حبیبیه‏، فرقه‌ای است با مشی صوفی‌گری.

حبیبیه
نامحبیبیه
عقیدههر کسی که جامی از شراب محبت حق بنوشد، عبادت از او ساقط خواهد شد.

تاریخچه

در کتاب «هفتاد‌و‌سه‌ملت»، فرقه فوق با نام حبیبیه آمده است. در این کتاب، اعتقاد حبیبیه بیان می‌شود که: من شرب کأس المحبة، سقط عنه العبادة. یعنی هر کسی که جامی از شراب محبت حق بنوشد، عبادت از او ساقط خواهد شد. زیرا که دل و جانش به‌دوستی و عشق عالم علوی در جوش و خروش آید و به‌نوافل و عبادات بدان حضرت تقرب یابد و چون با سعادت قرین شود، خداوند وی را به‌دوستی قبول خواهد کرد و صفاتش به نیکی تغییر خواهد کرد و قوایش مبدل خواهد شد.

استناد حبیبیه به حدیث قدسی در اثبات مدعایشان

چنانکه حدیث قدسی بر این ادعا گواه است:

"لا یزال العبد یتقرب الی بالنوافل حتی احبه فاذا احببته کنت له سمعا و بصرا و لسانا و یدا، فبی یسمع و بی یبصر و بی ینطق و بی یبطش و سقط عنه العباده و الارکان."

یعنی خداوند می‌فرماید: همیشه بنده‌ من به‌وسیله نمازهای نافله به‌من نزدیک می‌شود تا این که او را دوست بدارم، پس هرگاه به او علاقمند شدم، گوش و چشم و زبان و دست او می‌شوم در آن‌چه که می‌شنود و می‌بیند و سخن می‌گوید و کاری انجام می‌دهد. یعنی این‌که گوش او می‌شوم تا به‌وسیله من بشنود، چشم او می‌شوم تا به‌وسیله من ببیند، و زبان او می‌شوم تا به‌وسیله من سخن بگوید، و دست او می‌شوم تا به‌وسیله من کارهایش را انجام دهد و در این هنگام، بار تکلیف از روی دوش او برداشته می‌شود.[۱]

علت نام‌گذاری

خوارزمی می‏‌نویسد: ایشان را از آن جهت «حبیبیه» نامیدند زیرا که خداوند را به‌دلیل طمع بهشت یا ترس از دوزخ عبادت نمی‌کنند، بلکه خداوند را از روی عشق و دوستی می‌پرستند. [۲] [۳] [۴]

پانویس

  1. مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 150
  2. مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 150 با ویرایش گسترده و اصلاح و مناسب سازی عبارات.
  3. هفتاد و سه ملت یا اعتقادات مذاهب، تصحیح دکتر محمد جواد مشکور، چاپ تهران، سال 1341 شمسی، ص 27 و 28.
  4. خوارزمی ابو عبدالله محمد بن احمد، مفاتیح العلوم، چاپ لندن، ص 20