده اصول الدین. (دوره اول)
# عضویت در شورای کتاب [[مجمع جهانی اهل‌بیت]].
# عضویت هیئت‌امنای دانشکده اصول الدین (دوره اول).
 
== سفرهای تبلیغی آموزشی ==
== سفرهای تبلیغی آموزشی ==
حضرت استاد در کنار فعالیت‌های علمی مذکور، سفرهای تبلیغی آموزشی فراوانی به کشور های عربی منطقه، جنوب شرق آسیا و اروپا داشته‌اند و علاوه بر تشکیل جلسات آموزشی برای علما و نخبگان، ارتباط علمی خود با حوزه‌های علمیه شیعه و اهل سنت و مجامع دانشگاهی و تبادل نظر با اندیشمندان جهان اسلام را حفظ نمودند. قابل ذکر است یکی از دست‌آوردهای این سفرها، آشنایی کامل با سیستم آموزشی حوزه‌ها و بعضی از دانشگاه‌های خارج از کشور بوده است.
ایشان در کنار فعالیت‌های علمی مذکور، سفرهای تبلیغی آموزشی فراوانی به کشورهای عربی منطقه، جنوب شرق آسیا و اروپا داشته‌اند و علاوه بر تشکیل جلسات آموزشی برای علما و نخبگان، ارتباط علمی خود با حوزه‌های علمیه [[شیعه]] و [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]] و مجامع دانشگاهی و تبادل نظر با اندیشمندان جهان اسلام را حفظ نمودند. قابل ذکر است یکی از دست‌آوردهای این سفرها، آشنایی کامل با سیستم آموزشی حوزه‌ها و بعضی از دانشگاه‌های خارج از کشور بوده است. ایشان در سال‌های دفاع مقدس بارها در جبهه‌های جنگ حق علیه باطل حضور یافت و در کنار رزمندگانی چون شهید چمران و شهید نورعلی شوشتری به انجام وظیفه پرداخت.
ایشان در سال‌های دفاع مقدس بارها در جبهه‌های جنگ حق علیه باطل حضور یافت و در کنار رزمندگانی چون شهید چمران و شهید نورعلی شوشتری به انجام وظیفه پرداخت.
== تألیفات ==
== تألیفات ==
حضرت استاد کتبی در مباحث عقائد، فقه و اصول نگاشته‌اند که برخی از آنها آماده چاپ می‌باشد.الف: کتب عقائدی
وی کتابهایی در مباحث عقاید، فقه و اصول نگاشته‌ که برخی از آنها آماده چاپ می‌باشد از جمله:  


ـ شرحی بر کشف المراد
=== کلامی ===
ـ حواشی بر اللوامع الالهیه فی المباحث الکلامیه
* شرحی بر کشف المراد.
ـ مباحث عقائدیة هامّة (مباحث کلامی مورد نیاز مبلغین حج)
* حواشی بر اللوامع الالهیه فی المباحث الکلامیه.
ـ السلفیة کما رأیت (مجموعه‌ای از مناظرات با اندیشمندان سلفیه در بلاد اسلامی)
* مباحث عقائدیة هامّة (مباحث کلامی مورد نیاز مبلغین حج).
ـ ملاحظات علی کتاب تطور الفکر السیاسی الشیعی من الشوری إلی ولالیة الفقیه.
* السلفیة کما رأیت (مجموعه‌ای از مناظرات با اندیشمندان سلفیه در بلاد اسلامی).
ـ نقدی بر کتاب مکتب در فرآیند تکامل
* ملاحظات علی کتاب تطور الفکر السیاسی الشیعی من الشوری إلی ولالیة الفقیه.  
ـ مناهج الأعلام فی المباحث العقائدیه (شیخ مفید، خواجه نصیر الدین طوسی و علامه حلی)ب: کتب فقهی
* نقدی بر کتاب مکتب در فرآیند تکامل.
* مناهج الأعلام فی المباحث العقائدیه (شیخ مفید، خواجه نصیر الدین طوسی و علامه حلی).


ـ مشکاة الحقیقة فی شرح تحریر الوسیله:ـ ـ الإجتهاد و التقلید 1 جلد.
=== فقهی ===
ـ ـ کتاب الحج، 6جلد.
* مشکاة الحقیقة فی شرح تحریر الوسیله.
ـ ـ کتاب الخمس، 3 جلد.
* الإجتهاد و التقلید 1 جلد.
ـ ـ کتاب الإجارة، 4 جلد.
* کتاب الحج، 6 جلد.
ج: کتب اصولی
* کتاب الخمس3 جلد.
* کتاب الإجارة 4 جلد.


ـ شرحی بر رسائل شیخ أعظم انصاری.
=== اصولی ===
ـ شرحی بر کفایة الأصول.
* شرحی بر رسائل شیخ أعظم انصاری.
ـ مصباح الدلالة فی توضیح نهایة الدرایة (که توضیح مباحث غامض نهایة الدرایة محقق اصفهانی است)
* شرحی بر کفایة الأصول.
ـ مرقاة الاصول الی علم الأصول (از ابتدای مباحث الفاظ تا پایان تعادل تراجیح؛ این کتاب در حدود 10 جلد، حاصل بیش از پانزده سال تدریس دوره اول خارج اصول در حوزه علمیه قم است.)د: رجال
* مصباح الدلالة فی توضیح نهایة الدرایة<ref>که توضیح مباحث غامض نهایة الدرایة محقق اصفهانی است.</ref>.
* مرقاة الاصول الی علم الأصول<ref>از ابتدای مباحث الفاظ تا پایان تعادل تراجیح؛ این کتاب در حدود 10 جلد، حاصل بیش از پانزده سال تدریس دوره اول خارج اصول در حوزه علمیه قم است.</ref>.


ـ الآراء الرجالیة
=== رجالی ===
ـ ملاحظات علی معجم رجال الحدیث
* الآراء الرجالیة.
* ملاحظات علی معجم رجال الحدیث


== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==
* [[مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی]]
* [[مجمع جهانی اهل بیت]]
* [[حوزۀ علمیۀ قم]]


== پانویس ==
== پانویس ==
خط ۸۴: خط ۷۶:


== منابع ==
== منابع ==
*
* [http://www.schowzeh.ir/fa/person/detail/6 وبگاه شورای عالی حوزه]


[[رده:شخصیت‌ها]]
[[رده:شخصیت‌ها]]
[[رده:عالمان وحدت‌گرا]]
[[رده:عالمان وحدت‌گرا]]
[[رده:اعضای مجمع عمومی مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۹ آوریل ۲۰۲۴، ساعت ۱۹:۲۹

جواد مروی
جواد مروی.jpg
نام کاملجواد مروی
نام‌های دیگرحجت‌الاسلام والمسلمین مروی
اطلاعات شخصی
محل تولدمشهد
دیناسلام، شیعه
استادان
آثار
  • شرحی بر کشف المراد
  • الإجتهاد و التقلید
  • الآراء الرجالیة
  • السلفیة کما رأیت
فعالیت‌ها
  • عضو هیئت‌امنای دانشکدۀ اصول الدین
  • عضو جامعۀ مدرسین حوزه علمیه قم

جواد مروی، عضو هیئت علمی بین‌الملل بعثۀ مقام معظم رهبری می‌باشد. ایشان تلاش فراوانی نسبت به سامان دادن مسائل علمی معرفتی شیعیان حجاز از سال‌های قبل تا کنون داشته است. اکنون وی به تدریس خارج فقه و اصول در حوزۀ علمیۀ قم اشتغال دارند.

زندگی‌نامه

در سال 1340 شمسی در مشهد مقدس و در خانوادۀ اهل علم و تقوا به دنیا آمد. جد پدری ایشان از عالمان شهر نیشابور و والد مکرم‌شان آیت‌الله حاج شیخ علی مروی در جوانی به مشهد مقدس هجرت نمود. آیت‌الله حاج شیخ علی مروی در ادبیات از شاگردان برجستۀ ادیب نیشابوری و در علوم معارف از شاگردان آیت‌الله میرزا مهدی اصفهانی و در فقه و اصول ملازم آیت‌الله العظمی سید محمد هادی میلانی بود.

استادان

وی از محضر استادان برجسته‌ای در علوم مختلف بهره جست؛ در آغاز، ادبیات فارسی و برخی از مباحث پیرامون آن را از ادیب و عالم بزرگ، مرحوم حاج محمد صادق حشمت فراگرفتند. مباحث ادبیات عرب را از محضر والد گرامی خویش که از شاگردان مبرّز ادیب نیشابوری بود آموخت، از جمله کتاب‌های شرح قطر، مباحثی از شرح رضی و شرح نظام. دروس سطح را تا رسائل را در محضر پدر که از شاگردان آیت‌الله العظمی سید محمد هادی میلانی بود تلمذ کرد، مکاسب را نزد آیت‌الله میرزا علی فلسفی و کفایه را در محضر آیت‌الله رضازاده به پایان رسانید. در کنار فراگیری کتب متداول فقهی اصولی حوزه‌های علمیه، قسمتی از کتاب ریاض‌المسائل و تمام صلاة و زکات حاج آقا رضا همدانی را در محضر والدشان آموخت. مقطع خارج را با دو سال حضور در دروس خارج آیت‌الله سید حسن مرتضوی آغاز نمودند و دو سال نیز در دروس فقه و اصول آیت‌الله میرزا علی فلسفی شرکت نمودند. بیشترین بهره علمی در مباحث فقه و اصول را در یازده سال ملازمت درس آیت‌الله سید ابراهیم علم‌الهدی از شاگردان مبرّز آیت‌الله العظمی سید محمد هادی میلانی کسب کرد. مدتی نیز از مباحث اصول مرحوم آیت‌الله سید حسین شمس از شاگردان قوی مرحوم آیت‌الله سید محمد هادی میلانی بهره برد. همچنین مدت هفت سال از مباحث فقه و اصول آیت‌الله العظمی وحید خراسانی و پنح سال از مباحث فقه آیت‌الله العظمی تبریزی استفاده کرد. مدتی در مباحث آیت‌الله شیخ حسنعلی مروارید با محوریت کتاب تنبیهات حول المبدأ و المعاد ایشان شرکت کرد. مدت یک سال در بحث فلسفۀ دکتر ابراهیمی دینانی شرکت نمود. همچنین از دروس آیت‌الله سید عز الدین زنجانی و استاد جلال الدین آشتیانی بهره فراوان برد و مدتی نیز در قم از مباحث استاد حسن زاده آملی و استاد جوادی آملی استفاد کرد. همچنین سالیان متمادی از علامه عسگری استفاده‌های فراوان علمی نمود.

فعالیت‌های علمی و فرهنگی

ایشان فعالیت‌های علمی و فرهنگی متعددی داشته که بدین شرح است:

تدریس

او از آغاز، در کنار فراگیری دروس حوزه به تدریس آنها مشغول بود. کتاب‌هایی چون سیوطی، مغنی، معالم الأصول، اصول الفقه، شرح لمعه، رسائل، مکاسب و کفایه را برای طلاب حوزۀ علمیۀ خراسان، حوزۀ علمیۀ قم، دانشگاه علوم اسلامی رضوی و دانشگاه امام صادق (علیه‌السلام) تدریس کرد. و صدها نفر از طلاب و دانشجویان از جلسات حضوری و درس‌های ضبط شده ایشان استفاده نمودند و از سال 1380 شمسی، تا کنون به تدریس خارج فقه و اصول در حوزۀ علمیۀ قم همت گمارده و البته در کنار آن ارتباط با فضلای حوزۀ علمیۀ خراسان در دانشگاه علوم اسلامی رضوی و ارائه مباحث فقه و اصول را ادامه دادند. از جمله فعالیت‌های ایشان در آموزش طلاب حوزه‌های علمیه، تدریس شرح تجرید، فلسفتنا و اقتصادنا شهید صدر، مباحث شبهه‌شناسی اعتقادی در مشهد مقدس، مباحثی از کتاب المراجعات، مباحثی دربارۀ مهدویت و مباحثی در علم رجال در حوزۀ علمیۀ قم بوده است. ایشان در پانزدهمین اجلاسیه اساتید سطوح عالیه و خارج حوزۀ علمیۀ قم به‌عنوان استاد نمونه دروس خارج معرفی شدند.

مسؤلیت‌ها

  1. عضو هیئت علمی بین‌الملل بعثۀ مقام معظم رهبری از 25 سال پیش تا کنون. ایشان طی این مدت با حضور در بعثه در موسم حج و عمره ضمن گفتگو با اندیشمندان جهان اسلام از بلاد مختلف اسلامی و غیر اسلامی، علاوه بر پاسخ به سؤالات و شبهات عقیدتی آنان، مناظرات مختلفی نیز با عالمان سایر مذاهب داشتند که آثار فراوانی به دنبال داشته و دارد.
  2. عضویت در شورای‌عالی حوزه‌های علمیه (دورۀ هفتم).
  3. عضویت در جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیه قم.
  4. عضویت در شورای کتاب مجمع جهانی اهل‌بیت.
  5. عضویت هیئت‌امنای دانشکده اصول الدین (دوره اول).

سفرهای تبلیغی آموزشی

ایشان در کنار فعالیت‌های علمی مذکور، سفرهای تبلیغی آموزشی فراوانی به کشورهای عربی منطقه، جنوب شرق آسیا و اروپا داشته‌اند و علاوه بر تشکیل جلسات آموزشی برای علما و نخبگان، ارتباط علمی خود با حوزه‌های علمیه شیعه و اهل‌سنت و مجامع دانشگاهی و تبادل نظر با اندیشمندان جهان اسلام را حفظ نمودند. قابل ذکر است یکی از دست‌آوردهای این سفرها، آشنایی کامل با سیستم آموزشی حوزه‌ها و بعضی از دانشگاه‌های خارج از کشور بوده است. ایشان در سال‌های دفاع مقدس بارها در جبهه‌های جنگ حق علیه باطل حضور یافت و در کنار رزمندگانی چون شهید چمران و شهید نورعلی شوشتری به انجام وظیفه پرداخت.

تألیفات

وی کتابهایی در مباحث عقاید، فقه و اصول نگاشته‌ که برخی از آنها آماده چاپ می‌باشد از جمله:

کلامی

  • شرحی بر کشف المراد.
  • حواشی بر اللوامع الالهیه فی المباحث الکلامیه.
  • مباحث عقائدیة هامّة (مباحث کلامی مورد نیاز مبلغین حج).
  • السلفیة کما رأیت (مجموعه‌ای از مناظرات با اندیشمندان سلفیه در بلاد اسلامی).
  • ملاحظات علی کتاب تطور الفکر السیاسی الشیعی من الشوری إلی ولالیة الفقیه.
  • نقدی بر کتاب مکتب در فرآیند تکامل.
  • مناهج الأعلام فی المباحث العقائدیه (شیخ مفید، خواجه نصیر الدین طوسی و علامه حلی).

فقهی

  • مشکاة الحقیقة فی شرح تحریر الوسیله.
  • الإجتهاد و التقلید 1 جلد.
  • کتاب الحج، 6 جلد.
  • کتاب الخمس3 جلد.
  • کتاب الإجارة 4 جلد.

اصولی

  • شرحی بر رسائل شیخ أعظم انصاری.
  • شرحی بر کفایة الأصول.
  • مصباح الدلالة فی توضیح نهایة الدرایة[۱].
  • مرقاة الاصول الی علم الأصول[۲].

رجالی

  • الآراء الرجالیة.
  • ملاحظات علی معجم رجال الحدیث

جستارهای وابسته

پانویس

  1. که توضیح مباحث غامض نهایة الدرایة محقق اصفهانی است.
  2. از ابتدای مباحث الفاظ تا پایان تعادل تراجیح؛ این کتاب در حدود 10 جلد، حاصل بیش از پانزده سال تدریس دوره اول خارج اصول در حوزه علمیه قم است.

منابع