خلق افعال عباد: تفاوت میان نسخه‌ها

خلق افعال‌عباد عنوان و اصطلاحی عام در ارتباط با یک نظریه کلامی است که از سوی اهل حدیث در تفسیر جبر و اختیار و مواجهه آن با افعال بندگان و در برابر دو نظریه کلامی دیگر یعنی نظری امر بین الامرین امامیه و نظریه کسب اشاعره و ماتریدیه رایج شده است.

این نظریه در بیان این نکته است که تکلیف بندگان در باره افعالی که از آن ها صادر می شود چیست و منشا صدور افعال چگونه است. متکلمان مذاهب اسلامی هر یک در این باره به تفصیل مطالبی را بیان کرده و به نظریه ای رسیده اند. متکلمان امامیه مطابق با تعالیم اهل بیت علیهم السلام امر بین الامرین و متکلمان اشعری و ماتریدی  کسب و اهل حدیث خلق افعال عباد را انتخاب کردند تا نشان دهند که انسان مجبور نیست بلکه در حالتی میان جبر و اختیار قرار دارد. بنا براین در صدور فعل نه به طور کامل اختیار دارد که معتزله به این موضوع اعتقاد دارند و نه به طور کامل هیچ اختیاری ندارد و هر فعلی که از او سر می زند فاعلش خداوند است که افرادی چون جهم بن صفوان و پیروانش چنین اعقتادی را دارند و اما چهار مذهب دیگر یعنی امامیه اشاعره ماتریدیه و اهل حدیث معتقدند که انسان در افعالش نه به طور کامل اختیاری رها و مطلق دارد و نه به طور کامل بی اختیار است بلکه افعالی که از وی سر می زند تلفیقی از جبر و اختیار است.